Ευκαιρίες και υποσχέσεις από την ΕΚΤ

Ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κύρτσος βλέπει σημαντικές ευκαιρίες για την ελληνική οικονομία, υπό την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρωθεί το τρέχον πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Και αυτό γιατί, όπως υποστηρίζει, οι υπόλοιπες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας ολοκληρώνουν το μνημόνιο, καταγράφουν εντυπωσιακή βελτίωση και με αυτά τα διαπιστευτήρια έχουν πλέον εξασφαλίσει μία θέση στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης. «Το δεκαετές ομόλογο της Ιρλανδίας διατίθεται με επιτόκιο 0,9% και της Πορτογαλίας με επιτόκιο 1,7-1,8%, όταν το δεκαετές ομόλογο των ΗΠΑ διατίθεται με επιτόκιο 2,2%. Δηλαδή η Πορτογαλία, που είναι συγκρίσιμη οικονομικά με την Ελλάδα, δανείζεται λόγω της λειτουργίας του ευρωπαϊκού συστήματος φθηνότερα από την οικονομική υπερδύναμη, που είναι οι ΗΠΑ» λέει ο έλληνας ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.

Πάντως, το πρόγραμμα της ΕΚΤ, το οποίο ουσιαστικά ρίχνει «φρέσκο χρήμα» στην αγορά της ευρωζώνης, αντιμετωπίζεται με επιφυλάξεις από πολλούς ευρωβουλευτές, ιδιαίτερα από τους συντηρητικούς ή τους ευρω-σκεπτικιστές. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του επικεφαλής της πολιτικής ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών Σάιντ Καμάλ. «Δεν νομίζω ότι στην πραγματικότητα η ευρωζώνη χρειάζεται φθηνό χρήμα» υποστηρίζει ο βρετανός ευρωβουλευτής. «Αυτό που χρειάζεται είναι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Αντί γι' αυτό ο Μάριο Ντράγκι απλώς μεταθέτει τα προβλήματα στο μέλλον και ουσιαστικά τυπώνει χρήμα. Πού πηγαίνει αυτό το χρήμα; Όσοι γνωρίζουν από οικονομικά λένε ότι είτε υποτιμήσεις το νόμισμα, είτε τυπώσεις χρήμα, είτε προχωρήσεις σε ποσοτική χαλάρωση, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: αυξάνεται ο πληθωρισμός».

«Δεν αναιρούνται οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις»

Σε συζήτηση που έγινε στο Ευρωκοινοβούλιο για την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ, ο έλληνας ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς, ο οποίος επίσης ανήκει στην ομάδα των Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, κατηγόρησε τον Μάριο Ντράγκι για εκβιαστική και ανεξέλεγκτη συμπεριφορά. Ανέφερε μάλιστα ότι, παρεμβαίνοντας στις αγορές ομολόγων, η τράπεζα της Φραγκφούρτης ουσιαστικά ασκεί κερδοσκοπία σε βάρος των κρατών-μελών. Ο ίδιος ο Ντράγκι απέρριψε τις αιτιάσεις. Τελικά το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε την έκθεση για τη δραστηριότητα της ΕKT, αλλά υπενθύμισε ότι η παρέμβασή της δεν αναιρεί, ούτε υποκαθιστά την ανάγκη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη-μέλη της ευρωζώνης.

Όπως επισημαίνει ο γερμανός ευρωβουλευτής Μάρκους Φέρμπερ «η αλήθεια είναι ότι τα μέτρα της ΕΚΤ δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την πολιτική δράση. Η Γαλλία για παράδειγμα παραγνωρίζει την ανάγκη μεταρρυθμίσεων, θεωρώντας ότι βελτιώνονται οι εξαγωγικές επιδόσεις της όταν τα γαλλικά αυτοκίνητα γίνονται πιο φθηνά σε τρίτες χώρες. Στην πραγματικότητα, η παρέμβαση της ΕΚΤ αγοράζει χρόνο, αλλά στη συνέχεια η πολιτική πρέπει να αξιοποιήσει αυτόν τον χρόνο».

Αυτό επισημαίνεται και στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου γίνεται λόγος για μέτρα «μεταβατικού χαρακτήρα». Πώς μπορεί όμως να αξιοποιηθεί ο πολύτιμος χρόνος που αγοράζει ο Μάριο Ντράγκι; Για μία χώρα σε πρόγραμμα, όπως η Ελλάδα, η απάντηση είναι δεδομένη, υποστηρίζει ο ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος. «Γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε. Οι άλλοι μνημονιακοί το έχουν κάνει ήδη. Η Κύπρος, σύμφωνα με δηλώσεις του Ντράγκι, θα βγει εντός του 2015 από το δικό της μνημόνιο. Τελικά είμαστε η μόνη χώρα που με δική μας ευθύνη μπήκαμε στο μνημόνιο και σφηνώσαμε στο μνημόνιο. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να το λύσουμε εμείς, δεν υπάρχει άλλος να μας το λύσει. Ή κάνουμε αυτό που πρέπει και ανασαίνουμε ή τέλος πάντων ακολουθούμε μία πορεία περιθωριοποίησης στην ευρωζώνη, η οποία σταδιακά θα οδηγήσει και σε ένα Grexit- με την έννοια όχι ότι θα υπάρχει μία πολιτική απόφαση προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά απλούστατα δεν θα μπορούμε να λειτουργήσουμε σε ένα ανταγωνιστικό οικονομικό σύνολο».

Οι ελπίδες στις εξαγωγές

Στην έκθεσή του για τη δραστηριότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (με βάση τα στοιχεία και πεπραγμένα του 2013), το Κοινοβούλιο σκιαγραφεί την εξής στρατηγική: η τόνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας μέσω της νομισματικής πολιτικής και της μείωσης των επιτοκίων, η τόνωση της ζήτησης, η υλοποίηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων και η αποφυγή αποπληθωρισμού μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Πάντως οι επιφυλάξεις παραμένουν, τονίζει ο Μάρκους Φέρμπερ. «Η στρατηγική της ΕΚΤ φροντίζει να διατηρήσει σε σταθερά επίπεδα την ισοτιμία με το δολάριο και αυτό ασφαλώς μπορεί να υποβοηθήσει τις εξαγωγικές επιδόσεις. Αλλά επαναλαμβάνω: η ανάπτυξη που πυροδοτείται κατ΄αυτόν τον τρόπο δεν είναι βιώσιμη. Είναι μία ανάπτυξη που την πληρώνουμε ακριβά» επισημαίνει ο γερμανός ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο