Σήμερα η απόφαση για τον Γερμανό σίριαλ κίλερ

Ακόμη και για έμπειρους ποινικολόγους ακούγεται απίστευτο για να έχει πράγματι συμβεί: από το 2000 ως το 2005 ο Νιλς Χέγκελ, νοσηλευτής εκείνη την εποχή σε νοσοκομεία της Κάτω Σαξονίας, φέρεται να έχει διαπράξει εκατό δολοφονίες με θύματα νοσηλευόμενους, ηλικίας μεταξύ 34 και 96 ετών, τους οποίους επέλεγε τυχαία. Οι άνθρωποι αυτοί ήταν βαριά ασθενείς και ήλπιζαν να θεραπευτούν. Ο Νιλς Χέγκελ τους έκανε ένεση με φάρμακα σε υπερβολική δόση προκαλώντας καρδιακές αρρυθμίες, ενώ στη συνέχεια προσπαθούσε να τους επαναφέρει. Κάποιες φορές τα κατάφερνε και τότε εισέπραττε τα συγχαρητήρια όλων, κάποιοι μάλιστα τον αποκαλούσαν «σωτήρα» των ασθενών.

Αλλά καθώς αυξάνονταν τα θανατηφόρα περιστατικά, ήταν φανερό ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Επιπλέον, ο επίδοξος «σωτήρας» επεδείκνυε ιδιόρρυθμη συμπεριφορά. Όπως ανέφερε πρώην συνάδελφός του στην εφημερίδα Bild, σε κάποιες περιπτώσεις ορμούσε με σχεδόν επιθετικό ύφος στον θάλαμο και «απωθούσε άλλους νοσηλευτές, οι οποίοι μάλιστα ήταν και υπεύθυνοι για τον συγκεκριμένο ασθενή». Κάποιοι νοσηλευτές τον αποκαλούσαν «σωτήρα ράμπο» των ασθενών, χωρίς καν να διανοούνται τι είχε προηγηθεί. Το μυστήριο άρχισε να εξηγείται το 2005, όταν συνάδελφοι του Χέγκελ στο νοσοκομείο του Ντέλμενχορστ τον εντόπισαν «επ' αυτοφώρω» ενώ προσπαθούσε να απορρυθμίσει την αντλία έγχυσης σε έναν ασθενή. Συνελήφθη αμέσως.

Κατηγορητήριο σε... διαδοχικά βήματα

Αρχικά αντιμετώπισε κατηγορία για «απόπειρα δολοφονίας», στη συνέχεια για τρεις δολοφονίες. Ο ίδιος φάνηκε να συνεργάζεται με τις αρχές, αλλά μόνο στον βαθμό που συνειδητοποιούσε πως η ενοχή του αποδεικνυόταν πέραν πάσης αμφιβολίας. Τον Φεβρουάριο του 2015 καταδικάζεται για πρώτη φορά σε ισόβια. Ωστόσο ακολουθούν περαιτέρω έρευνες της δικαιοσύνης και νεκροψίες θυμάτων, που φέρνουν στο φως νέες εγκληματικές ενέργειες. Στη νέα «δίκη του αιώνα», όπως τη χαρακτηρίζουν γερμανικές εφημερίδες, η εισαγγελία κατηγορεί τον Χέγκελ για συνολικά 97 δολοφονίες. Υπάρχουν υποψίες ότι είναι υπεύθυνος για άλλους τρεις θανάτους, ενώ σε άλλες περιπτώσεις είναι αδύνατον να γίνει έρευνα, καθώς οι σωροί των θυμάτων έχουν αποτεφρωθεί.

