Νέες επικρίσεις BBC για το ναυάγιο στην Πύλο

«Αμφιλεγόμενη η σημερινή δίκη για το ναυάγιο της Πύλου», δήλωσε νωρίτερα σήμερα το πρωί από το δικαστήριο της Καλαμάτας δημοσιογράφος του BBC και ενώ περίμενε, όπως όλοι, να ξεκινήσει η δίκη των εννέα Αιγυπτίων. Λίγες μόνο ώρες μετά, η απόφαση της εισαγγελέως Αικατερίνης Τσιρώνη έγινε γνωστή και ξάφνιασε τους περισσότερους: το δικαστήριο της Καλαμάτας κρίνεται αναρμόδιο να δικάσει την υπόθεση διότι η τραγωδία συνέβη σε διεθνή ύδατα και όχι εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Έτσι, έκανε δεκτή τη βασική ένσταση των συνηγόρων υπεράσπισης απαλλάσσοντας τους εννέα Αιγύπτιους επιζώντες του ναυαγίου από οποιαδήποτε κατηγορία. Όμως, άφησε ουσιαστικά «ξεκρέμαστο» το ελληνικό κατηγορητήριο, το οποίο μέχρι την τελευταία στιγμή υποστήριζε ότι οι εννέα άνδρες ήταν οι υπαίτιοι του ναυαγίου ενώ μάλιστα αντιμετώπιζαν την ποινή ισόβιας κάθειρξης για διακίνηση προσφύγων και μεταναστών αλλά και για πρόκληση βύθισης του αλιευτικού Adriana, το οποίο και είχε ξεκινήσει από την  Λιβύη. 

Έτσι το BBC, στο εκτενές κείμενο το οποίο και αφιερώνει για την υπόθεση σήμερα, επικρίνει ζητήματα επί της ουσίας.

Τα ‘κενά’ των ελληνικών αρχών στο στόχαστρο των ανεξάρτητων ερευνών

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται, οι πρώην πια κατηγορούμενοι διώκονταν με στοιχεία που είχαν ήδη αντικρουστεί από ισχυρισμούς τουλάχιστον 6 επιζώντων, οι οποίοι είχαν μιλήσει στο BBC και έκαναν λόγω για ανατροπή του σκάφους από την ελληνική ακτοφυλακή αλλά και για εκφοβισμό από τις ελληνικές αρχές προς τους επιζώντες ώστε να ‘δείξουν’ ως ενόχους τους συγκεκριμένους εννιά. 

 Όπως τονίζεται, το σημερινό κατηγορητήριο ανέφερε ότι οι Αιγύπτιοι ήταν μέλη μιας συμμορίας λαθρεμπόρων και χρέωναν κάθε επιβάτη από 4.000 έως και 8.000 δολάρια.Οι κατηγορίες αυτές, βασίζονται σε συνεντεύξεις που πήραν οι ίδιοι οι λιμενικοί από εννέα επιζώντες ενώ δεν υπήρχε κανένα άλλο στοιχείο ή ισχυρισμός από τους υπόλοιπους επιζώντες, 104 στο σύνολό τους.

Επιζώντες του ναυαγίου που είχε προσεγγίσει το BBC, ισχυρίστηκαν ότι πιέστηκαν από τις αρχές ώστε να κατηγορήσουν τους εννέα άνδρες. Άλλοι επιζώντες είχαν δηλώσει ότι οι Αιγύπτιοι ήταν απλοί επιβάτες που απλά στοχοποιήθηκαν από τις ελληνικές αρχές ενώ το ρεπορτάζ αναφέρει ότι κάποιοι άλλοι είχαν παραδεχτεί κακομεταχείριση από τους μέχρι πρότινος κατηγορούμενους.

Αν και υπήρχαν ζητωκραυγές από κάποιους διαδηλωτές μετά την ανακοίνωση του δικαστηρίου, είναι γεγονός ότι, από την αρχή της υπόθεσης, υπάρχουν έντονες επιφυλάξεις από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η   Διεθνής Αμνηστία (International Amnesty) και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch) για την ακεραιότητα της ελληνικής έρευνας και των αποδεικτικών στοιχείων που έχουν συλλεχθεί.

Παραμένει στο στόχαστρο η ελληνική ακτοφυλακή;

Δεν είναι τυχαία η δήλωση στο BBC του Χρήστου Δημόπουλου, διευθυντή της Διεθνούς Αμνηστίας Ελλάδαςλίγο πριν την αρχή της δίκης, «το ποινικό δικαστήριο θα έχει πιθανόν ελλιπείς πληροφορίες για την εκτίμηση της ενοχής των κατηγορουμένων. Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η δίκη να βασίζεται σε ελλιπή ή και αμφισβητήσιμα στοιχεία.

Για παράδειγμα, υπενθυμίζεται, ότι σύμφωνα με τις έρευνες του βρετανικού δικτύου δεν αναφερόταν, πουθενά, στο σημερινό κατηγορητήριο οι ισχυρισμοί ότι η ελληνική ακτοφυλακή ήταν αυτή που ανέτρεψε το πλοίο μετά από αποτυχημένη προσπάθεια ρυμούλκησής του.

Αν και το λιμενικό αρνείται σταθερά όλες τις κατηγορίες, το Ναυτοδικείο στην Ελλάδαέχει ξεκινήσει ήδη ξεχωριστή έρευνα για πιθανά λάθη, η οποία όμως βρίσκεται σε προκαταρκτικό στάδιο ενώ τα Ηνωμένα Έθνη είχαν πιέσει για την διεξαγωγή της.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ελληνική ακτοφυλακή στις 14 Ιουνίου του 2023 παρακολουθούσε το σκάφος Adriana για τουλάχιστον 7 ώρες πριν την βύθισή του αλλά όπως είχε δηλώσει, δεν επιχείρησε την διάσωση γιατί «είχε σταθερή ταχύτητα και πορεία» κάτι που η έρευνα του BBC αμφισβητεί από πέρυσι. Όπως μάλιστα αναφέρεται, σε έξι ξεχωριστές συνεντεύξεις που έκανε το BBC, οι επιζώντες με σχεδόν πανομοιότυπες λεπτομέρειες ανέφεραν πως η ακτοφυλακή ανέτρεψε το σκάφος.

Υπενθυμίζεται, ότι η έλλειψη βίντεο από το σκάφος δεν διευκολύνει την έρευνα για τα αίτια του ναυαγίου με την ελληνική ακτοφυλακή να υποστηρίζει ότι οι δικές τις κάμερες ακριβείας δεν κατέγραφαν. Βέβαια, κάποιοι επιζώντες που αναφέρονται στο άρθρο, είχαν ισχυριστεί ότι αν και τραβούσαν με τα κινητά τους τηλέφωνα, εκείνα κατασχέθηκαν αμέσως μετά τη διάσωση, με τον ανακριτή να δηλώνει ότι θα αποτελούσε «μάταιη προσπάθεια» η εξαγωγή ψηφιακών δεδομένων λόγω καταστροφής τους από το θαλασσινό νερό.