Κυβέρνηση Μέρκελ: Θετικός απολογισμός αλλά με αστερίσκους

Η αξιολόγηση του κυβερνητικού έργου στο μέσο της θητείας ήταν ένας από τους βασικούς όρους που είχαν θέσει οι Σοσιαλδημοκράτες για να συγκυβερνήσουν εκ νέου με την Χριστιανοδημοκρατική/Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CDU/CSU). Τον πρώτο αυτό απολογισμό παρουσίασαν χθες από κοινού η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και ο υπουργός της επί των Οικονομικών και αντικαγκελάριος Όλαφ Σολτς.

«Από τα 300 προγραμματισμένα μεγάλα μέτρα δρομολογήθηκαν ή και υλοποιήθηκαν τα δύο τρίτα εξ΄ αυτών. Αυτό καταδεικνύει ότι θέλουμε και μπορούμε να παράγουμε έργο», σχολίασε η καγκελάριος ενώ ο υπ. Οικονομικών συμπλήρωσε: «Την ίδια ώρα είναι εμφανές ότι πρέπει να γίνουν ακόμη ορισμένα πράγματα». Ο ίδιος εκτίμησε ότι η συμφωνία επί της ενδιάμεσης αυτής αξιολόγησης συνέβαλε στην επίσπευση του κυβερνητικού έργου.

Οι δυο επικεφαλής της κυβέρνησης δεν αναφέρθηκαν ωστόσο στο μείζον πολιτικό ζήτημα που διχάζει και δοκιμάζει το τελευταίο διάστημα τον κυβερνητικό συνασπισμό. Ο λόγος για την προωθούμενη από τους Σοσιαλδημοκράτες λεγόμενη «βασική σύνταξη» που έχει στόχο να διασφαλίσει στους χαμηλοσυνταξιούχους μια πιο αξιοπρεπή διαβίωση.

Τι θα γίνει με τη «βασική σύνταξη»;

Οι Σοσιαλδημοκράτες επιμένουν ότι μετά από 35 εργάσιμα χρόνια θα πρέπει να καταβάλλεται μια κατώτατη εγγυημένη σύνταξη που να κυμαίνεται τουλάχιστον 10% πάνω από το ελάχιστο όριο διαβίωσης. Οι ίδιοι αξιώνουν να καταβάλλεται η βασική σύνταξη χωρίς όρους και προϋποθέσεις, χωρίς να λαμβάνονται δηλαδή υπόψη άλλα εισοδηματικά κριτήρια όπως το εισόδημα της ή του συζύγου. Οι Χριστιανοδημοκράτες διαφωνούν κατηγορηματικά, παραπέμποντας και στη συμφωνία της κυβερνητικής συνεργασίας που προβλέπει έλεγχο των οικονομικών πόρων του συνταξιούχου. Αυτό είναι και το βασικό σημείο τριβής. Ο ενδιάμεσος απολογισμός παρακάμπτει τις διαφωνίες αυτές και αναφέρει απλώς ότι «η βασική σύνταξη πρέπει να είναι στοχευμένη και να απευθύνεται σε εκείνους που την έχουν ανάγκη».

Πέραν αυτών πάντως ο Σολτς έκανε λόγο για «μεγάλα βήματα προόδου» στο πεδίο της κοινωνικής ασφάλισης, στην πολιτική για την οικογένεια και στα ζητήματα κατοικίας και ενοικίων. Πρόσθεσε όμως ότι «απομένει να γίνουν ακόμη αρκετά». Μεταξύ άλλων τόνισε την αναγκαιότητα σταδιακής μείωσης των συμβάσεων ορισμένου χρόνου για τις περιπτώσεις που δεν συντρέχουν αντικειμενικοί λόγοι. Τόσο ο Σολτς όσο και η καγκελάριος Μέρκελ αναφέρθηκαν επίσης σε σχέδια περαιτέρω ανάπτυξης της ηλεκτροκίνησης και των ανανεώσιμων πηρών ενέργειας καθώς και στην ψηφιοποίηση.

Ήδη στην εισαγωγή του απολογισμού πάντως οι κυβερνητικοί εταίροι υπογραμμίζουν την πρόθεσή τους να συνεχίσουν τη μεταξύ τους συνεργασία. «Μαζί με τις κοινοβουλευτικές ομάδες της CDU/CSU και SPD καταφέραμε και υλοποιήσαμε πολλά, απομένουν όμως να γίνουν και πολλά». Η αξιολόγηση έγινε στη βάση των κεφαλαίων και των επιμέρους σημείων της κυβερνητικής συμφωνίας που συνήψαν τα δυο κόμματα το 2018. Απαριθμεί δε όλα τα έργα που έγιναν και μέτρα που ελήφθησαν μέχρι και τις αρχές Νοεμβρίου του 2019.

Στο επικείμενο συνέδριό του το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα καλείται όχι μόνον να εκλέξει τον νέο πρόεδρο του κόμματος αλλά και να εγκρίνει τον ενδιάμεσο αυτό απολογισμό της συγκυβέρνησης. Παρά τις διαβεβαιώσεις ηγετικών στελεχών του SPD ότι η πλειονότητα είναι ευχαριστημένη, είναι γεγονός ότι με φόντο την ιστορική καθίζηση των ποσοστών του κόμματος μεγάλο μέρος στελεχών αλλά και απλών μελών των Σοσιαλδημοκρατών ζητούν την πρόωρη αποχώρηση από την κυβέρνηση και τον μεγάλο συνασπισμό.

Συστάσεις των «σοφών»

Αξιοσημείωτο είναι πάντως ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν συγκάλεσε καν έκτακτη συνέντευξη Τύπου για τον απολογισμό του «ημιχρόνου», αλλά τον παρουσίασε στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης των λεγόμενων «σοφών της γερμανικής οικονομίας».

Στη δική του αξιολόγηση το ανεξάρτητο συμβούλιο εμπειρογνωμόνων δεν διαβλέπει μεν κίνδυνο ύφεσης της οικονομίας, προτρέπει ωστόσο την κυβέρνηση Μέρκελ να καταβάλλει μεγαλύτερες προσπάθειες ώστε να ενισχυθεί η ανάπτυξη. Στην πράξη αυτό σημαίνει μειώσεις φόρων για επιχειρήσεις και μεγαλύτερες επενδύσεις στην εκπαίδευση, την έρευνα αλλά και επέκταση του γρήγορου ίντερνετ. Οι σοφοί καλούν την κυβέρνηση να ενεργήσει άμεσα, εν ανάγκη ακόμη και μέσω νέου δανεισμού, «θυσιάζοντας» δηλαδή ενδεχομένως τον ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Οι ίδιοι εφιστούν την προσοχή της συγκυβέρνησης στις τεράστιες προκλήσεις του άμεσου μέλλοντος, με κυριότερες τις εκ βάθρων αλλαγές που φέρνουν στην εργασίας η ψηφιοποίηση αλλά και την μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.

Με φόντο την επιβράδυνση των παγκόσμιων ρυθμών ανάπτυξης, απόρροια της γενικευμένης αβεβαιότητας που προκαλούν το Brexit και οι εμπορικοί πόλεμοι, οι πέντε σοφοί διορθώνουν την ίδια ώρα προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για την πορεία της γερμανικής οικονομίας. Για φέτος προβλέπουν ρυθμούς ανάπτυξης 0,5% ενώ για την επόμενη χρονιά 0,9% (από 1,5% το 2018).

Κώστας Συμεωνίδης (spiegel.de, dpa)