Υγιεινή δοντιών: Ωφελεί ο επαγγελματικός καθαρισμός;

Για να δοθεί έμφαση στη σημασία της στοματικής υγιεινής έχει καθιερωθεί από το 1991 η Ήμερα Υγείας των Δοντιών. Στόχος μέσω διαφόρων ενημερωτικών δράσεων να ευαισθητοποιηθούν όλο και περισσότεροι άνθρωποι για το θέμα και να δοθεί βάρος κυρίως στην πρόληψη ασθενειών της στοματικής κοιλότητας, των δοντιών και της γνάθου. Η υγιεινή των δοντιών είναι κάτι που απασχολεί, ή θα πρέπει να απασχολεί, όλους. Η συνήθης πρακτική των οδοντιάτρων στη Γερμανία είναι να διαφημίζουν τον λεγόμενο επαγγελματικό καθαρισμό των δοντιών. Για να γίνονται τα δόντια πιο φωτεινά και πιο καθαρά. Αλλά το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο ένας τέτοιος καθαρισμός προσφέρει κάτι στην υγιεινή των δοντιών.

Αμφίβολη η αξία του επαγγελματικού καθαρισμού δοντιών;

Καταρχήν, σε σχέση με το κόστος. Ένας τέτοιος καθαρισμός κοστίζει ανάμεσα στα 100 με 130 ευρώ, και το κόστος δεν καλύπτεται από την ασφάλεια. Πολύ συχνά τα οδοντιατρεία στέλνουν μάλιστα κάθε έξι μήνες στους ασθενείς τους διαφημιστικό υλικό τόσο για ενήλικες,όσο και για παιδιά. Πόσο μεγάλο είναι το ιατρικό όφελος για υγιή δόντια; Ειδικοί εκφράζουν τον σκεπτικισμό τους. «Δεν υπάρχουν σαφείς επιστημονικές αποδείξεις για τα ιατρικά οφέλη του λεγόμενου επαγγελματικού καθαρισμού δοντιών», λέει ο Μάρκους Χίτμαν, από τη Ανεξάρτητη Συμβουλευτική Υπηρεσία Γερμανίας με αφορμή τη σημερινή ημέρα. Το πόσο χρήσιμη είναι μια τέτοια θεραπεία για την υγεία των δοντιών δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής αντικείμενο εξέτασης σε ουσιαστικές μελέτες". Ο Χίτμαν αναφέρεται στο λεγόμενο IGEL-Monitor, μια συμβουλευτική υπηρεσία, που δίνει πληροφορίες και εξηγεί τον σκοπό και τα οφέλη των ιατρικών υπηρεσιών που πληρώνει ιδιωτικά ο ασθενής. Στην έκθεση του 2012 τέθηκε το ερώτημα για τη χρησιμότητα του καθαρισμού των δοντιών και των κενών ανάμεσα στα δόντια, της αφαίρεσης της πλάκας και του ασπρίσματος. Η απάντηση: Αβέβαιη χρησιμότητα.

Ωστόσο, ο Χίτμαν είναι προσεκτικός. "Η μελέτη αφορά μόνο ενήλικες με υγιή δόντια και όχι άτομα με περιοδοντικές παθήσεις". Πίσω από το IGEL-Monitor βρίσκεται η Ιατρική Υπηρεσία των Ασφαλιστικών Εταιρειών Υγείας. Ο πρόεδρος του Γερμανικού Οδοντιατρικού Συλλόγου Κρίστοφ Μπεντς δεν θέλει να αφήσει να υπάρχει μια τέτοια εντύπωση. "Πρόκειται για απλούστευση. Το ιατρικό όφελος είναι πολύ καλά θεμελιωμένο, το μόνο που λείπει είναι τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες (RCT). Αυτές οι μελέτες θεωρούνται πρότυπο για την αξιολόγηση του οφέλους των θεραπειών. Συνήθως όσοι δέχονται να συμμετέχουν ως πειραματόζωα σε αυτές, κατανέμονται τυχαία σε μια ομάδα θεραπείας ή εικονικού φαρμάκου πριν τη θεραπεία.  

Αξία στην καθημερινή φροντίδα

Ο Στέφαν Βόλφαρτ, διευθυντής της Κλινικής Οδοντιατρικής Προσθετικής και Βιοϋλικών στην Πανεπιστημιακή Κλινική RWTH του Άαχεν, κάνει αναφορά στη βοήθεια που προσφέρει ο επαγγελματικός καθαρισμός των δοντιών σε ασθενείς με άρρωστα ούλα. "Γι αυτούς ένας τέτοιος καθαρισμός μπορεί να έχει νόημα όταν γίνεται πολλές φορές τον χρόνο, ανάλογα με πόσο κατεστραμμένα είναι τα δόντια και πόσο ενεργά είναι να βακτηρίδια της τερηδόνας. Εάν ένας ασθενής είναι σε θέση να φροντίζει τέλεια τα δόντια του, ο επαγγελματικός καθαρισμός των δοντιών δεν είναι φυσικά απαραίτητος». Από την πλευρά του ο Χίτμαν συμβουλεύει ενήλικες και παιδιά, εάν θέλουν να διατηρήσουν την υγεία των δοντιών τους, να τα βουρτσίζουν με οδοντόκρεμες που περιέχουν φθόριο. Την ίδια άποψη έχει και ο Γιούλιαν Σμέκελ, επιμελητής στην Οδοντιατρική Κλινική για παιδιά στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο στο Γκράιφσβαλντ. "Πιο σημαντική είναι η ατομική προφύλαξη στον οδοντίατρό, που αναλαμβάνει ο ασφαλιστικός φορέας υγείας μια φορά κάθε έξι μήνες, όπου γίνεται έλεγχος και εκπαίδευση στο βούρτσισμα των δοντιών". 

Πολλοί ασφαλιστικοί φορείς υγείας καλύπτουν μέρος μόνο του κόστους του επαγγελματικού καθαρισμού δοντιών. Γιατί άραγε μια τέτοια οδοντιατιρκή υπηρεσία είναι τόσο δημοφιλής παρά το σχετικά υψηλό κόστος και τα συχνά αμφισβητήσιμα οφέλη; Η Ανεξάρτητη Συμβουλευτική Υπηρεσία Γερμανίας θεωρεί ότι η επιδίωξη μιας ιδιανικής ομορφιάς για τα δόντια μπορεί να είναι ένα πιθανό κίνητρο. Μερικοί άνθρωποι φεύγουν από το ιοδοντιατρείο με την ωραία αίσθηση ότι έχουν κάνει αυτό που πρέπει για να έχουν οπτικά όμορφα δόντια. Για τον διευθυντή της Κλινικής Οδοντιατρικής Προσθετικής και Βιοϋλικών Βόλφαρτ, ωστόσο, ένας καλός καθαρισμός περιλαμβάνει επίσης οδηγίες στους ασθενείς για το πώς να βελτιώνουν συνεχώς τη στοματική τους υγιεινή στο σπίτι. Αυτό επιτυγχάνεται όταν στο οδοντιατρείο η βοηθός οδοντιάτρου βάφει την οδοντική πλάκα με χρώμα και με το βούρτσισμα αντιλαμβάνεται ο ασθενής πόσο καλά βουρτσίζει συνήθως τα δόντια του. Άλλωστε, όπως τονίζουν και οι ειδικοί, η καθημερινή φροντίδα είναι αυτή που καθορίζει πάνω από όλα την υγεία των δοντιών. 

Κρίστιαν Τίλε/dpa

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου