با افزايش نيروهاي نظامي درافغانستان مصارف سالانه امريکا بالغ بر100 مليارد دالرخوهد شد

امريکايي ها از چند ماه به اينسو پاسخ به اين سؤال را از رئيس جمهور شان انتظار دارند. او در هفته اي که گذشت هم عجله بخرج نداده و چندين بار با جنرال ها، کارشناسان امنيتي و مشاورانش ملاقات کرد. اوباما ميخواهد بروز سه شنبه در برابر محصلان اکادمي نظامي منطقۀ وست پاينت ايالات متحدۀ امريکا سترتيژي اش را در قبال افغانستان اعلام کند. رئيس جمهور ايالات متحدۀ امريکا بمناسبت ديدار چند روز قبل منموهن سنگ نخست وزير هندوستان از آنکشور در رابطه با يکي از اهداف سترتيژي جديدش در قبال افغانستان گفت:

"ميتوانم بشما بگويم که يکي از علاقمندي هاي ستراتيژيک ما اينست که القاعده و متحدان تندرو آن ديگر نتوانند درين منطقه دست به عمليات مؤثر بزنند."

اکثريت ناظران در واشنگتن بدين باور اند که پيش از آغاز خروج قطعي نيرو هاي امريکايي در چند سال بعد، به شمار کنوني اين نيرو ها بايد 30 هزار تا 34 هزار افزوده شود. کارشناسان در ايالات متحدۀ امريکا همچنان گمان ميبرند که اوباما از متحدانش خواهد خواست تا شمار سربازان شانرا در افغانستان افزايش بدهند. به نظر اين کارشناسان تا 10 هزار سرباز بيشتر در چارچوب سربازان ناتو مطلوب است، اما رقم 5000 سرباز بيشتر ميتواند عملي باشد.

به باور ريچارد هاس از انجمن تحقيقاتي در امور روابط بين المللي، هيچکسي، بشمول رئيس جمهور اوباما، يک راه حل ساده براي معضلۀ افغانستان ندارد. هاس چندي پيش در راديوي امريکا گفت:

"چنين راهي وجود ندارد که کسي به دفتر اوباما بيايد و بگويد: آقاي رئيس جمهور هرگاه شما اين يا آن راه را درپيش بگيريد، يقيناً چنين نتايج مثبتي را بدست مي آوريد. وقتي نگاهي به راه هاي حل موجود انداخته شود، که خروج کامل قطعات نيز يکي از آنهاست، هيچکدام بسيار جذاب نيست. اين نشاندهندۀ آنست که چرا اوباما بدنبال يک سازش است."

ستراتيژي اوباما، هرگونه که هم باشد، درهرصورت با انتقاد روبرو خواهد بود، مخالفانش از حزب جمهوريخواه اقدامات وي را بسيار بطي ميدانند. آنها ميخواهند که اوباما توصيۀ جنرال ستينلي مک کريستل، فرماندۀ کل نيرو هاي امريکايي در افغانستان را عملي سازد. مک کريستال خواهان 40 هزار سرباز اضافي امريکايي در مبارزه عليه القاعده در افغانستان است. اما ديگران، مانند ريچارد هاس، برعکس بدين باورند که افغانستان، با وجود پراهميت بودنش در مبارزه عليه تروريسم بين المللي، به هيچوجه نقش تعيين کننده ندارد.

هاس ميگويد:

"طبعاً افغانستان مهم است، اما اين کشور هيچ نقش اساسي در آيندۀ ايالات متحده و يا براي امنيت ملي ايالات متحدۀ امريکا ندارد. براي يک تروريست افغانستان کدام محل بسيار مطلوب نيست. اين اصلاً واقعيت ندارد که افغانستان در تلاش هاي بين المللي عليه دهشت افگني نقش مرکزي پيدا ميکند".

هاس و برخي ديگري از حزب دموکرات افزايش نيرو هاي امريکايي در افغانستان را به ديدۀ انتقاد مينگرند. آنها ميگويند که اين کشور آسياي مرکزي يگانه محلي تجمع تروريست ها نيست، بلکه شبکۀ القاعده ديگر در سوماليا و يمن هم دست به عمليات ميزنند. به گفتۀ پاول پيلر، افسر ادارۀ استخبارات ايالات متحدۀ امريکا، که هم اکنون در دانشگاه جورج تاون واشنگتن تدريس ميکند، از جانب ديگر مأموريت نظامي ايالات متحدۀ امريکا در افغانستان از نگاه مالي هم بسيار گران تمام ميشود. او در برابر رسانه هاي امريکايي گفته است که هر سرباز امريکايي که در افغانستان مأموريت انجام ميدهد، سالانه يک ميليون دالر خرج برميدارد.

پاول پيلر مي افزايد:

"مسأله بر سر مصرف سالانۀ يک ميليون دالر براي هر سرباز نيست، اما اگر شمار اين سربازان نظر به توصيۀ مک کريستال افزايش بيايد، در آنصورت مبلغ مجموعي اين مصارف به سالانه يکصد ميليارد دالر بلند خواهد رفت. از سوي ديگر پايان جنگ هم هنوز هويدا نيست. مخارج جنگ هم به اين رقم افزوده ميشوند."

بارک اوباما در سخنراني اش بروز سه شنبه بايد واضح سازد که مخارج افزايش نيرو ها را در افغانستان چگونه تمويل ميکند. مايکل اوهانلون از انستيتوت تحقيقاتي علوم سياسي "بروکينک انستيتوشن" در واشنگتن بدين باور است که ستراتيژي اوباما بيشتر از همه بر هدف آموزش نيرو هاي امنيتي افغانستان، بخصوص در جنوب کشور، تکيه ميکند. او ميگويد:

"هدف وي اين خواهد بود که حکومت افغانستان تا اندازۀ زيادي ثبات پيدا کند و مهارت هاي نيرو هاي امنيتي آنکشور تا حدي بلند برود که خود بتوانند اين جنگ را به پيش ببرند. آنگاه ستراتيژي بيرون رفتن از افغانستان مطرح ميگردد. ما بايد مؤسسات افغاني را ايجاد کنيم. اين يک وظيفۀ اساسي ما را ميسازد، بويژه در عرصۀ نيرو هاي امنيتي، و ضمناً ما بايد حملات را محدود بسازيم."

مايکل اوهانلون تصورات جنرال ستينلي مک کريستال را پيرامون آموزش مؤثر نظاميان افغاني در آيندۀ چنين نقل قول ميکند:

"مک کريستل ميخواهد که واحد ناتو با واحد افغاني تشريک همکاري کند. يک شکل تمرين يا آموزش مفرط، چنانيکه مک کريستل پيشنهاد ميکند، وجود ندارد."

بالاخره هرگونه ستراتيژي رئيس جمهور اوباما به ناکامي مواجه خواهد شد، اگر غرب موفق نگردد لااقل جلو فساد اداري را در افغانستان بگيرد.پاول پيلر از دانشگاه جورج تاون ميگويد:

"فساد اداري و مشروعيت موازي پيش ميروند. حکومت کرزي بشدت مشروعيت خود را از دست داده است. بدون فساد اداري افغانستان در چند سال آينده اصلاً چگونه پيش خواهد رفت؟

پاسخ به اين سؤال را هم بايد بارک اوباما بروز سه شنبه ارايه کند!

ميودراگ زوريچ / صفي ابراهيم خيل

ويراستار: رسول رحيم