Ο Ζακ Λυκ Ντεάν για την κρίση της τσεχικής προεδρίας

Ήταν μία θλιβερή πρωτιά για την κυβέρνηση Τοπολάνεκ: για πρώτη φορά ένας προεδρεύων στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση ανατρέπεται με πρόταση μομφής στη Βουλή της χώρας του και μάλιστα στην πιο κρίσιμη καμπή της προεδρίας του. Πολλοί φοβούνται ότι η ακυβερνησία στην Πράγα θα σταματήσει τη διαδικασία επικύρωσης της Συνθήκης της Λισαβόνας, παραλύοντας την Ευρώπη λίγο πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Για την «επόμενη μέρα» της τσεχικής κρίσης μιλάει στην Deutsche Welle ένας από τους πιο βαθείς γνώστες των ευρωπαϊκών θεσμών, ο ευρωβουλευτής και πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου Ζαν Λυκ Ντεάν. Πρώτο ερώτημα: φοβάται και αυτός μία γενικευμένη πολιτική κρίση στην Ε.Ε;

«Αυτό εξαρτάται από το πώς θα εξελιχθεί η κρίση στην ίδια την Τσεχία. Από τη μία πλευρά έχουμε την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνεχίζεται και μάλιστα η σοσιαλιστική αντιπολίτευση δηλώνει ότι θα βοηθήσει την κυβέρνηση να ολοκληρώσει την προεδρία της. Από την άλλη πλευρά όμως έχουμε και τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Υπάρχει περίπτωση να την επικυρώσουν στη Γερουσία ή θα πρέπει προηγουμένως να κάνουν εκλογές για την κάτω Βουλή ; Εγώ πάντως πιστεύω ότι δεν μπορείς να κάνεις ψηφοφορίες στη Γερουσία, όταν η χώρα σου δεν έχει καν κυβέρνηση...»

«Θα περιοριστεί η κρίση στο εσωτερικό;»

Η ψηφοφορία για τη Συνθήκη της Λισσαβώνας ήταν σίγουρα μία από τις αφορμές για την ανατροπή της τσεχικής κυβέρνησης. Όμως η βαθύτερη αιτία μάλλον θα πρέπει να αναζητηθεί στη σύγκρουση του φιλοευρωπαίου πρωθυπουργού Μίρεκ Τοπολάνεκ με τους ευρωσκεπτικιστές και κυρίως με τον «θατσερικό» πρόεδρο της Τσεχίας Βάτσλαβ Κλάους.

«Το βασικό ερώτημα είναι αν μετά τη χθεσινή πρόταση μομφής η πολιτική κρίση θα περιοριστεί στο εσωτερικό της Τσεχίας» δηλώνει ο Ζαν Λυκ Ντεάν στην Deutsche Welle. «Πολλοί πιστεύουν όμως ότι ο πρόεδρος θα χρησιμοποιήσει την κρίση για να σταματήσει ολόκληρη τη διαδικασία επικύρωσης της Συνθήκης της Λισσαβώνας»

Μόνον η κορυφή του παγόβουνου

Ο Ζαν Λυκ Ντεάν θεωρείται ένας από τους πιο προικισμένους Ευρωπαίους ηγέτες της τελευταίας εικοσαετίας. Ως πρωθυπουργός του Βελγίου διέσωσε την ενότητα της χώρας, ενώ ως αντιπρόεδρος στην Ευρωπαϊκή Συνέλευση και «δεξί χέρι» του Ζισκάρ ντ΄ Εσταίν συνυπέγραψε το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Με την εμπειρία του προειδοποιεί ότι η κρίση στην Τσεχία δεν είναι παρά η «κορυφή του παγόβουνου» και ότι το απαισιόδοξο σενάριο είναι μία αντιευρωπαϊκή σύμπραξη Τσέχων και Βρετανών. Ήδη οι Βρετανοί Συντηρητικοί προειδοποιούν ότι όταν κερδίσουν τις εκλογές θα προκηρύξουν δημοψήφισμα για τη Συνθήκη της Λισσαβώνας. Ο Ζαν Λυκ Ντεάν διαβλέπει πολιτική κρίση, αν και υποστηρίζει ότι οι Βρετανοί Συντηρητικοί δεν διαθέτουν επαρκή νομικά επιχειρήματα:

«Το βρετανικό Κοινοβούλιο έχει ήδη επικυρώσει τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Δεν θεωρώ αυτονόητο ότι μία διαφορετική πολιτική πλειοψηφία θα μπορούσε να ανατρέψει την απόφαση αυτή. Τα έγγραφα της επικύρωσης έχουν ήδη κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Νομίζω ότι αυτό δεσμεύει τη Βρετανία με οποιαδήποτε κυβέρνηση...»

Ευρώπη χωρίς τη Βρετανία;

Τα τελευταία χρόνια οι ευρωσκεπτικιστές βουλευτές από τη Βρετανία και από την ανατολική Ευρώπη ανεβάζουν τους τόνους στο Στρασβούργο. Προ ημερών μάλιστα οι Βρετανοί Συντηρητικοί αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, γιατί δεν συμφωνούν με τον φιλοευρωπαϊκό του προσανατολισμό. Όλο και περισσότεροι ευρωβουλευτές «σκέπτονται δυνατά» και διερωτώνται πλέον μήπως θα ήταν προτιμότερη μία Ευρώπη χωρίς τη Μ. Βρετανία:

«Όταν ακούω μερικούς Βρετανούς συντηρητικούς που διαμαρτύρονται συνεχώς, μπαίνω στον πειρασμό να τους απαντήσω: αφού τόσο πολύ δεν θέλετε, καλύτερα να φύγετε...» επισημαίνει ο Ζαν Λυκ Ντεάν στην Deutsche Welle. «Αλλά από την άλλη πλευρά πιστεύω ότι η αποχώρησή τους θα εξασθενούσε την Ευρώπη. Αν πραγματικά θέλουμε την Ευρώπη να ανταποκριθεί στην αποστολή της και να πρωταγωνιστήσει σε παγκόσμιο επίπεδο, αν θέλουμε να γίνει η φωνή μας σε όλες διεθνείς συνθήκες για την οικονομική κρίση, την ενέργεια ή την προστασία του κλίματος, τότε χρειαζόμαστε κανόνες του παιχνιδιού, που θα ισχύουν για όλους. Μόνο τότε η Ευρώπη θα έχει πραγματική επιρροή».