O Ντάνιελ Λίμπεσκιντ γίνεται 70 χρονών

Είναι δίχως αμφιβολία ένας από τους μεγαλύτερες «σταρ» της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Ο Ντάνιελ Λίμπεσκιντ κλείνει σήμερα τα 70 του χρόνια και το γιορτάζει δεόντως στην Φραγκφούρτη. Με αφορμή τα εβδομηκοστά του γενέθλια αποφάσισε σε συνεργασία με την Παλιά Όπερα της Φραγκφούρτης να διοργανώσει όχι μία… αλλά 75 συναυλίας μεταξύ 21 και 22 Μαΐου σε διάφορα σημεία τη πόλης. Εύλογα θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί γιατί ένας αρχιτέκτονας και μάλιστα αυτού του βεληνεκούς, γιορτάζει τα γενέθλιά του μετά μουσικής και όχι για παράδειγμα με μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για τα κτήρια που φέρουν την υπογραφή του ανά τον κόσμο. Η απάντηση ωστόσο είναι απλή, εάν ανατρέξει κανείς στο εντυπωσιακό βιογραφικό του Ντάνιελ Λίμπεσκιντ. Ο ίδιος πριν αποφασίσει ότι θέλει να ασχοληθεί με την αρχιτεκτονική είχε σπουδάσει μουσική και έπαιζε ακορντεόν. «Η αρχιτεκτονική πλέον έχει γίνει κάτι σαν μουσικό όργανο για μένα. Τόσο η μουσική όσο και η αρχιτεκτονική έχουν μια τεχνική φύση, αλλά στο τέλος και οι δύο πρέπει να λένε κάτι στις ψυχές των ανθρώπων», ανέφερε ο Ντάνιελ Λίμπεσκιντ σε συνέντευξή του προς την Deutsche Welle.

Xαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό στίγμα

H επιλογή της Φραγκφούρτης, αλλά και η συνεργασία με την θρυλική όπερα της πόλης, δεν είναι επίσης τυχαία. Η πλατεία μπροστά από το κτήριο της Παλιάς Όπερας φέρει την χαρακτηριστική σφραγίδα του Λίμπεσκιντ. Με αυστηρές, γεωμετρικές γραμμές πάνω στην άσφαλτο, ο Λίμπεσκιντ σχημάτισε το άστρο του Δαυίδ, μια αναφορά στο εβραϊκό στοιχείο και το Ολοκαύτωμα. Οι συμβολισμοί άλλωστε δεν λείπουν από τα αρχιτεκτονήματα του Λίμπεσκιντ, ο οποίος συνηθίζει να αναγείρει οικοδομήματα σε τόπους που ούτως ή άλλως έχουν κάποια ιδιαίτερη ιστορική βαρύτητα.

Ένα από τα σημαντικότερα κτήρια που φέρουν την υπογραφή του είναι αναμφίβολα το Εβραϊκό Μουσείο του Βερολίνου, το οποίο ολοκληρώθηκε το 2001. Το Εβραϊκό Μουσείο, με έντονα τα στοιχεία του μπετόν και του μετάλλου στην εξωτερική του επιφάνεια, έχει γίνει πλέον «σήμα κατατεθέν» της γερμανικής πρωτεύουσας. Και εκεί υπάρχει αναφορά στο αστέρι του Δαυίδ με έναν αφαιρετικό τρόπο, κοσμώντας το δάπεδο του μουσείου.

Ο ίδιος ο Λίμπεσκιντ είναι άλλωστε εβραίος. Γεννήθηκε στις 12 Μαΐου 1946 στην πολωνική πόλη Λοντς. Οι γονείς του είχαν συλληφθεί από τους ναζί αλλά κατάφεραν να επιβιώσουν στο Ολοκαύτωμα. Το 1957 ο Λίμπεσκιντ μετακομίζει με την οικογένειά του στο Ισραήλ και τρία χρόνια μετά στις ΗΠΑ. Όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή του στο παρελθόν, σε όλη του την ενήλικη ζωή δεν σταμάτησε ποτέ να νιώθει μετανάστης.

Μεγάλος δάσκαλος της αρχιτεκτονικής

O Λίμπεσκιντ κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του δεν εργάστηκε μόνο ως ελεύθερος επαγγελματίας. Δίδαξε επίσης, αρχικά ως λέκτορας και έπειτα ως καθηγητής σε πολλά σπουδαία πανεπιστήμια, μεταξύ των οποίων το Χάρβαρντ και το Γέιλ. Από το 1978 έως το 1985 διετέλεσε πρύτανης της Σχολής Καλών Τεχνών Cranbrook στο Μίσιγκαν. Ανά περιόδους πέρασε και από τα γερμανικά αμφιθέατρα, διδάσκοντας αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο του Χούμπολντ, το οποίο το 1997 τον ανακήρυξε επίτιμο διδάκτορα. Από το 1989 ο Ντάνιελ Λίμπεσκιντ ζει με τη δική του οικογένεια στο Βερολίνο, ενώ μετά την ολοκλήρωση του Εβραϊκού Μουσείου του ζητήθηκε να αναλάβει τον αρχιτεκτονική σχεδιασμό του Ground Zero στη Νέα Υόρκη, εκεί που κάποτε υψώνονταν οι Δίδυμοι Πύργοι. Ωστόσο το συγκεκριμένο πρότζεκτ μέχρι σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί, ενώ για να φτάσει στην τελική του μορφή απαιτούνται υπέρογκα κονδύλια και μια ριζική αναμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου. Το γιγάντιο αυτό εγχείρημα έχει βρεθεί πολλάκις στο επίκεντρο της κριτικής.

Ο ίδιος πάντως δεν το βάζει κάτω και συνεχίζει να παραμένει δημιουργικός. Μέχρι σήμερα έχει ήδη ολοκληρώσει 45 εμβληματικά αρχιτεκτονικά πρότζεκτ ανά τον κόσμο, ενώ άλλα 50 βρίσκονται σε εξέλιξη. Ένας από τους επόμενους στόχους του είναι η ολοκλήρωση ενός μεγάλου Κέντρου Κουρδικού Πολιτισμού και Ιστορίας στο Ερμπίλ του Βορείου Ιράκ.

Γκάμπι Ρόιχερ / Δήμητρα Κυρανούδη