ایجاد پست رئیس اجراییه، اغفال مردم یا اصلاح نظام؟

برخی به این باور اند که ایالات متحدهء امریکا خواهان ایجاد پست جدید با صلاحیت های یک صدراعظم مقتدر در افغانستان میباشد. برخی دیگر از موجودیت طرحی خبر میدهند که قرار است بر اساس آن کابینهء آینده تحت رهبری چهار شخصیت سر شناس کشور تشکیل شود.

در این میان از شخصیت های مختلف از جمله زلمی خلیلزاد، اشرف غنی احمد زی، عبدالله عبدالله، علی احمد جلالی و یا انور الحق احدی به حیث مسولین اصلی حکومت آینده نام گرفته میشوند.

حالا پرسش عمده در این است که آیا موضوع تغییر نظام اداری حکومت در افغانستان بنابر یک برنامهء دقیق سیاسی برای آوردن اصلاحات مطرح میشود و یا اینکه قرار است با پرداختن به این موضوع حساس، از یکسو توجه به مشکلات واقعی از نظر ها به دور نگهداشته شود و از سوی دیگر رقبای سیاسی امید وار به چوکی های شوند که شاید هرگز ایجاد نگردند؟

سنجر سهیل، صاحب امتیاز روزنامهء 8 صبح به این باور است که صحبت های در رابطه با تغییر نظام اداری حکومت در سطح روسای جمهور افغانستان و ایالات متحدهء امریکا در واشنگتن صورت گرفته است. " 8 صبح متن توافقنامه ای را به نشر رسانید که بین حکومت باراک اوباما و حامد کرزی در رابطه با ایجاد پست رییس اجراییه صورت گرفته است. حکومت افغانستان حالا دیگر انکار نمی کند که چنین مذاکراتی وجود داشته است."

سهیل طی گفت و شنودی با رادیو صدای آلمان گفته است که "موضوع ایجاد پست رییس اجراییه نه بنابر خواست حامد کرزی، بلکه بر اساس پیشنهاد های برخی از کشور های کمک کننده مطرح شده است". البته اگر حامد کرزی حالا از این چرخش سیاسی به نفع خود در مبارزات انتخاباتی استفاده می کند، موضوعی است که شاید برای رقبایش روشن باشد.

صاحب امتیاز 8 صبح به این پرسش که هرگاه آقایان خلیلزاد، احمد زی، جلالی و یا عبدالله عبدالله که باری مشترکا ً در آغاز نظام جدید در حکومت حامد کرزی سهم داشتند، دوباره به قدرت برسند، چه بهبود را در کارکرد های حکومت به وجود خواهند آورد، گفته است:"اول اینکه آقای خلیلزاد در حکومت افغانستان به حیث تصمیم گیرنده نقش بازی نکرده است و از طرف دیگر برخی ها به اشتباهات خود در گذشته پی برده و حتی به آن اعتراف می کنند. این خود میتواند برای آینده امیدوار کننده باشد".

اما برخلاف دیدگاه های خوشبینانهء سنجر سهیل، فهیم دشتی، مدیر مسوول "هفته نامهء کابل" به این باور است که "هرگاه حامد کرزی در حکومت آینده سهم داشته باشد، امید برای بهبودی وجود نخواهد داشت". دشتی در صحبت اش با رادیو صدای آلمان خاطر نشان ساخته است که "محدود ساختن صلاحیت های رییس جمهور بدون تغییر قانون اساسی نا ممکن میباشد و برای تغییر قانون اساسی باید لویه جرگه را تشکیل داد، کاریکه در شرایط فعلی طرفدار بسیار کم دارد." او به این باور است که تنها با روی کار آمدن یک رییس جمهور جدید و گروه کاری متشکل از متخصصان، آوردن اصلاحات ضروری در افغانستان ممکن میباشد.

دشتی در پاسخ به این پرسش که به نظر او کدام شخص میتواند در آینده بهتر از دیگران زمام امور را در دست بگیرد، گفته است:" پاسخ به این پرسش از صلاحیت من بالاتر است. اما من همین اکنون روندی را مشاهده نمی کنم که بتوان گفت، رقبای آقای کرزی در حال تشکیل تیم از متخصصان میباشند". مدیر مسوول هفته نامهء کابل به این باور است که یک فرد به تنهایی قادر نخواهد بود برای مشکلات روز افزون افغانستان راه حل های منطقی و لازم را ارائه کند.

به هر حال دشتی و سهیل انکار نمی کنند که بحث ایجاد پست رییس اجراییه و یا چیزی مشابه به آن، بحثی است که شاید تا معرفی اعضای حکومت آیندهء افغانستان بسا مطالب مهم دیگر در این کشور را تحت الشعاع خود قرار بدهد. تا حال روشن نیست که کی بیشترین سود را از این مباحثات خواهد برد، کرزی و یا رقبایش.

رتبیل آهنگ

ویراستار: رسول رحیم