1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Η οικονομική κρίση σκληρή δοκιμασία για την ευρωζώνη και το ευρώ

Andreas Becker/Γεωργακόπουλος16 Φεβρουαρίου 2009

Η οικονομική κρίση χτυπά αμείλικτα όχι μόνο ιδιώτες και επιχειρήσεις αλλά και ολόκληρα κράτη. Τα προβλήματα εντείνονται καθημερινά και στην ευρωζώνη. Θα αντέξουν οι χώρες του ενιαίου νομίσματος την σκληρή δοκιμασία;

https://p.dw.com/p/GvNg
Μέρκελ και Στάινμπρικ απορρίπτουν την έκδοση ενιαίου ευρωπαϊκού ομολόγουΕικόνα: picture-alliance /dpa

Όπου κι αν κοιτάξουμε στην ζώνη του ευρώ αντικρίζουμε παρόμοια εικόνα. Οι οικονομίες συρρικνώνονται, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνονται οι δημόσιες δαπάνες. Και μαζί με αυτές τα ελλείμματα. Για τις χώρες της ευρωζώνης, οι όροι με τους οποίους δανείζονται νέο χρήμα έχουν αποκτήσει εξαιρετική σημασία. Οι επενδυτές ζητούν προσαυξημένο επιτόκιο για να αγοράσουν ομόλογα ορισμένων χωρών της ευρωζώνης. «Το γεγονός αυτό έχει συνέπειες», λέει ο επικεφαλής οικονομολόγος διεθνών υποθέσεων της Deutsche Bank, Στέφαν Σνάιντερ και διευκρινίζει: «Αυτό σημαίνει ότι χώρες, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία θα πρέπει να καταβάλλουν υψηλότερους τόκους για τον δημόσιο δανεισμό σε σύγκριση με τη Γερμανία, η οποία πληρώνει τους χαμηλότερους τόκους στην ευρωζώνη και είναι αυτό που ονομάζουμε χώρα αναφοράς. Το επιτόκιο των ομολόγων σε Ιταλία και Ισπανία είναι κατά περίπου 1,5% υψηλότερο από εκείνα του γερμανικού δημοσίου».

Προτεινόμενη λύση, το ενιαίο ευρωπαϊκό ομόλογο

Euro Skulptur vor der Europäischen Zentralbank in Frankfurt am Main, Kurs
Σε κίνδυνο η σταθερότητα του €;Εικόνα: AP

1,5% περισσότερο σημαίνει τεράστια ποσά όταν πρόκειται για το δημόσιο χρέος και την εξυπηρέτησή του. Το επιπρόσθετο αυτό κόστος έρχεται την πλέον ακατάλληλη στιγμή. Ας πάρουμε ως παράδειγμα την Ιταλία: το συνολικό ετήσιο ΑΕΠ δεν επαρκεί για να αποπληρωθούν τα δημόσια χρέη. Δεν είναι συνεπώς τυχαίο ότι ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Τζούλιο Τρεμόντι ζητά την έκδοση ενός ενιαίου ευρωπαϊκού ομολόγου. Πρόταση που απορρίπτει ωστόσο ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Περ Στάινμπρικ, καθώς στην περίπτωση αυτή η Γερμανία θα έπρεπε να καταβάλλει υψηλότερο επιτόκιο με συνολικό κόστος 3 δις ευρώ. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank συμφωνεί με το Γερμανό υπουργό Οικονομικών: «Πολλές χώρες δεν αξιοποίησαν την οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων ετών για την εξυγίανση των προϋπολογισμών τους και τιμωρούνται τώρα από τις αγορές».

Υπάρχουν χώρες που δεν θα έπρεπε να είναι στην ευρωζώνη;

Finanzminister der Euro Länder in Brüssel
Από τη συνεδρίαση του Eurogroup: Ο Έλληνας υπ. Οικονομικών Γ. Παπαθανασίου και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ. Μπαρόζο (9/2/09)Εικόνα: AP

Εν μέσω της οικονομικής κρίσης, θεωρείται δεδομένο ότι αρκετές χώρες της ευρωζώνης δεν είναι σε θέση να τηρήσουν τα αυστηρά όρια για το δημοσιονομικό έλλειμμα. Πολλοί εκτιμούν ότι το γεγονός αυτό θα έχει αρνητικές συνέπειες στην σταθερότητα του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ, το αποκλείει κατηγορηματικά. Από την άλλη πλευρά, οι λεγόμενοι ευρωσκεπτικιστές αισθάνονται δικαιωμένοι, υποστηρίζοντας ότι η ευρωζώνη δέχθηκε στους κόλπους της χώρες που δεν το άξιζαν. Ο οικονομολόγος Στέφαν Σναίντερ δεν βρίσκει ωστόσο πειστικό αυτό το επιχείρημα. «Τι θα γίνονταν αν η Ιταλία βρίσκονταν εκτός ευρωζώνης; Θα είχαμε δραματικές συναλλαγματικές διακυμάνσεις, όπως τις γνωρίσαμε σε περιόδους κρίσης από το παρελθόν. Οι γερμανικές εξαγωγές θα σημείωναν μεγαλύτερη μείωση από ό,τι σήμερα, διότι απλούστατα θα έχανε έναν σημαντικό εμπορικό εταίρος, όπως είναι η Ιταλία. Εννοείται ότι σε περιόδους κρίσης, οι ευρωσκεπτικιστές φαινομενικά «δικαιώνονται». Βιώνουμε ωστόσο μια ειδική περίπτωση. Είμαι σίγουρος ότι σε δύο χρόνια η κατάσταση θα είναι εντελώς διαφορετική», καταλήγει ο κ. Στάινερ.