Ο ίδιος ο Χέγκελ παραδέχεται ότι έχει διαπράξει 43 δολοφονίες, αρνείται άλλες πέντε, ενώ για άλλες ισχυρίζεται ότι δεν θυμάται καν τι συνέβη. «Δεν το θυμάμαι, αλλά και δεν το αποκλείω», είναι η απάντηση που δίνει σε πολλές περιπτώσεις στις αρχές, σύμφωνα με την εφημερίδα Süddeutsche Zeitung. «Δεν έδειχνε να μετανοεί, παρά μόνο να απορεί για όλα όσα έγιναν», σημειώνει η δημοσιογράφος που παρακολούθησε τη δίκη.

Κοντά στην... άβυσσο

Ποιο είναι το ποιόν αυτού του ανθρώπου; Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής ο Νιλς Χέγκελ είχε μία χαρούμενη παιδική ηλικία και στη συνέχεια ζούσε φυσιολογική ζωή χωρίς εμφανή ψυχολογικά τραύματα. Ωστόσο, υπάρχει «μία σειρά από συγκεκριμένα κίνητρα» που τον οδήγησαν στις ενέργειές του, εκτιμά ο ψυχίατρος Καρλ Μπάινε, ο οποίος εδώ και 25 χρόνια ερευνά υποθέσεις δολοφονίας ασθενών σε κλινικές και οίκους ευγηρίας. Κατά την άποψή του, όλα δείχνουν ότι ο Χέγκελ δεν είναι ικανός να υπομείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα μία κατάσταση οδύνης. «Δεν άντεχε τη θέα ανθρώπων που υποφέρουν και βασανίζονται από σοβαρές ασθένειες και τελικά αναγόρευε τον εαυτό του σε υπέρτατο κριτή ζωής και θανάτου», επισημαίνει ο Μπάινε στην Deutsche Welle. Επιπλέον, υποστηρίζει, προκαλούσε ο ίδιος το έκτακτο περιστατικό γιατί αναζητούσε ευκαιρία να διαπρέψει ως διασώστης στη συνέχεια. Όλα δείχνουν ότι «πρόκειται για άτομο με έντονο ναρκισσισμό, που από την αναγνώριση των συναδέλφων αντλούσε τη σταθερότητα που χρειαζόταν, ώστε να αποκαταστήσει τον άστατο χαρακτήρα του».

Από κει και πέρα, ο ψυχίατρος Καρλ Μπάινε εκτιμά πως ο δράστης είναι συναισθηματικά ακρωτηριασμένος και ανίκανος να επιδείξει «εμπάθεια» και αισθήματα κατανόησης προς τους συνανθρώπους του. «Υποθέτω ότι ακόμη και σήμερα δεν αντιλαμβάνεται την ασύλληπτη οδύνη που έχει προκαλέσει στις οικογένειες των θυμάτων», επισημαίνει. Κατά την άποψή του «βρισκόμαστε μπροστά σε μία ψυχική άβυσσο, στην οποία τελικά είναι σχεδόν αδύνατο να προσδιοριστούν λεπτομερώς τα κίνητρα».

Οι ευθύνες του νοσοκομείου    

Υπάρχει όμως ένα ακόμη ζήτημα: το νοσοκομείο του Όλντενμπουργκ, στο οποίο αρχικά εργαζόταν ο Νιλς Χέγκελ, λέγεται ότι είχε υποψίες για την εγκληματική δράση του, αλλά παρά ταύτα του επέδωσε συστατική επιστολή για να προσληφθεί στον επόμενο εργοδότη του, δηλαδή το νοσοκομείο του Ντέλμενχορστ. Ο ψυχίατρος Καρλ Μπάινε δεν μασάει τα λόγια του: «Υπήρχαν κάποιες υποψίες, οι οποίες όμως όχι μόνο δεν ελήφθησαν σοβαρά υπόψη, αλλά και συγκαλύφθηκαν. Έβαλαν τα συμφέροντα του νοσοκομείου πάνω από τις ανάγκες των ασθενών με αποτέλεσμα να πεθάνουν εκατό άνθρωποι», υποστηρίζει ο Γερμανός ψυχίατρος.   

Ραλφ Μπόζεν

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου