220 φορές «Μαγικός Αυλός» στο Σάλτσμπουργκ

220 φορές έχει «ανέβει» μέχρι σήμερα η διάσημη όπερα «Μαγικός Αυλός» του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ στη μακρόχρονη ιστορία του καλοκαιρινού φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ. Φέτος οι διοργανωτές έδωσαν και πάλι κεντρικό ρόλο στο πιο δημοφιλές έργο του λυρικού θεάτρου. Μετά την επιτυχημένη παρουσίαση της τελευταίας όπερας του αυστριακού συνθέτη πριν από οκτώ χρόνια από τον αυστριακό αρχιμουσικό Νίκολαους Αρνονκούρ και τον σκηνοθέτη Γενς Ντάνιελ Χέρτσογκ, οι διοργανωτές του διάσημου φεστιβάλ ανέθεσαν μια νέα σκηνοθετική προσέγγιση στην νέα αμερικανίδα Λίντια Στάιερ και την μουσική διεύθυνση στον αρχιμουσικό Κωνσταντίνο Καρύδη.

Για ποιους λόγους όμως ο «Μαγικός Αυλός», που πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βιέννη τον Σεπτέμβριο του 1791 λίγους μόνο μήνες πριν το θάνατο του Μότσαρτ, εξακολουθεί να είναι τόσο δημοφιλής; Το ερώτημα απασχολεί μουσικολόγους, διευθυντές όπερας και σκηνοθέτες από την πρεμιέρα του έργου τέλη του 18ου αιώνα. Είναι η εύκολα προσβάσιμη μουσική στις άριες του Παπαγκένο ή της Βασίλισσας της Νύχτας; Μήπως οφείλεται στο λιμπρέτο που μοιάζει με παραμύθι; Ή μήπως η επιτυχία του έργου εδράζεται στην επιστροφή του Μότσαρτ στον αρχέτυπο χαρακτήρα της όπερας που συνδυάζει τραγούδι, χορούς και ορχηστρικά;

Ο «Μαγικός Αυλός» προσφέρει κάτι σε όλους

Ο καθηγητής μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο Βίρτσμπουργκ και ερευνητής του έργου του Μότσαρτ Ούλριχ Κόνραντ αποδίδει την επιτυχία του «Μαγικού Αυλού» στο ‘μεγάλο συναισθηματικό εύρος κειμένου και μουσικής‘. Εκτιμά ότι ‘το έργο κινείται μεταξύ λαϊκού παραμυθιού και εκθειασμού του ανθρωπισμού, συνδυάζει απλές μελωδίες με μεγάλες τεχνικές απαιτήσεις για τους τραγουδιστές‘. Με άλλα λόγια ο «Μαγικός Αυλός» προσφέρει κάτι σε όλους: από τα μικρά παιδιά μέχρι τους υπέργηρους, από τον φτωχό μέχρι τον πλούσιο, από τον μουσικά αδαή μέχρι τον βαθύ γνώστη.

Η πρόκληση για την νέα αμερικανίδα σκηνοθέτιδα Λίντια Στάιερ να παρουσιάσει μια νέα, φρέσκια ματιά σε ένα χιλιοπαιγμένο και χιλιοπαρουσιασμένο έργο είναι επομένως μεγάλη. Μέχρι στιγμής πάντως ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά για την σκηνοθετική της προσέγγιση. Η ίδια αποκάλυψε μόνο ότι εκτός από τους ρόλους των «τριών αγοριών», που συμβολίζουν τα καλά πνεύματα και ενσαρκώνονται από τρεις υψίφωνους, ο διάσημος αυστριακός ηθοποιός του θεάτρου Κλάους Μαρία Μπραντάουερ θα συμμετέχει ως…μίμος μεταφέροντας στο κοινό τους διαλόγους. Υπομονή μέχρι τις 27 Ιουλίου για να διαπιστώσουμε αν η «σκηνοθετική άδεια» της αμερικανίδας έχει να προσθέσει κάτι στο γνωστό έργο.

Dpa / Στέφανος Γεωργακόπουλος