"To Σύνταγμα απεβίωσε, ζήτω το Σύνταγμα"

Ένα κείμενο για το οποίο πολλοί λένε ότι είναι ουσιαστικά ένα Σύνταγμα, το οποίο ωστόσο δεν λέγεται "Σύνταγμα" για να μην προκαλέσει τις αντιδράσεις των ευρωσκεπτικιστών. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Σοσιαλδημοκρατών Γιο Λάϊνεν εξηγεί :

"Είναι ένα Σύνταγμα λάΐτ. Μπορεί να μην το αποκαλούμε 'Σύνταγμα', αλλά μας πηγαίνει πιο πέρα σε σημαντικά ζητήματα, όπως είναι η δημοκρατική εκπροσώπηση, η συμμετοχή και τα δικαιώματα του πολίτη. Και βεβαίως διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων σε μία Ευρώπη με 27 χώρες-μέλη. Στο εξής, η λήψη αποφάσεων με πλειοψηφία θα είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.

Το "ευρωσύνταγμα" προκάλεσε προβλήματα

Διαφορετική άποψη έχει ο Πολωνός ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Γιάτσεκ Προτασιέβιτς : "Η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη είναι κάτι λιγότερο από Σύνταγμα. Και είναι καλύτερα έτσι. Νομίζω ότι η επίμονη προσπάθεια να περάσει το Ευρωσύνταγμα ήταν πολύ βιαστική και δημιούργησε προβλήματα. Μπορεί να χρειαζόμαστε καλύτερους θεσμούς και καλύτερη νομοθεσία, αλλά δεν χρειαζόμαστε ένα Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, ούτε ένα ευρωπαϊκό υπερ-κράτος. Ποιος ξέρει; ΄Ισως σε πενήντα ή εκατό χρόνια να έχουμε πράγματι μία ομοσπονδιακή Ευρώπη. Αλλά προς το παρόν δεν χρειαζόμαστε Σύνταγμα".

Η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη είναι μία μεγάλη επιτυχία

Υπέρμαχος, αλλά και πρωτοπόρος του ευρωσυντάγματος είναι ο Βρετανός ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων ΄Αντριου Νταφ. Συμμετείχε άλλωστε στη Συντακτική Συνέλευση, η οποία είχε προετοιμάσει το Σύνταγμα που απέρριψαν Γάλλοι και Ολλανδοί στα δημοψηφίσματα του 2005. Πιστεύει άραγε ότι η σημερινή "Μεταρρυθμιστική Συνθήκη" ανταποκρίνεται στους φιλόδοξους φιλοευρωπαϊκούς στόχους που είχαν θέσει η Συντακτική Συνέλευση, αλλά και ο ίδιος προσωπικά το 2000 ;

"Φυσικά θα ήταν προτιμότερο να έχουμε μία πιο καθαρή και πιο γρήγορη λύση. Αλλά αν αναλογιστεί κανείς τα προβλήματα που είχαμε στη Γαλλία, στην Ολλανδία και στη Μεγάλη Βρετανία, θεωρώ ότι αυτή η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη είναι μία μεγάλη επιτυχία", λέει ο κ. Νταφ.

Η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη είναι "όσο Σύνταγμα αντέχουμε" αυτή τη στιγμή. Διασφαλίζει τη λήψη αποφάσεων με πλειοψηφία, στις περισσότερες περιπτώσεις. Προβλέπει το αξίωμα του "Ευρωπαίου Υπουργού Εξωτερικών", αλλά με διαφορετική ονομασία. Αναβαθμίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δίνοντάς του δικαίωμα συναπόφασης στο 59% όλων των κοινοτικών θεμάτων. Και περιλαμβάνει τον πρώτο "Χάρτη θεμελιωδών Δικαιωμάτων" της Ε.Ε. σε 54 αναλυτικά άρθρα, από την ελευθερία της γνώμης έως την απαγόρευση της κλωνοποίησης για σκοπούς αναπαραγωγής. Ωστόσο η Βρετανία αρνείται να επικυρώσει τον Χάρτη.

"Η Βρετανία διέρχεται μία ιστορική περίοδο έντονου εθνικισμού" υποστηρίζει ο ευρωβουλευτής ΄Αντριου Νταφ. "Δεν ξέρω γιατί. ΄Ισως γιατί ο κόσμος φοβάται τους μετανάστες. ΄Ισως γιατί οι πολιτικοί δεν λένε την αλήθεια για τη μετανάστευση, αλλά και για τον ρόλο της Ε.Ε. ΄Ισως και γιατί υπάρχει απλώς μία νοσταλγία, μία συναισθηματική αναπόληση της παλαιάς αυτοκρατορίας".

Με τη Βρετανία συντάσσεται και η Πολωνία. Υπάρχει όμως μία βασική διαφορά, υποστηρίζει ο Πολωνός ευρωβουλευτής Προτασιέβιτς : Οι αντιρρήσεις της Βαρσοβίας είναι προσωρινές και οφείλονται κυρίως σε εσωτερικοπολιτικές αντιθέσεις και κομματικούς συσχετισμούς δυνάμεων:

"Η νέα κυβέρνηση του Ντόναλντ Τουσκ είναι πρόθυμη για επικύρωση. Αλλά στην Πολωνία είναι ισχυρός και ο ρόλος του προέδρου, ο οποίος είχε προειδοποιήσει ότι θα βάλει βέτο. ΄Ετσι η κυβέρνηση επέλεξε έναν τακτικό ελιγμό, δηλαδή να επικυρώσει τη Συνθήκη ως σύνολο, εξαιρώντας όμως τη Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Οι επόμενες προεδρικές εκλογές το 2010 είναι πολύ πιθανό να αναδείξουν νέο πρόεδρο που θα συμφωνεί απολύτως με τον πρωθυπουργό, οπότε μάλλον θα επικυρωθεί και ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων".