Η υπερσυγκέντρωση των ΜΜΕ

Έκκληση για πολυφωνία και αδέσμευτη δημοσιογραφία απευθύνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προετοιμάζοντας το έδαφος για ενδεχόμενη οδηγία της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης σχετικά με τη συγκέντρωση ιδιοκτησίας στα μέσα ενημέρωσης. Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας του Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Μανώλης Μαυρομμάτης εξηγεί:

«Ουσιαστικά είναι μία συμπληρωματική οδηγία. Διότι ναι μεν είμαστε ταυτισμένοι με τις παλαιότερες οδηγίες περί συγκέντρωσης των μέσων μαζικής ενημέρωσης, αυτό όμως που ενισχύεται είναι η πολυφωνία και ο πλουραλισμός στα μέσα ενημέρωσης. Ενισχύεται ο ρόλος των δημοσιογράφων ως προς την ελευθερία του λόγου».

Ενίσχυση της διαφάνειας

Ενισχύεται επίσης η διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ενημέρωσης. Επίκαιρη αφορμή για το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήταν, μεταξύ άλλων, η συνεχιζόμενη κριτική στις τηλεοπτικές δραστηριότητες του Ιταλού πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι:

«Ο στόχος ήταν η Ιταλία. Αυτό προέρχεται από παλαιότερες εποχές που ο Μπερλουσκόνι ήταν στην αντιπολίτευση και αφορούσε τα δικά του τηλεοπτικά δίκτυα. Η «επίθεση» για την Ιταλία αναγράφεται σε τροπολογία, αλλά το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θέλεησε να έρθει σε συμβιβασμό γιατί δεν θεωρούσε σωστό και δίκαιο να αναφέρονται χώρες και μάλιστα μόνο μία χώρα. Δεν πρέπει εμείς ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αναφέρουμε ονομαστικά χώρα».

Η εισηγήτρια του ψηφίσματος, η ευρωβουλευτής της Σοσιαλιστικής Ομάδας Μαριάνε Μίκκο από την Εσθονία, διαπιστώνει πάντως μεγαλύτερα προβλήματα στις νέες χώρες- μέλη, ιδιαίτερα μετά τις συνεχείς εξαγορές από δυτικοευρωπαϊκούς ομίλους. Τη ρωτάμε αν η σημερινή ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ανταγωνισμού μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα:

«Και μπορεί και ...δεν μπορεί» λέει η κυρία Μίκκο στην Deutsche Welle. «Προσωπικά ανησυχώ γιατί βλέπω στα νέα κράτη- μέλη ότι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις των μέσων ενημέρωσης μπορεί να έχουν υγιή επιχειρηματική συμπεριφορά στη χώρα τους, αλλά συμπεριφέρονται με διαφορετικο τρόπο όταν επεκτείνονται στη «Νέα Ευρώπη». Πιστεύω λοιπόν ότι ειδικά σε αυτές τις χώρες είναι επιτακτική η ανάγκη να αποτρέψουμε την υπερσυγκέντρωση των media».

«Δείκτες ποιότητας και πλουραλισμού»

Το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στηρίζει τη δημόσια τηλεόραση στα κράτη- μέλη, ενθαρρύνει τη χρήση νέων μέσων όπως η «κινητή τηλεόραση» και επικροτεί την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναθέσει για πρώτη φορά σε τρία ευρωπαϊκά πανεπιστήμια να καθορίσουν «δείκτες ποιότητας και πλουραλισμού» για τα μέσα ενημέρωσης. Με ποιά κριτήρια θα συγκροτήσουν τους δείκτες ποιότητας οι Ευρωπαίοι ερευνητές;

«Αυτό είναι κάτι που θα το αποφασίσουν οι ίδιοι» λέει η Μαριάνε Μίκκο. «Πρόκειται για ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Λουβαίν στο Βέλγιο, της Στοκχόλμης στη Σουηδία και της Βουδαπέστης στην Ουγγαρία. Κάθε πανεπιστήμιο θα εργαστεί αυτόνομα για να προτείνει τα δικά του κριτήρια και θα έχουμε τις προτάσεις τους τον προσεχή Δεκέμβριο».

Για τους bloggers

Για πρώτη φορά οι ευρωβουλευτές ασχολούνται και με το φαινόμενο των bloggers. Τα blogs, δηλαδή οι αυτοσχέδιες ιστοσελίδες στο ΄Ιντερνετ, ζουν από την ελευθερία και, πολλές φορές, από την ανωνυμία της έκφρασης. Μεμονωμένα φαινόμενα υβριστικών επιθέσεων και άλλων υπερβολών είχαν προκαλέσει αντιδράσεις και προτάσεις για νομοθετικά μέτρα. Τελικά επικράτησαν πιο ψύχραιμες σκέψεις, επισημαίνει ο ευρωβουλευτής Μανώλης Μαυρομμάτης:

«Οι εθνικές κυβερνήσεις είναι αρμόδιες και επιλαμβάνονται των θεμάτων όταν υπάρχουν ειδικοί λόγοι, λόγοι ασφαλείας και ούτω καθ΄εξής. Υπάρχει σχετική οδηγία του 1995 και απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις 28 Ιανουαρίου 2008. Χρειάζεται παρέμβαση του εισαγγελέα, δηλαδή άδεια του εισαγγελέα, κυρίως για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Επιπλέον, αυτό που ζητούμε εμείς ως Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας με δική μου γνωμοδότηση, είναι να υπάρχει παρέμβαση και για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων».