Τι οδήγησε τη Βενεζουέλα στην οικονομική κρίση;
9 Φεβρουαρίου 2019Τον Γκουαϊδό έχουν εν τω μεταξύ αναγνωρίσει 40 χώρες ως μεταβατικό Πρόεδρο της Βενεζουέλας. Τι οδήγησε όμως σε αυτή τη βαθιά κρίση μια από τις πλουσιότερες χώρες σε αποθέματα πετρελαίου; Σήμερα πάνω από το 80% του πληθυσμού υποφέρει από τη φτώχεια και την πείνα και κυρίως οι οικονομικά ασθενέστεροι
«Πριν μπορούσαμε να φάμε ό,τι θέλαμε σήμερα δεν υπάρχει τίποτα. Ο Μαδούρο λέει υπάρχει αρκετό αλλά αυτό είναι ένα ψέμα! Να φύγετε κύριε Μαδούρο!» λέει εξοργισμένη μια γυναίκα.
Ο Νικολάς Μαδούρο επιρρίπτει την ευθύνη όμως στη διεθνή κοινότητα: «Ζητάμε το τέλος των οικονομικών και εμπορικών κυρώσεων. Αυτό είναι το πρώτο θέμα για μια διαρκή οικονομική ανάκαμψη».
Η Βενεζουέλα εδώ και χρόνια εξαρτάται από το πετρέλαιο. Ο προκάτοχός του και μέντοράς του Ούγκο Τσάβες κατάφερε πράγματι με τα έσοδα από το πετρέλαιο να χρηματοδοτήσει κοινωνικά προγράμματα και να μειώσει δραστικά τη φτώχεια στη Βενεζουέλα. Τα πράγματα πήγαιναν καλά όσο η τιμή του πετρελαίου ήταν υψηλή. Ωστόσο μετά το θάνατο του Τσάβες το 2013 η κατάσταση άλλαξε δραματικά. Το αποτέλεσμα ήταν η υπερχρέωση της χώρας και η κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας. Η οικονομία συρρικνώθηκε κατά δυο τρίτα σε σύγκριση με την εποχή του Τσάβες.
Δεν έγιναν παραγωγικές επενδύσεις
Η κρατική εταιρεία πετρελαίου PDVSA αντιμετωπίζει πλέον σοβαρότατα προβλήματα. Σήμερα διαχειρίζεται το ένα τρίτο του πετρελαίου σε σύγκριση με 20 χρόνια νωρίτερα. Δισεκατομμύρια έχουν χαθεί εξαιτίας της διαφθοράς ενώ σε θέσεις κλειδιά έχουν τοποθετηθεί στρατιωτικοί, οι οποίοι έχουν άγνοια του αντικειμένου. Ακόμη από την εποχή του Τσάβες ξεκίνησαν οι κρατικοποιήσεις εταιρειών με αποτέλεσμα μεγάλες επιχειρήσεις να πουλούν την περιουσία τους και να εγκαταλείπουν τη χώρα. Ο οικονομολόγος Έλιο Έχεπ προειδοποιούσε ήδη το 2010:
«Η ιδιωτική οικονομία δεν έχει κανένα κίνητρο να επενδύσει. Είτε πουλάει την περιουσία της, είτε η περιουσία της περνάει στα χέρια του κράτους. Ωστόσο το κράτος σαν εργοδότης είναι αναποτελεσματικός. Ικανοί άνθρωποι έφυγαν γιατί δεν τάχθηκαν με την πλευρά της επανάστασης και αυτή που προστάζουν είναι διεφθαρμένοι».
Ο Μαδούρο από το 2013 επέκτεινε τις αρμοδιότητες του στρατού στην οικονομία, χωρίς όμως θετικά αποτελέσματα. Ακόμη τα έσοδα από το πετρέλαιο δεν επενδύθηκαν σε άλλους παραγωγικούς τομείς ώστε να μειωθεί η εξάρτηση της Βενεζουέλας από τις εισαγωγές. Όλοι αυτοί οι χειρισμοί οδήγησαν στην καταστροφική σήμερα οικονομική κατάσταση της χώρας.
Μάρκους Πλάτε
Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου