1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

بازار گرم تعویذ نویسان در افغانستان

شعیب تنها شکران
۱۴۰۱ آذر ۷, دوشنبه

شماری از افغان‌ها می‌گویند که همزمان با بحران‌های مختلف بشری، اقتصادی و سیاسی، مراجعه مردم به تعویذنوسان افزایش یافته است. طالبان می‌گویند که از تعویذنویسان امتحان می‌گیرند و مانع ادامه کار تعویذنویسان جعلی شده اند.

https://p.dw.com/p/4K58k
Afghanistan, Wahrsager
عکس: 3rd Eye/Musafer

تعویذنویسی در افغانستان از گذشته رایج بوده است، اما به نظر می‌رسد در این اواخر بیشتر شده است. برخی افغان‌ها به منظور درمان بیماری، گشایش بخت، یافتن کار و کاسبی، ایجاد محبت میان زوج‌های ناراضی، رفع مشکل نازایی، شکستن طلسم و طالع‌بینی به تعویذنویسان مراجعه می‌کنند.

یک منبع در وزارت حج و اوقاف طالبان به دویچه وله گفت که تنها در شهر کابل ۱۵۰۰ تعویذنویس یا دعاخوان فعالیت دارند. او گفت که ۱۸۰ تعویذنویس «جعلی» شناسایی شده و کار و بار شان مسدود گردیده است.

شیدا، یک باشنده ولایت هرات تجربه خود از رفتن نزد تعویذنویس را این گونه بیان می‌کند: «دختر عمه‌ام با شوهرش مشکلات خانواده‌گی دارد و ما به همین خاطر پیش یک ملای تعویذ نویس رفتیم. دعا خوان برای دختر عمه‌ام یک تعویذ داد که در آب تر شود و از آن آب نوشیده شود و یک ورق دیگر داد که او را آتش بزنند تا دودش در محل رفت و آمد فرد مورد نظر بپیچد.»

او می‌گوید که خانواده‌اش این کارها را انجام داد، «اما نتیجه بخش نبود.» به گفته او، این تعویذنویس مراجعین زیادی دارد و از ۵۰۰ افغانی الی ۶۰۰۰ افغانی در بدل هر تعویذ از مراجعین پول می‌گیرد.

سعید در کابل در مورد تجربه یک دوست‌اش از مراجعه به تعویذنویس می‌گوید: «یکی از دوستانم نزد آقای دعاخوان رفته بود و گفته بود که طالع‌ام را باز کنید، اما شخص دعا خوان گفته بود که تو طلسم شده ای و بخت‌ات به هفت تنور سیاه بسته شده و من می‌توانم طلسمت را باز کنم، اما باید ۱۰ هزار افغانی پول بدهی. سپس برای دوستم تعویذ داد و از او خواست تا بین قرآن بگذارد تا بختش باز شود، اما مشکلش حل نشد.»

آرشیف: بازارگرم تعویذ نویسی در افغانستان
آرشیف: بازارگرم تعویذ نویسی در افغانستانعکس: 3rd Eye/Reza Sahel

شیخ مومن، یکی از دعانویسان مشهور هرات است و ۲۰ سال است که برای مراجعین‌اش تعویذ می‌دهد. او می‌گوید مراجعین زیادی دارد و روزانه برای ۸۰۰ الی ۹۰۰ تن از مراجعین‌اش تعویذ می‌دهد.

شیخ مومن می‌افزاید: «من برای کسانی که بیماری‌های ناعلاج از جمله سرطان داشتند تعویذ دادم و اکثریت شان شفایاب شدند. برخی از مراجعین‌ام مشکل بی‌اولادی دارند و یا جن زده هستند، الحمدالله تعویذهایم موثر بوده و شفایاب شدند.»

او در حالی چنین ادعاهایی را مطرح می‌کند که هیچ شواهدی مبنی بر تاثیر تعویذ بر بیماری‌ها وجود ندارد.

محمد رفیق شیرزی، داکتر در ولایت هرات به دویچه وله می‌گوید: «به اساس علوم طبی و تیوری‌های صحی تعویذهایی که از سوی دعاخوان‌ها در نقاط مختلف افغانستان برای بیماران تجویز می‌شود، هیچ نوع تاثیری بر وضعیت صحی شخص بیمار ندارد و این عمل بیشتر جنبه تلقینی دارد.»

این در حالی است که حتی شماری از علمای دینی نیز تعویذنویسی به این شکل را جایز نمی‌دانند.

سید عبدالهادی هدایت یک تن از عالمان دینی در کابل می‌گوید هرچند دعانویسی در اسلام جایز است، اما کسب درآمد و فریب دادن مردم از راه دعانویسی و سوء استفاده از آیات قرآن جایز نیست و از جمله «گناهان بزرگ» شمرده می‌شود.

مرتبط:«تعویذ برای دلگرمی شوهر و هر مشکل دیگر»

شماری از مردم نیز به این باورند که تعویذنویسی شیوه‌ای از فریب دادن مردم برای کسب درآمد است. رامین، باشنده ولایت بادغیس به دویچه وله می‌گوید: «ما از امارت اسلامی می‌خواهیم تا جلو فعالیت دعاخوانان و تعویذنویسان جعلی را بگیرند، چون این افراد از یک سو مردم را فریب داده و کلاه‌برداری می‌کنند و از سوی دیگر باعث آزار و اذیت مردم شده و از آیات قرآن سوء استفاده می‌نمایند.»

طالبان می‌گویند که از تعویذنویسان امتحان لیاقت می‌گیرند تا مشخص شود که شایستگی تعویذنویسی را دارند یا نه.

یک منبع معتبر در وزارت حج و اوقاف طالبان که نخواست اسمش ذکر شود، به دویچه وله گفت: «در نواحی مختلف شهر کابل تعویذنویسان زیادی حضور داشته و فعالیت دعا خوانی دارند، دست کم ۱۵۰۰ تعویذ‌نویس در شهر کابل فعالیت دارد.»

این مقام طالبان افزود: «کسانی که می‌خواهند مطابق به شریعت اسلامی تعویذنویسی کنند و فعالیت داشته باشند، باید به وزارت حج و اوقاف بیایند تا در اینجا از آنها امتحان اخذ شود که آیا دانایی و دانش مورد نیاز را دارند یا خیر.»

ترس از ویروس کرونا و رونق تعویذنویسی در افغانستان