Ίντερνετ και θεμελιώδη δικαιώματα στο Ευρωκοινοβούλιο

Ήταν η πρώτη από μία σειρά εκθέσεων που θα συζητηθούν στο Στρασβούργο με στόχο την ελεύθερη πρόσβαση, αλλά και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο ΄Ιντερνετ. Μεταξύ άλλων ο Σταύρος Λαμπρινίδης ζητάει μία πανευρωπαϊκή «Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στο Διαδίκτυο». Φοβάται άραγε ότι μας απειλεί ο «Μεγάλος Αδελφός», όπως είχε προβλέψει πριν από δεκαετίες ο Βρετανός δημοσιογράφος και συγγραφέας Τζωρτζ ΄Οργουελ;

«Δεν θεωρώ ότι ο Μεγάλος Αδερφός είναι προφητεία που θα πραγματοποιηθεί απαραίτητα, αλλά είναι μία προειδοποίηση» δηλώνει ο Σταύρος Λαμπρινίδης στην Deutsche Welle. «Πρέπει να μας αφυπνίσει η πιθανότητά του και να λάβουμε τα μέτρα μας από τώρα»

Ψηφιακά προφίλ υπόπτων

Η έκκληση των ευρωβουλευτών είναι ιδιαίτερα επίκαιρη: σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες οι αρχές θέλουν να δημιουργήσουν «ψηφιακά προφίλ» υπόπτων ή και ...λιγότερο υπόπτων, τα οποία θα διατηρούνται στο αρχείο και θα αξιολογούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ήταν αυτή η αφορμή για την έκθεση του Έλληνα ευρωβουλευτή;

«Δεν ήταν αυτή η αφορμή μόνον, ήταν πολλές οι αφορμές, αλλά αυτό που θέτετε είναι πολύ σημαντικό και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ετοιμάζει ήδη μία έκθεση γι αυτό το θέμα του profiling. Επιτρέψτε μου να σας πω ένα παράδειγμα ενδιαφέρον: πριν από 40 χρόνια κανείς δεν ήξερε τί εφημερίδα διάβαζα. Οι υπηρεσίες της δικτατορίας φυσικά έψαχναν να δουν τί εφημερίδα διαβάζω για να ανοίξουν ένα φάκελο στο όνομά μου και να πουν ότι ο Λαμπρινίδης κατά πάσα πιθανότητα είναι κομμουνιστής. Σήμερα μέσω του ίντερνετ όποια εφημερίδα και να διαβάσω, ελληνική ή ξένη, αφήνω ένα ψηφιακό ίχνος. Θα πει ότι επειδή το άφησα το ίχνος αυτό έχω δώσει και τη συγκατάθεσή μου σε οποιονδήποτε, αστυνομία ή ιδιωτική εταιρεία, να αρχίσει να κρίνει αν είμαι δεξιός ή αριστερός; Αν μου αρέσει αυτό το φαγητό ή το άλλο; Αν έχω πρόβλημα υγείας εκεί ή κάπου αλλού;»

Υπάρχουν όρια και στο διαδίκτυο

Ο Έλληνας ευρωβουλευτής υποστηρίζει ότι τα τελευταία χρόνια η ισορροπία ανάμεσα στα δύο πολύτιμα έννομα αγαθά, την ελευθερία και την ασφάλεια, έχει διαταραχθεί επικίνδυνα υπέρ της ασφάλειας! Βέβαια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παραδέχεται ότι ακόμα και στο διαδίκτυο δεν μπορεί να επικρατεί απόλυτη ασυδοσία. Προειδοποιεί όμως ότι η αστυνόμευση δεν μπορεί να ξεπεράσει τα όρια που θέτει ένα ευρωπαϊκό κράτος δικαίου...

«Έχω το θεμελιώδες δικαίωμα να περπατάω όπου θέλω. Αλλά από τη στιγμή που βγήκαν αυτοκίνητα, υπάρχουν και φανάρια για να μη σκοτώνεσαι... Πάντοτε οι νομοθέτες επιτρέπεται να βάζουν κανόνες για το ευρύτερο καλό. Αλλά αυτοί οι κανόνες πρέπει να ακολουθούν στην Ευρώπη ένα πολύ απλό τεστ: να είναι απαραίτητοι, να είναι αναλογικοί προς το κακό που πάνε να αντιμετωπίσουν και να είναι και θεμιτοί σε μία δημοκρατική κοινωνία. Και τα τρία. Όχι ή το ένα ή το άλλο... »

Ψηφιακός αναλφαβητισμός

Οι ευρωβουλευτές ζητούν την καταπολέμηση του «ψηφιακού αναλφαβητισμού» που χαρακτηρίζεται ως «ο αναλφαβητισμός του 21ου αιώνα». Απαιτούν όμως και νομοθετικά μέτρα για τον περιορισμό της υποτιθέμενης «συγκατάθεσης» του χρήστη, ο οποίος, πολλές φορές χωρίς να το συνειδητοποιεί, εκχωρεί δικαιώματά του με αντάλλαγμα την πρόσβαση σε επιλεγμένες υπηρεσίες. Ο ΄Ελληνας ευρωβουλευτής δηλώνει χαρακτηριστικά ότι «αν έρθει ποτέ ο Μεγάλος Αδελφός, τότε θα έρθει με τη συγκατάθεσή μας...»

«Δεν φοβάμαι ότι θα επιβληθεί ο Μεγάλος Αδελφός επειδή θα τον επιβάλει κάποιο αυταρχικό καθεστώς ή μία δικτατορία. Ο κίνδυνος, εάν έρθει αυτή η κοινωνία, είναι ότι θα επιβληθεί σχεδόν με τη συναίνεσή μας. Τα τελευταία χρόνια οι πολίτες βομβαρδίζονται από αστυνομικά μέτρα που περιορίζουν τα θεμελιώδη τους δικαιώματα. Σχεδόν πάντοτε τα παίρνουν υπό την απειλή ενός τεράστιου κινδύνου, αλλά μετά διολισθαίνουν να τα χρησιμοποιούν και για άλλα πράγματα: οργανωμένο έγκλημα, μετά απλώς έγκλημα, μετά και ο τσαντάκιας στο δρόμο... Αυτή η σαλαμοποίηση δικαιωμάτων υπάρχει κίνδυνος να καταλήξει στο να ξυπνήσουμε μια μέρα με μία κάμερα σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού και να πούμε: «μα εγώ είπα ναι»; Και η απάντηση μπορεί να είναι «ναι». Δεν είπαμε ναι σε αυτό ακριβώς, αλλά είπαμε ναι σε εκατό πράγματα προηγουμένως που μας είχαν συνηθίσει να τα κάνουμε...»