«Αν αποτύχει η διαμεσολαβητική προσπάθεια, τότε αυτό συνιστά αποτυχία του Βελιγραδίου και της Πρίστινας»

Θετικές είναι οι εκτιμήσεις των μελών της διαμεσολαβητικής τρόικας ΕΕ, ΗΠΑ και Ρωσίας μετά την πρώτη τους συνάντηση χθες στο Λονδίνο με την Ομάδα Επαφής για το Κοσσυφοπέδιο. Σήμερα η τρόικα που αναλαμβάνει από εδώ και πέρα τον συντονισμό των διαπραγματεύσεων για το μελλοντικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου θα συναντηθεί στα Βελιγράδι με την σερβική πολιτική ηγεσία, ενώ το Σάββατο αναμένεται για συνομιλίες στην Πρίστινα.

Η διαμεσολαβητική τρόικα έχει μπροστά της ακριβώς τέσσερις μήνες. Το αργότερο μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου θα καταθέσει μέσω της ομάδας επαφής ειδική έκθεση στον γγ των ΗΕ με τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα της πρωτοβουλίας. Ο διαμεσολαβητής της ΕΕ και πρέσβης της Γερμανίας στη Μεγάλη Βρετανία Βόλφγκανγκ Ίσινκγκερ είναι αισιόδοξος μετά την πρώτη συνάντηση της τρόικας. Σε συνέντευξή του στην Deutsche Welle δήλωσε ότι τρόικα και ομάδα επαφής χάραξαν μιας κοινή στρατηγική:«Συμφωνήσαμε στη φιλοσοφία και τον τρόπο προσέγγισης των στόχων. Για μας αποτελεί προτεραιότητα η συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας. Αν σημειωθεί επιτυχία στις συνομιλίες τότε αυτό θα είναι επιτυχία του Βελιγραδίου και της Πρίστινας. Αν όμως αποτύχει η διαμεσολαβητική προσπάθεια, τότε αυτό συνιστά αποτυχία του Βελιγραδίου και της Πρίστινας. Αποστολή μας είναι να πετύχουμε και για τις δύο πλευρές το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στις διαπραγματεύσεις για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου. Οποιαδήποτε άλλη λύση θα ήταν υποδεέστερη. Επισκεπτόμαστε την περιοχή για να θυμίσουμε τόσο στους Σέρβους όσο και στους Κοσσοβάρους ότι η επιτυχία της αποστολής μας είναι προς το συμφέρον τους. Η επιτυχία θα είναι δικό τους επίτευγμα, όχι δικό μας».

Βάση των διαπραγματεύσεων εξακολουθεί να αποτελεί το σχέδιο του πρώην ειδικού εντεταλμένου των ΗΕ Μάρτι Αχτισάρι, το οποίο προβλέπει μια υπό επιτήρηση ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου. Ως γνωστόν όμως οι Σέρβοι απορρίπτουν τη λύση αυτή. Το ίδιο και οι Ρώσοι οι οποίοι κάνοντας χρήση του δικαιώματος βέτο απέτρεψαν την ψήφιση του σχεδίου Αχτισάρι στο Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ. Το μέλος της τρόικας και διαμεσολαβητής για λογαριασμό της ΕΕ Βόλφγκανγκ Ίσινκγκερ, είπε τα εξής αναφορικά με το σχέδιο Αχτισάρι: «Για να απαντήσουμε στα ανοιχτά ερωτήματα πρέπει να δούμε κατάματα τα δεδομένα. Η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο είναι η ίδια με το 1999. Όλοι γνωρίζουν πως διαμορφώνεται η κατάσταση εκεί. Από διπλωματική άποψη είναι γεγονός ότι το σχέδιο Αχτισάρι είναι το μόνο που έχει κατατεθεί μέχρι σήμερα. Έχει μάλιστα τη στήριξη του γγ των ΗΕ. Κατατέθηκε επίσης στο Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου βέβαια δεν επικυρώθηκε. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι το σχέδιο έχει αποσυρθεί από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Από την άλλη πλευρά πρέπει ωστόσο να αναγνωρίσουμε ότι στη παρούσα φάση μια συμφωνία με βάση το σχέδιο Αχτισάρι είναι αδύνατη. Τουλάχιστον όχι προς το παρόν. Συνεπώς θα ρωτήσουμε τις δύο πλευρές αν έχουν κάποια άλλη ιδέα. Είναι πλέον στο χέρι τους».

Η Πρίστινα έχει απειλήσει με μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου αν μέσα στο επόμενο τετράμηνο οι διαπραγματεύσεις δεν οδηγήσουν σε απτά αποτελέσματα. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής. Θυμίζουμε ότι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο το Κοσσυφοπέδιο είναι επαρχία της Σερβίας, η οποία μετά τον πόλεμο του 1999 έχει τεθεί υπό διεθνή διοίκηση. Εύλογο λοιπόν το ερώτημα προς τον διαμεσολαβητή της ΕΕ Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ για ποιο λόγο πιστεύει τώρα σε μια προσέγγιση των δύο πλευρών μετά από τόσους μήνες άκαρπων διαπραγματεύσεων: «Η απάντηση είναι εύκολη. Αν οι δύο πλευρές αποδεχθούν το γεγονός ότι κάθε εναλλακτική πρόταση από μια συμφωνία μεταξύ τους είναι χειρότερη, τότε πιστεύω ότι θα πρέπει να είναι σε θέση να συμφωνήσουν. Στις διεθνείς σχέσεις δεν υπάρχει το απολύτως αδύνατο. Είναι απλά ζήτημα πολιτικής βούλησης».