Xριστούγεννα στη Γερμανία από το 1945 μέχρι σήμερα
Από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια μέχρι σήμερα ο εορτασμός των Χριστουγέννων έχει αλλάξει ριζικά στη Γερμανία. Μια ανασκόπηση από τα χρόνια της Δυτικής και Ανατολικής Γερμανίας μέχρι σήμερα.
Το αγαπημένο χριστουγεννιάτικο δέντρο
Εκατομμύρια χριστουγεννιάτικων δέντρων στολίζονται κάθε χρόνο τέτοιες μέρες στα γερμανικά σπίτια. Κάποτε αρκούσε απλώς ένα μικρό έλατο. Σήμερα τα φανταχτερά στολίδια είναι το απαραίτητο συμπλήρωμα των ημερών. Στη Γερμανία οι οικογένειες συνηθίζουν να στολίζουν το χριστουγεννιάτικο δέντρο το βράδυ της 24ης Δεκεμβρίου. Δεν ήταν πάντα έτσι.
Χριστούγεννα 1945
Τα πρώτα Χριστούγεννα μετά το τέλος της φρίκης του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Γερμανία ερειπωμένη, παντού συντρίμμια, άστεγοι και εκτοπισμένοι. Αν και περιοδικά της εποχής προσπαθούσαν να δώσουν μια νότα χαράς, το μόνο θέμα που απασχολούσε τους Γερμανούς ήταν η καθημερινή επιβίωση.
Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια
1946-1949. Τα χρόνια της πείνας. Φιλανθρωπικές οργανώσεις μοίραζαν στις γιορτές σοκολάτες και γλυκά στα φτωχά παιδάκια. Η έλλειψη των βασικών ειδών έφερνε κοντά τους ανθρώπους. Άγνωστοι μεταξύ τους συνενώνονταν και οργάνωναν μεγάλα γιορτινά τραπέζια με ό,τι τρόφιμα διέθεταν.
Η οικονομική άνοδος
Καθώς τα χρόνια περνούσαν και η οικονομική ευημερία άρχισε σταδιακά να επανέρχεται στη Δυτική Γερμανία τα πράγματα άλλαξαν. Τα Χριστούγεννα άρχισαν να αποκτούν λάμψη. Τα δώρα εξακολουθούσαν βέβαια να είναι απλά: ρούχα, εξαρτήματα κουζίνας, παιχνίδια για τα παιδιά. Στην Ανατολική Γερμανία τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα. Όσοι Δυτικογερμανοί είχαν συγγενείς στην Αν. Γερμανία έστελναν πακέτα με δώρα.
«Γιορτή της ειρήνης» στην Αν. Γερμανία
1950-1959. Η περίοδος αυτή σημαδεύτηκε από την εδραίωση του Σοσιαλισμού στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας. Τα Χριστούγεννα ωστόσο δεν ταίριαζαν με την κομμουνιστική ιδεολογία κι έτσι οι μέρες αυτές πήραν απλώς το χαρακτήρα μιας μη χριστιανικής γιορτής για όλους. Συνήθως την αποκαλούσαν «γιορτή της ειρήνης».
Ρεκόρ εξαγωγών από τη ΛΔΓ
Τη δεκαετία του 1960 τα παραδοσιακά ξύλινα στολίδια της Αν. Γερμανίας με μοτίβα της Γέννησης θεωρούνταν ως αντικείμενα λαϊκής τέχνης χωρίς χριστιανικούς συμβολισμούς. Ωστόσο τα χαρακτηριστικά χειροποίητα στολίδια εξακολουθούσαν να είναι ιδιαίτερα αγαπητά στη Δυτική Γερμανία. Σύντομα αποτέλεσαν αντικείμενο εξαγωγών του κομμουνιστικού καθεστώτος, σημειώνοντας ρεκόρ πωλήσεων.
Γιορτή του καταναλωτισμού
Κατά τη δεκαετία του 1970 τα Χριστούγεννα ανάγονται στη σημαντικότερη χριστιανική γιορτή της Δυτικής Γερμανίας. Ωστόσο σύντομα χάνουν το θρησκευτικό τους νόημα και καταλήγουν να είναι η κατεξοχήν περίοδος του χρόνου, η οποία περιστρέφεται σχεδόν αποκλειστικά γύρω από την κατανάλωση.
Δείγμα οικονομικής ευμάρειας
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία το αποκορύφωμα της σύνδεσης Χριστουγέννων και υπερκατανάλωσης ήρθε κατά τη δεκαετία του 1980. Τα δώρα έγιναν το απαραίτητο συμπλήρωμα των γιορτινών ημερών. Από χρηστικά αντικείμενα πλέον τα βλέμματα στρέφονται σε είδη πολυτελείας.
Διεθνείς τάσεις
Από τη δεκαετία του 1990 τα Χριστούγεννα στη Γερμανία είναι περισσότερο μια ευκαιρία για ξεκούραση από την καθημερινότητα. Το χριστιανικό μήνυμα των ημερών εξακολουθεί να φθίνει, ενώ η καταναλωτική διάθεση παραμένει. Μάλιστα έχουν αυξηθεί οι αμερικανικές επιρροές στους εορτασμούς, με τις γερμανικές τοπικές παραδόσεις να μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα.
Μικρές δόσεις κατάνυξης...
Παρά την αλλαγή στο πνεύμα των καιρών, αρκετές είναι οι οικογένειες στη Γερμανία που εξακολουθούν να τηρούν τις ημέρες των γιορτών τις θρησκευτικές παραδόσεις. Μολονότι οι εκκλησίες είναι σχεδόν άδειες καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, τις ημέρες αυτές δεν είναι λίγοι αυτοί που επιθυμούν να ακούσουν τα τροπάρια της Γέννησης.