Υπάρχουν λεφτά για τον εκσυγχρονισμό της Bundeswehr;

Ακόμη και η Washington Post μετέφερε προ ημερών την είδηση ότι οι πιλότοι της γερμανικής Bundeswehr θα εκπαιδεύονται μελλοντικά στα ελικόπτερα της γερμανικής λέσχης αυτοκινήτου ADAC. Το εν λόγω εκπαιδευτικό πρόγραμμα μάλιστα αναμένεται να στοιχίσει στο υπουργείο Άμυνας πολλά εκατομμύρια. Στο γερμανικό στρατό όμως δεν υπάρχει μόνον έλλειψη ελικοπτέρων. Ακόμη και πολεμικά πλοία, αεροσκάφη και υποβρύχια δεν βρίσκονται σε επιχειρησιακή ετοιμότητα λόγω παλαιότητας ή ελλιπούς συντήρησης. «Το σύνολο του ναυτικού στόλου της Bundeswehr έχει παραλύσει», έγραψε στις αρχές Φεβρουαρίου η Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Σε μια πρώτη αντίδραση ο ειδικός εντεταλμένος της γερμανικής βουλής για αμυντικά ζητήματα Χανς-Πέτερ Μπάρτελς πρότεινε να μην συμμετέχει πλέον το γερμανικό ναυτικό σε αποστολές του ΝΑΤΟ, της ΕΕ ή του ΟΗΕ καθώς δεν υπάρχει επαρκής αριθμός πλοίων. «Η επιχειρησιακή ετοιμότητα της Μπούντεσβερ εν γένει δεν είναι ικανοποιητική», παραδέχθηκε εκπρόσωπος του υπ. Άμυνας.

Ένα επιπλέον δις για τις αμυντικές δαπάνες

Τα μεγάλα αυτά προβλήματα του γερμανικού στρατού αναμένεται να μπουν ψηλά στην ατζέντα του κυοφορούμενου νέου μεγάλου συνασπισμού στο Βερολίνο. Οι τρεις επίδοξοι κυβερνητικοί εταίροι υπόσχονται στους στρατιώτες «τον καλύτερο δυνατό εξοπλισμό και εκπαίδευση», διαθέτοντας ένα επιπλέον δις ευρώ για τις αμυντικές δαπάνες.

«Το ποσό είναι αστείο», σχολιάζει η βουλευτής των Φιλελευθέρων και μέλος της επιτροπής Άμυνας της Bundestag Στρακ-Τσίμερμαν. Σε μια εποχή όπου η Μεγ. Βρετανία γυρίζει την πλάτη της στην κοινή ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική και οι ΗΠΑ του Τραμπ καταστρώνουν τα δικά τους στρατηγικά σχέδια, η Γερμανία δεν μπορεί να σφυρίζει αδιάφορα, αλλά, αντιθέτως, θα πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερες ευθύνες, λέει η φιλελεύθερη πολιτικός σε συνέντευξή της προς τη DW.

Η απλή αύξηση των αμυντικών δαπανών συνιστά «λάθος θεραπεία για τα τρέχοντα προβλήματα της Bundeswehr», αντιτείνει ο βουλευτής των Πρασίνων Τομπίας Λίντνερ. Το ένα δις άλλωστε, όπως εξηγεί, έρχεται να προστεθεί στα επιπλέον εννέα δις ευρώ στα οποία είχε δεσμευτεί ήδη η προηγούμενη κυβέρνηση. Ο αμυντικός προϋπολογισμός θα ανέλθει έτσι το 2021 στα 42,2 δις ευρώ. «Συνεπώς ο γερμανικός στρατός έχει λεφτά», συμπεραίνει ο πράσινος πολιτικός, προσθέτοντας ότι αυτά θα πρέπει απλώς να αξιοποιηθούν πιο αποτελεσματικά και πιο στοχευμένα και κυρίως στην αγορά εξαρτημάτων και ανταλλακτικών και στη συντήρηση των οπλικών συστημάτων.

Κατασπατάληση δημοσίου χρήματος;

Ούτε η Αριστερά εκτιμά ότι το πρόβλημα είναι η έλλειψη χρημάτων. Ο βουλευτής της Die Linke Αλεξάντερ Νόι κάνει αντιθέτως λόγο για κατασπατάληση δημοσίου χρήματος σε εξοπλιστικά προγράμματα, όπως στην περίπτωση του Airbus A 400 M. Εάν ο στρατός επικεντρωθεί στο παραδοσιακό του ρόλο προστασίας της χώρας, όπως λέει, τότε ο προϋπολογισμός του θα είναι υπεραρκετός.

Η Bundeswehr θέλει βέβαια να είναι ένας αξιόπιστος εταίρος τόσο εντός της ΕΕ που στην παρούσα φάση αναδιοργανώνει την αμυντική της πολιτική όσο και στο ΝΑΤΟ που περιμένει από τα μέλη του να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 2% επί του ΑΕΠ τους μέχρι το 2024. Μολονότι η μελλοντική κυβέρνηση προτίθεται να ακολουθήσει γενικότερα αυτή τη γραμμή, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο -λόγω και του υπέρογκου ΑΕΠ της Γερμανίας- να πετύχει το Βερολίνο τον εν λόγω στόχο μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Το ερώτημα που θα πρέπει να τεθεί βέβαια δεν είναι μόνον οικονομικής φύσης αλλά και στρατηγικού προσανατολισμού: θέλει η Γερμανία να έχει μελλοντικά έναν μικρό μεν, αλλά σύγχρονο, ευέλικτο και, κυρίως, αξιόμαχο στρατό; Η απάντηση θα πρέπει να δοθεί σχετικά άμεσα. Σε διαφορετική περίπτωση οι αμφιβολίες των εταίρων τόσο για την επιχειρησιακή ετοιμότητα των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων όσο και την αξιοπιστία της Bundeswehr και της γερμανικής αμυντικής πολιτικής εν γένει μπορούν να γίνουν ακόμη μεγαλύτερες.

Νίνα Βερκχόιζερ / Κώστας Συμεωνίδης