«Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Ασύλου» στη Χίο

Από τη μια η Ευρώπη σε πολιτικό επίπεδο σηκώνει ψηλά τείχη για να αποτρέψει τις μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές, από την άλλη, σε ανθρώπινο επίπεδο, οργανώσεις βοήθειας από τη Γερμανία κι άλλες χώρες της ΕΕ προσπαθούν να βοηθήσουν επί τόπου και να ενισχύσουν τη νομική θέση των προσφύγων σε προσφυγικούς καταυλισμούς που αποτελούν ντροπή για τον σύγχρονο πολιτισμό. Μια τέτοια συνάντηση γίνεται αυτές τις μέρες στη Χίο. Πρόκειται για τη «Διάσκεψη Ασύλου», όπως ονομάζεται, με 130 εκπροσώπους ευρωπαϊκών εκκλησιών και οργανώσεων βοήθειας προσφύγων.

Αγώνας ενάντια στον χρόνο

Στόχος δεν είναι μόνο η καλύτερη ενημέρωση για τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες διαβίωσης στο κέντρο υποδοχής και Φιλοξενίας στη ΒΙΑΛ, αλλά πιο συγκεκριμένα η κατανόηση των δυσκολιών σε ό,τι αφορά την επαναπροώθηση στην Τουρκία, στις καθυστερήσεις στη διαδικασία ασύλου και στις επανενώσεις οικογενειών. «Είμαι 17 μήνες εδώ», λέει ένας Ιρακινός, «και πάντα όταν ρωτώ, τι γίνεται με την αίτησή για άσυλο, παίρνω την ίδια απάντηση: 'Περίμενε'».

Οι πρόσφυγες εδώ αισθάνονται ξεχασμένοι από τον κόσμο, το ίδιο όπως και σε άλλες αντίστοιχες δομές στη Λέσβο και τη Σάμο. «Κάνουμε τη Διάσκεψή μας εδώ για να δείξουμε την αλληλεγγύη μας» λέει η Καταρίνα Σταμ από την Ευαγγελική Διακονία. «Νομίζω ότι για την Ελλάδα είναι πολύ σημαντικό να της δείξουμε, και ιδιαίτερα σε επίπεδο εκκλησίας, ότι δεν την αφήνουμε μόνη και ότι έχουμε στραμμένη την προσοχή μας εδώ, όπως και πριν. Θα συναντήσουμε τον δήμαρχο και φυσικά θα μιλήσουμε με πρόσφυγες. Αλλά να βοηθήσουμε πιο συγκεκριμένα, είναι δύσκολο». 

«Με την πλάτη στον τοίχο»

Ένα από τα δυσκολότερα προβλήματα είναι η επανένωση των προσφυγικών οικογενειών. Ενώ ο πατέρας βρίσκεται στη Γερμανία η οικογένειά του πρέπει να περιμένει επί μήνες στη Χίο, παρά το ότι οι γερμανικές αρχές έχουν δώσει το πράσινο φως. Σε αυτόν τον τομέα οι εθελοντές νομικοί σύμβουλοι της Διακονίας, που αποτελούνται από δικηγόρους και φοιτητές Νομικής, προσπαθούν με όλα τα μέσα, εν ανάγκη και με προσφυγή στη δικαιοσύνη, να επιτύχουν την επίσπευση των διαδικασιών.

Επίσης, ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι η συμπλήρωση της αίτησης για άσυλο, που δυσκολεύει σε απίστευτο βαθμό τους πρόσφυγες. Σε ορισμένες χώρες όπως την Ουγγαρία, απαγορεύεται επί ποινή φυλάκισης να βοηθήσει κανείς ορισμέων κατηγοριών πρόσφυγες να συμπληρώσουν την αίτηση αυτή.

Η Καταρίνα Σταμ το περιγράφει πολύ χαρακτηριστικά. «Τι σημαίνει προσφυγική εργασία το 2018 στην Ευρώπη; Είμαστε με την πλάτη στον τοίχο, θα πρέπει να το πούμε καθαρά». Αλλά κανείς τους δεν σκέφτεται να καταθέσει τα όπλα. Με τη Διάσκεψη στη Χίο οι συμμετέχοντες θέλουν να επισημάνουν πόσο σημαντική είναι η στενή συνεργασία όλων των φορέων βοήθειας που ασχολούνται με το προσφυγικό. 

Τόμας Μπόρμαν, ARD/ Ειρήνη Αναστασοπούλου