آزادي مطبوعات ضامن توسعه اجتماعي واقتصادي است

بااينهم واقعيتهايي درجامعه وجود دارند که قضاوتهاي مختلفي پيرامون آنها صورت مي گيرد. مثلاً اکثرمردم براين نظراند که پولهاي کلاني ازخارج براي بازسازي افغانستان آمده است، وبازسازي آن طوري که لازم بود ه است صورت نگرفته است. کساني استند که مي گويند اين پولها حيف وميل شده اند.

اينکه چگونه مي شد اين پولهاي هنگفت را به نفع مردم افغانستان وبا امانت دربازسازي اين کشوربه کارگرفت ؟ بسياري براين نظراند که هرگاه حکومت مي توانست " خوب حکومت کردن " را يا داشته باشد، اين پولها به جاي مصرف مي شد.

"خوب حکومت کردن "اصطلاحي است که امروزبسيارفراوان استعمال مي شود ولي بايد دانسته شود که معناي " خوب حکومت کردن" چيست . معناي اين گپ آنست که: مردم درکارحکومت شريک باشند، قانون حاکم باشد، همه کارهاوحسابهاي حکومت روشن وشفاف باشد، حکومت کارهارا به موقع انجام دهد ، درجميع مسائل حکومت کوشش کند توافق بخشهاي مختلف جامعه را داشته باشد، مردم خود را درکارهاي حکومت برابراحساس کنند وحکومت را ازخود بدانند، حکومت کاردان باشد، وهروقت ازش حساب خواسته شود ، حساب پس داده بتواند.

حکومت به خودي خود نمي تواند چنين باشد، بايد يک نيروي آگاهي دهند وهشداردهند درجامعه وجود داشته باشد. اين نيرو مطبوعات آزاد است که براي مردم اطلاعات ، يعني معلومات صحيح را ازجنبه هاي خوب وبد حکومت وجامعه ارائه مي کند. ازاين همين جهت برخيها مطبوعات آزاد را رکن چهارم دولت مي دانند. بنابراين برعکس نظربدخواهان دموکراسي؛ آزادي مطبوعات چيزبد نه، بلکه يک پديده بسيارخوب ومثبت است.

ازاول ماه جنوري سال جاري بدين سودرسطح جهاني 16 نفرخبرنگاربه قتل رسيده اند، اين شمارحداقلي است که گروه " گزارشگران بدون مرز" برآن اطلاع يافته است. 119 نفرخبرنگار زنداني شده اند و 56 انساني که صفحات انترنتي مخالف حکومتها را انتشارمي داده اند به حبس گرفتارآمده اند.

اين تعداد شايد درمقابل مليونها انساني که ازاول ماه جنوري بدينسو دراثرخطرشماره يک وجهاني يعني فقرجان؛ خود را ازدست داده باشند، ناچيزاست.

بااينهم يک رابطه روشن بين " خوب حکومت کردن " درکشورهاي روبه توسعه ومبارزه عليه فقروجود دارد. يعني همان طوري که مردم اين کشورها به مبارزه عليه فقرنيازدارند؛ به آزادي مطبوعات وافکارنيز ضرورت دارند.

هيله يپه سن؛ دررابطه با پيوند توسعه اقتصادي واجتماعي وآزادي مطبوعات گزارشي دارد:

دوکتورعبدالوحيد خان ، قايم مقام دبيرکل يونسکو يا سازمان ملل متحد براي مسائل آموزش وپرورش وفرهنگ دراين رابطه مي گويد:

" درصورتي که رسانه ها بتوانند کارهاي شان را به صورت موثري انجام دهند، آن پولهايي که براي پروژه هاي توسعه دردسترس قرارگرفته اند، موثرتربه کارمي افتند.، ودرفرجام اين پولها نتايج بهتري براي انسانها به وجود مي آورند. آنها مي توانند بهترزندگي بکنند ، بهتربخورند، خانه ولباس خوبتري براي خانواده هاي شان تهيه نمايند."

داکترعبدالوحيد خان معتقد است : آن طوري که لازم است ، نقش آزادي افکاربه مثابه يک حق بشري به درستي نمي تواند ارزيابي گردد. تنها درآن کشورهايي که آزادي مطبوعات بلامانع مي تواند درکارباشد، فقط درآنجا است که کنترول نمودن حکومت ممکن مي باشد، درآنجا است که مي توان اختلاس وفساد مالي را ازبين برد ، وپولها را براي همان مقاصدي که مي آيند مصرف نمود.

عبدالوحيد خان مي افزايد:

" يکي ازمعضلات عمده بسياري ازکشورهاي درحال توسعه ، مسئله

" خوب حکومت کردن " حکومتها است. يعني حکومتهايي که منابع دست داشته را براي توسعه کشوربه کارمي گيرند. دراينجا رسانه ها مي توانند يک نقش بسيارمهم بازي کنند. اين بدان معنا است که رسانه ها مردم را مطلع نگه مي دارند که چه منابعي براي توسعه وبراي نوسازي وايجاد تغييرات مثبت درزندگي آنها ، دردسترس قراردارد؛ وازجانب ديگر ماموران دولتي را به خاطرآنکه اين منابع دراختيارآنها قراردارد، مسئوول مي داند. وبالاخره رسانه ها درمبارزه عليه فساد مالي واختلاس يک نقش تعيين کنند دارند."

بتينا هيلده براند ، سخنگوي مطبوعاتي موسسه حقوق بشردربرلين دراين ارتباط براين نظراست که : هرانسان حق دارد به توسعه نايل آيد وآزادي بيان يکي از حقوق بشري اساسي مي باشد ، که بدون آن حقوق بشرغيرقابل تصوراست.

" آزادي مطبوعات چنان موقعيت عمده اي درجامعه پديد مي آورد که توسط آن به همه؛ درمورد چيزهايي که بايد آگهي داشته باشند؛ اطلاعات ( يعني معلومات موثق) رسانده مي شود. دراين اطلاعات جنبه هاي خوب وبد دولت ويک جامعه شامل مي باشند. براي آنکه يک جامعه بتواند به چنين اطلاعاتي نايل آيد، به آزادي ضرورت است. نبايد محدوديتي برآزادي موجود باشد، زيرا درآنصورت نمي شود گزارش آزاد ارائه نمود. مطبوعات اصولاً بايد آزاد باشند."

متاسفانه هنوزآزادي مطبوعات درهمه کشورها معمول نيست وبايد براين اذعان شود. تنها امسال ازاول ماه جنوري بدينسو سازمان

" گزارشگران بدون مرز" ازکشته شدن 16 خبرنگاراطلاع داده است.

مطابق به اطلاعات اين سازمان درحال حاضر119 ژورناليست درسطح جهاني زنداني مي باشند.

دراين ميان يونسکو ياسازمان آموزش وفرهنگ ملل متحد نيزخودرا دربرابرامنيت ژورناليستان وخبرنگاران متعهد مي داند. به طورمثال اين نهاد بين المللي کتابهاي رهنمايي براي مناطق خطرناک جهان انتشارداده است وکورسهاي آموزشي اي رابراي ژورناليستان سازماندهي نموده وکشتارژورناليستان را درسطح جهاني علناً محکوم مي سازد.

دربرنامه دوسال آينده يونسکو، دسترسي به اطلاعات ومعلومات وآزادي بيان ازاولويت برخورداراست. بدون دسترسي به اطلاعات يعني معلومات موثق نه آزادي افکارقابل تصوراست ونه عملي .

داکتر عبدالوحيد خان براين نظراست که نه بايد جان کسي براي آزادي بيان قرباني گردد.