Σαρωτές σώματος: κίνδυνοι για την υγεία;

Σαράντα σαρωτές σώματος έχουν ήδη εγκατασταθεί δοκιμαστικά και λειτουργούν σε όλα τα αμερικανικά αεροδρόμια. Στην Ευρώπη η οριστική απόφαση για την ενδεχόμενη χρήση τους αναμένεται να ληφθεί μέσα στο 2010. Όμως, πολλοί πιστεύουν ότι οι σαρωτές εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους – όχι μόνο για τα δικαιώματα των επιβατών, αλλά και για τη δημόσια υγεία.

Προ ημερών Αμερικανοί ειδικοί δήλωσαν ότι ο κίνδυνος έκθεσης στη ραδιενέργεια από τον έλεγχο των σαρωτών σώματος είναι τόσο χαμηλός, ώστε δεν θεωρείται απειλή για την υγεία των επιβατών. Μιλώντας στην Deutsche Welle, ο Γερμανός καθηγητής ραδιοοικολογίας στο πανεπιστήμιο του Αννοβέρου Ρολφ Μίχελ επισημαίνει ότι οι σαρωτές εκπέμπουν ακτινοβολία στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα των τεραχέρτζ (THz), αλλά μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε παρά ελάχιστα πράγματα για ενδεχόμενες επιδράσεις της ακτινοβολίας αυτής στον ανθρώπινο οργανισμό.

«Αυτό είναι ένα πρόβλημα, δυστυχώς δεν έχουμε παρά ελάχιστες επιστημονικές εκτιμήσεις για όλα αυτά. Υπήρχε παλαιότερα ένα ερευνητικό πρόγραμμα της Ε.Ε. με την επωνυμία «Terahertzbridge», το οποίο ήθελε ακριβώς να καταγράψει ενδεχόμενες επιδράσεις της ακτινοβολίας THz στον ανθρώπινο οργανισμό, ώστε να μας βοηθήσει στη διαγνωστική έρευνα. Τα περισσότερα πειράματα με κύτταρα ζωντανών οργανισμών δεν έχουν δείξει κάποια επιβάρυνση, όταν η ακτινοβολία διαρκεί λιγότερο από μία ώρα. Από την άλλη πλευρά μία ομάδα εργασίας στο Ισραήλ ισχυρίζεται ότι με μία ακτινοβολία 100 GHz δημιουργεί ενδεχόμενο διαταραχών στην κατάταξη των χρωμοσωμάτων. Αυτή η μελέτη υπάρχει στη βιβλιογραφία, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει επιβεβαιωθεί…»

Το πρόβλημα των «μακροχρόνιων συνεπειών»…

Στη Γερμανία ο καθηγητής Μίχελ είναι επικεφαλής ειδικής επιστημονικής επιτροπής για την προστασία της υγείας από την υπεριώδη ακτινοβολία. Από την έρευνα στον τομέα αυτόν γνωρίζει άριστα ότι το πρόβλημα στις νέες τεχνολογικές εφαρμογές δεν είναι μόνον η άμεση επιβάρυνση στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά και οι ενδεχόμενες μακροχρόνιες επιπτώσεις από διαχρονική έκθεση σε πηγές ακτινοβολίας – επιπτώσεις, οι οποίες δεν αποδεικνύονται άμεσα σε συνθήκες εργαστηρίου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υφίστανται ή ότι δεν πρόκειται να εκδηλωθούν στο μέλλον...

«Θεωρητικά η ακτινοβολία μπορεί να απορροφηθεί από το δέρμα και να φτάσει ακόμα και στο περιφερειακό κυκλοφορικό σύστημα» επισημαίνει ο καθηγητής Ρολφ Μίχελ. «Αλλά θα πάρει χρόνο για να συγκεντρώσουμε ακριβείς πληροφορίες για όλα αυτά. Πάρτε για παράδειγμα την έρευνα για την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων. Ερευνούμε το αντικείμενο για πολλά χρόνια, ακόμα δεν έχουμε ασφαλή συμπεράσματα, αλλά εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται οι αρχικές υποψίες περί αρνητικών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία. Το αντιπαράδειγμα είναι βέβαια η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία που έχει καρκινογόνο δράση, αυτό είναι σαφές σήμερα».

Πολιτική απόφαση οι σαρωτές

Οι πολιτικοί δεν βιάζονται να αποφασίσουν για την εγκατάσταση των σαρωτών σώματος στα γερμανικά αεροδρόμια. Ο υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ δηλώνει ότι θα πρέπει προηγουμένως να δοθούν εγγυήσεις ότι διασφαλίζονται όχι μόνο τα δικαιώματα και η ιδιωτική σφαίρα των επιβατών, αλλά και η προστασία της δημόσιας υγείας. Ο καθηγητής Μίχελ επισημαίνει ότι, σε τελική ανάλυση, πρόκειται για πολιτική απόφαση.

« Εμείς δεν μπορούμε να επηρεάσουμε τη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε πολιτικό επίπεδο» τονίζει ο καθηγητής Μίχελ στην Deutsche Welle. «Απλώς λειτουργούμε ως σύμβουλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος, παρέχουμε επιστημονικά στοιχεία και επισημαίνουμε ενδεχόμενους κινδύνους. Την τελική απόφαση θα πρέπει να πάρουν οι πολιτικοί, αλλά και η ίδια η κοινωνία.»

Mathias Fingerhuth/Γιάννης Παπαδημητρίου

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου