Η Κωνσταντία Γουρζή βραβεύεται με το Opus Klassik

Περισσότερες από 20 εκατομμύρια ακροάσεις ενός μόνο δίσκου σε ψηφιακές πλατφόρμες μουσικής, όπως Spotify, Qobuz και Apple Music, είναι εξαιρετικά σπάνιο για σύγχρονους συνθέτες κλασικής μουσικής. Κι όμως, αυτό κατάφερε η ελληνίδα συνθέτρια και αρχιμουσικός Κωνσταντία Γουρζή με το τελευταίο της έργο Whispers. Το CD, κυκλοφορίας 2022, περιλαμβάνει ποιητικές συνθέσεις για βιόλα, πιάνο και κρουστά, οι οποίες κινούνται στο τρίγωνο μουσική-άνθρωπος-φύση και μας καλούν να σεβαστούμε, αλλά και να αναλογιστούμε την ομορφιά της φύσης.

Με αφορμή το τελευταίο της άλμπουμ η Κωνσταντία Γουρζή τιμάται φέτος ως «Συνθέτρια της Χρονιάς» με το Opus Klassik. Το κορυφαίο γερμανικό βραβείο κλασικής μουσικής θεσπίστηκε από τον Σύλλογο για την Προώθηση της Κλασικής Μουσικής, δημιούργημα δισκογραφικών εταιριών, εκδοτών και διοργανωτών συναυλιών. Μεταξύ των φετινών βραβευθέντων είναι η διάσημη γερμανίδα βιολινίστρια Άνε Σοφί Μούτερ, η κορυφαία Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης, ο  εξαιρετικός γερμανός μουσικός Κρίστιαν Τσαχαρίας, καθώς και ο παγκοσμίου φήμης εκλιπών ιάπωνας συνθέτης Ρουίτζι Σακαμότο.

«Κάνουμε μουσική για να αγγίξουμε συναισθηματικά ανθρώπους»

Η ελληνίδα συνθέτρια μίλησε στην DW για τη σημασία της διάκρισης: «Με συγκινεί το γεγονός ότι επιλέχθηκα σαν συνθέτρια της χρονιάς για ένα βραβείο αυτής της εμβέλειας. Διαπιστώνεις ότι υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι καταλαβαίνουν αυτό που κάνεις. Δεν είναι τυχαίο γεγονός ότι κάποιου του αρέσει η μουσική σου, ότι έχει λόγο ύπαρξης. Πάνω από όλα αυτά βέβαια, όποιο βραβείο και να παίρνω δεν αλλάζει τη στάση απέναντι στη δουλειά μου, απέναντι στον τρόπο που εργάζομαι. Και αυτό επίσης είναι σημαντικό. Το να μένει κανείς με τα πόδια του στο έδαφος».

Η Κωνσταντία Γουρζή δεν έχει κάποια εξήγηση για την εντυπωσιακή επιτυχία του Whispers. Μόνο να υποθέσουν μπορούν, η ίδια και η δισκογραφική της εταιρία Sony Music, μας λέει. Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο οι οικονομικές απολαβές για μια τέτοια επιτυχία είναι ασύλληπτα μικρές: «Μην νομίζετε ότι υπάρχει κάποια σημαντική οικονομική απολαβή. Αυτό ήθελα να το πω εξαρχής. Για κάθε stream ο δημιουργός παίρνει 0,03 σεντς.(..) Το θέμα είναι ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι ακούνε τη μουσική, που είναι συγκινητικό και ωραίο και επίσης με βάζει σε σκέψεις διότι τα κομμάτια αυτά κατά ⅔ τα έγραψα και τα ηχογραφήσαμε μέσα στην πανδημία. Άρα υπάρχει κάτι ίσως που μαγνητίζει τον κόσμο και θέλει να τα ακούσει».

Η Κωνσταντία Γουρζή ζει και εργάζεται εδώ και δεκαετίες στη Γερμανία. Ήρθε στα τέλη της δεκαετίας του ΄80 θέλοντας να γνωρίσει από κοντά τις μουσικές σπουδές εκτός Ελλάδας: «Ήμουν πολύ περίεργη και ήθελα να μάθω όσο το δυνατόν περισσότερα. Ήμουνα και είμαι γενικώς πάρα πολύ περίεργη. Το 1987 ήρθα στη Γερμανία και το 1988 άρχισα να σπουδάζω στο Βερολίνο. Υπήρχε τροφή μάθησης και η περιέργειά μου καλύφθηκε. Και σίγουρα βοηθήθηκα. Σίγουρα την τεχνική και τις γνώσεις της πήρα κατά μεγάλο μέρος στη Γερμανία. Το ερώτημα είναι, την γνώση που παίρνει κανείς πώς την συνδυάζει με τον ψυχισμό του, με το χαρακτήρα του, με τον πολιτισμό από τον οποίο προέρχεται για να φτιάξει μια γλώσσα, η οποία να είναι αυθεντική και ειλικρινής απέναντι στο κοινό. Διότι γι αυτό κάνουμε μουσική. Για να μεταφέρουμε στο κοινό κάποιες πληροφορίες με ένα μουσικό τρόπο, οι οποίες δεν μπορούν να μεταφερθούν, αλλά και να αγγίξουμε τον κόσμο σε ένα συναισθηματικό επίπεδο που αλλιώς δεν μπορούμε να το κάνουμε».

Η δίψα για κάτι, καθοριστική για να βρούμε τον δρόμο μας

Μια συνθέτρια στο χώρο της κλασικής μουσικής εξακολουθεί να είναι κάτι σπάνιο. Πόσο μάλλον που η Κωνσταντία Γουρζή εκτός από συνθέτις, είναι διακεκριμένη αρχιμουσικός, δημιουργός μουσικών σχημάτων και καθηγήτρια Σύγχρονης Μουσικής στο Πανεπιστήμιο Μουσικής & Θεάτρου του Μονάχου. Συγκρίνοντας τις συνθήκες για νεαρούς μουσικούς τότε και σήμερα σε Ελλάδα και Γερμανία, λέει: «Aν ένα νεαρό παιδί φύγει τώρα από την Ελλάδα, φεύγει από μια χώρα, η οποία μπορεί να του προσφέρει ήδη πάρα πολλά, πολλά περισσότερα από ό,τι προσέφερε το 1987 σε ανθρώπους σαν κι εμένα. Και υπάρχουν επίσης περισσότεροι νέοι άνθρωποι που μαθαίνουν μουσική στην Ελλάδα, που μένουν στην Ελλάδα, ή που φεύγουν στο εξωτερικό. Υπάρχει μεγαλύτερη συγκέντρωση πληροφοριών και ανταλλαγής καταστάσεων. Διότι αυτά που μου είχαν συμβεί εμένα τότε, δεν μπορούσαν να τα μοιραστώ με κάποιον. Η ανταλλαγή που είχα ήταν σχεδόν μηδαμινή με άλλους οι οποίοι σπούδαζαν στη Γερμανία. Διότι έβαζα το κεφάλι κάτω και εργαζόμουν γιατί έλεγα είμαι εδώ και ήρθα για να μάθω και να δουλέψω. Και κατά κάποιο τρόπο είχα ξεχάσει από πού προέρχομαι και τι φέρνω μαζί με τον πολιτισμό μου».

Για έναν νέο άνθρωπο η δίψα για αυτό που του αρέσει είναι καθοριστική, απαντά τέλος η Κωνσταντία Γουρζή όταν ζητούμε μια συμβουλή σε νέους, που αναζητούν το δρόμο τους: « Καταρχήν αυτό που με ρωτάνε και λέω και στους φοιτητές μου είναι: Το ένα είναι η τεχνική κατάρτιση και το άλλο είναι να ακολουθήσει κανείς την καρδιά του, το όραμα του, τη δίψα του για κάτι. Η δίψα για κάτι είναι το σημαντικότερο στις μέρες μας. Και γίνεται ολοένα και σπανιότερο. Διαπιστώνουμε συχνά ότι υπάρχουν πολύ πιο εύκολα κατακτήσεις και καταρτήσεις στον τεχνικό τομέα, όμως η δίψα για κάτι λιγοστεύει. Άρα το ερώτημα τι θέλει καρδιά μου, τι θέλω να κάνω, από τι εντυπωσιάζομαι είναι το πρωταρχικό. Εφόσον αυτό λοιπόν γίνει ξεκάθαρο, όλα τα άλλα γίνονται πιο εύκολα. Διότι βρίσκεις το δρόμο να δεις που θα πας, που θα σπουδάσεις, που θα βοηθηθείς, ποιος θα σου δώσει τη κατεύθυνση για να κάνεις το επόμενο βήμα. Και αυτό ήταν εφικτό πριν από 35 χρόνια που έφυγα εγώ από την Ελλάδα. Άρα σήμερα είναι πολύ πιο εύκολο από ό,τι τότε».