انتخابات ریاست جمهوری در قرغزستان برگزار شد

ازجمله 20 نامزدی که در انتخابات ریاست جمهوری امروز یکشنبه 8 عقرب / 30 اکتوبر شرکت می کنند، به نظر می رسد الماس بیک حاتم بایوف، نخست وزیر کشور اقبال بیشتری برای پیروزی داشته باشد. رقیب های عمده او کمچی بیک تاشی یوف، رئیس حزب پرنفوذ "آته شورت" یا پدروطن و همچنان ادا خان ماد عمر اوف رئیس پیشین پارلمان می باشند.

این انتخابات آزمونی برای ثبات قرغزستان شمرده می شود. قبلاً دو بار در قرغزستان انتقال قدرت به صورت خشونت بار صورت گرفته است. در ماه مارچ سال 2005 به هنگام "انقلاب لاله" رئیس جمهور عسکر آقایوف، از مقامش برکنار شد. همچنان خلف او کرمان بیک باقی یوف نیز مجبور شد که در ماه اپریل سال 2010 فرار کند. پس از آن، مقام ریاست جمهوری انتقالی را خانم روزا اوتون بایوفوا، وزیرخارجه پیشین به عهده گرفت. در عین زمان، یک قانون اساسی جدید تصویب گردید که قدرت رئیس جمهور را به نفع پارلمان محدود می گردانید. این برای آن بود تا از شکل گرفتن یک نظام اقتدار گرا در آن کشور جلوگیری به عمل آید.

اما اعتماد به حکومت انتقالی در ماه جولای سال 2010 هنگامی کاهش یافت که نا آرامی هایی بین اقوام قرغز و ازبک در جنوب کشور رونما گردید. بر اثر این خشونتها صدها نفر کشته شدند و هزاران انسان دیگر بی خانمان گردیدند. تا امروز این منازعه، مناسبات میان گروههای قومی را مکدر نگه داشته است.

"تداوم روند آشتی"

با درنظرداشت چنین زمینه ای است که فیولا فون کرامون، عضو جناح پارلمانی حزب سبزها در پارلمان فدرال آلمان (بوندس تاگ)، انتخابات پیش رو را راهگشا می خواند. او به دویچه وله گفت: "امید است کسی برنده شود که کمتر ادعای ناسیونالیستی (قومی) داشته باشد، بلکه بیشتر یک سیاست را برای مجموع کشور و برای همه اقوامی که در قرغزستان زندگی می کنند، در نظر گیرد". سیاستمدار نامبرده معتقد است که روند صلح باید به ویژه از جانب رئیس جمهور ادامه یابد، زیرا "تشنجات ومنازعات قومی بیشتر انکشاف اقتصادی قرغزستان را فلج گردانیده و از دراز مدت مانع سلامت وبهبود این کشور می گردد".

همچنان خانم بیاته ایشمنت، کارشناس امور آسیای میانه به این انتخابات اهمیت زیادی قایل است. از نگاه او این "اولین تحول دموکراتیک" موفق برای حیثیت بین المللی قرغزستان بسیارمهم خواهد بود. زیرا حمایتهای مالی بین المللی درآینده وابسته به آن می باشد. این کارشناس هوشدار می دهد: "اما قبل ازهمه مهم آن است که انتخابات واقعاً به طور مسالمت آمیز جریان یابد و نتایج آن از جانب مردم قبول شود. در غیر آن قرغزستان به نا آرامی کشانیده می شود".

انتخابات پارلمانی به مثابه گام وسطی

نخستین آزمون توانایی این کشور قبلاً در انتخابات پارلمانی خزان سال 2010 صورت گرفت. سه حزب سوسیال دموکرات، حزب "آته شورت" (پدروطن) و حزب جمهوریت یک حکومت ائتلافی را زیر ریاست حاتم بایوف، نخست وزیر آن کشور تشکیل دادند.

خانم کرامون از حزب سبزهای آلمان می گوید: "قرغزستان با این قانون اساسی در حقیقت نخستین کشور آسیای میانه است که دارای یک (نظام) دموکراسی پارلمانی می باشد". اما به طور خاص معضلات بزرگی در امور عدلی و امنیت داخلی این کشور وجود دارند. حتا اگر هدف یک جمهوری پارلمانی هنوز برآورده نشده باشد، سنگ بنای یک جمهوری پارلمانی گذاشته شده است. این نماینده پارلمان فدرال آلمان می افزاید: "انتخابات پارلمانی که صلح آمیز باقی مانده است و تشکیل حکومت که با وجود برخی مشکلات موفق شده است، گامهای وسطی مهمی هستند. اکنون وقت آن است که به انکشاف دموکراتیک بیشتر توجه گردد".

قرغزستان در برابر آزمون دیگر

ناظران معتقدند که انتخابات ریاست جمهوری قرغزستان بازهم آزمون دیگری می باشد. خانم ایشمنت کارشناس آسیای میانه به دویچه وله گفت: "برداشت عامه مردم و نحوه مبارزات انتخاباتی نشان می دهند که هنوز نفوذ و قدرت زیادی برای رئیس جمهور قایلند. قبلاً اظهاراتی صورت گرفته است که باید دوباره قدرت قانونی بیشتری به رئیس جمهور داده شود". هنوز در مورد این مسائل در قرغزستان فیصله ای صورت نگرفته است. پس وضع سیاسی بازهم بی ثبات باقی می ماند.

با توجه به شرکت شمار زیاد نامزدها در این انتخابات، کمتر می توان پیش بینی کرد که با رأی گیری در 30 ام ماه اکتوبر کدام نتیجه نهایی حاصل شود. بنابراین احتمال دارد انتخاب رئیس جمهور در دور دوم رای گیری صورت گیرد.

نتالیا پوسدنیاکوا/ مارکیان اوستاپچوک/ رسول رحیم
ویراستار: عاصف حسینی