1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Ας αντισταθούμε στον ολοκληρωτισμό

23 Ιανουαρίου 2023

Πέρα από τις νομικές συνέπειες, το σκάνδαλο «Κατάργκεϊτ» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να έχει σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις, σχολιάζει ο Γιάννης Παπαδημητρίου.

https://p.dw.com/p/4MOSk
Ντόχα, πρωτεύουσα του Κατάρ
Νυχτερινή γενική άποψη της Ντόχα, πρωτεύουσας του ΚατάρΕικόνα: Michael Weber/imageBROKER/picture alliance

Ευρωβουλευτές ή πρώην ευρωβουλευτές που μεταφέρουν βαλίτσες με μετρητά και μοιράζουν δεκαχίλιαρα για να επηρεάσουν πολιτικές εξελίξεις;

Ακόμη δεν υπάρχει δικαστική απόφαση, ούτε οριστική απόδειξη. Αλλά η υποψία και μόνο ότι μπορεί να συνέβη κάτι τέτοιο, ίσως αποδειχθεί μοιραία για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, σε μία εποχή που οι Γάλλοι απεργούν για τις συντάξεις, οι Ιταλοί υπομένουν τον υψηλότερο πληθωρισμό στην Ευρώπη, οι Γερμανοί κάνουν οικονομία στα έξοδα θέρμανσης.

Και όλα αυτά μόλις ενάμιση χρόνο πριν τις ευρωεκλογές, τις οποίες εθνολαϊκιστές όλων των αποχρώσεων έχουν βάλει ως ορόσημο. Θέλουν να αναδειχθούν, για πρώτη φορά, μεγαλύτερη πολιτική δύναμη. Να αρχίσουν να «ξηλώνουν το πουλόβερ». Να αποδομούν την Ευρώπη «εκ των έσω», αργά, αλλά σταθερά.

Ο ολοκληρωτισμός και οι πειρασμοί του

Ο Γιάννης Παπαδημητρίου
Ο Γιάννης ΠαπαδημητρίουΕικόνα: DW

Βέβαια η δωροδοκία είναι όπως το τανγκό: Θέλει δύο. Δικαίως καταδικάζουμε όσους παίρνουν τα χρήματα, αλλά ας δούμε λίγο πιο προσεκτικά και εκείνους που τα δίνουν.

Για τα ολοκληρωτικά καθεστώτα τύπου Κατάρ, η διείσδυση στην καρδιά της Ευρώπης ήταν μια ανέλπιστη επιτυχία. Ήδη όμως ο ολοκληρωτισμός έχει εμπνεύσει Ευρωπαίους ηγέτες, όπως ο Ούγγρος Όρμπαν ή παλαιότερα ο Σλοβένος Γιάνσα, που ευαγγελίζονται μία «ανελεύθερη δημοκρατία» και το δηλώνουν ευθέως.

Κι εμείς αισθανόμαστε έκπληκτοι για την απήχηση του ολοκληρωτισμού, άλλοτε σε ανθρώπους της διπλανής πόρτας και τώρα- αν αληθεύουν οι κατηγορίες- ακόμη και σε εκλεγμένους εκπροσώπους τους. Αυτό συμβαίνει γιατί ο ολοκληρωτισμός δεν λειτουργεί μόνο με την καταπίεση για όσους διαφωνούν. Λειτουργεί και με την ανταμοιβή για όσους ενδίδουν. Δυστυχώς. Δημιουργεί καριέρες που δεν υπάρχουν σε συνθήκες ελευθερίας και αξιοκρατίας. Προσφέρει οικονομικές δυνατότητες που δεν δικαιολογούνται από τις δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης. Δυστυχώς, επαναλαμβάνουμε.

Καθώς βαδίζουμε προς τις ευρωεκλογές του 2024, ο ευρωπαϊκός φιλελευθερισμός, το θεμέλιο της μεταπολεμικής ευημερίας μας, αναμετράται με τους εχθρούς του. Αλλά μετράει και τους φίλους του.

Όσοι ψηφοφόροι της «διπλανής πόρτας» οραματίζονται λαμπρές, αλλά «ανελεύθερες» δημοκρατίες, όσοι εκλεγμένοι εκπρόσωποι συναλάσσονται στο σκοτάδι με καθεστώτα τύπου Κατάρ, ανοίγουν μικρές κερκόπορτες για την επικράτηση ενός ολοκληρωτισμού, του οποίου οι ίδιοι θα είναι τα πρώτα θύματα.

Γιάννης Παπαδημητρίου