Στην ...αναμονή το SPD μετά τις εκλογές

Η ερώτηση σε μετεκλογική τηλεοπτική εκπομπή έγινε με προφανή σκοπό να ...προκαλέσει ελαφρώς την συμπροεδρεύουσα των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) Σάσκια Έσκεν: Με υποψήφιο τον Όλαφ Σολτς το SPD αναδείχθηκε μεν πρώτη πολιτική δύναμη στη χώρα, αλλά θεωρητικά θα μπορούσαν και τα χριστιανικά κόμματα (CDU/CSU) να σχηματίσουν κυβέρνηση, εάν εξασφάλιζαν κοινοβουλευτική πλειοψηφία- πώς αποδέχονται οι Σοσιαλδημοκράτες να περιμένουν στη γωνία για να δουν τι θα αποφασίσουν τα μικρότερα κόμματα- Πράσινοι και Φιλελεύθεροι (FDP)- ώστε μετά να διαπραγματευθούν μαζί τους; 

Πράγματι ενοχλήθηκε η Σάσκια Έσκεν από την ερώτηση, αλλά έβαλε τα δυνατά της για να απαντήσει με αφοπλιστικό χαμόγελο και να εκφράσει την έκπληξή της, λέγοντας: «Πώς σας ήρθε να ανακηρύξετε καγκελάριο αυτόν που έχει χάσει πανηγυρικά τις εκλογές»; Εννοούσε φυσικά τον χριστιανοδημοκράτη Άρμιν Λάσετ. Εννοείται, ξεκαθάρισε η Σάσκια Έσκεν, ότι το SPD δεν παρακολουθεί απλώς τις εξελίξεις, αλλά προσκαλεί Πράσινους και Φιλελεύθερους σε κοινές συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Κίνητρo, όχι εξαναγκασμός για συνομιλίες

Ωστόσο, Πράσινοι και Φιλελεύθεροι θέλουν να συνομιλήσουν μεταξύ τους, πριν αντικρίσουν τους Σοσιαλδημοκράτες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Δεν υπάρχει θέμα αν θέλουν να συνεννοηθούν και μεταξύ τους εκείνοι, με τους οποίους εμείς θέλουμε να συνεργαστούμε», ήταν το σχετικό σχόλιο του Όλαφ Σολτς. Αλλά ο υποψήφιος καγκελάριος έχει και εκείνος τον τρόπο του να ασκεί διακριτική πίεση. Αρχικά επισημαίνει ότι «από το εκλογικό αποτέλεσμα προκύπτει μία εντολή προς τα κόμματα να καταβάλουν σοβαρή προσπάθεια για τον σχηματισμό κυβέρνησης» και καθιστά σαφές ότι ένας συνασπισμός εναντίον του SPD δεν συνάδει με το μήνυμα της κάλπης. Στη συνέχεια ωστόσο επαινεί τα δύο μικρότερα κόμματα, λέγοντας ότι ανήκουν και εκείνα στους νικητές των εκλογών, όπως το SPD και επιπλέον «έχουν το δικό τους προοδευτικό αφήγημα για μία σύγχρονη κοινωνία». Αν λοιπόν και τα τρία κόμματα συνεργαστούν εποικοδομητικά, τότε «μόνο κάτι καλό μπορεί να προκύψει, παρά τις όποιες επιμέρους διαφορές».

Η ομάδα των διαπραγματευτών για το SPD είναι ήδη έτοιμη και αποτελείται από έξι άτομα: Πρόκειται για τον ίδιο τον Σολτς, τους συμπροεδρεύοντες του κόμματος, Σάσκια Έσκεν και Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς, τον γενικό γραμματέα Λαρς Κλίνγκμπαϊλ, τον επικεφαλής της Κ.Ο. Ρολφ Μίτενιχ και την πρωθυπουργό του κρατιδίου Ρηνανία-Παλατινάτο Μάλου Ντράιερ. Στόχος, σύμφωνα με τον Σολτς, είναι ένας συνασπισμός με κοινωνικό, οικολογικό και φιλελεύθερο πρόγραμμα, υπάρχει άλλωστε «ένα προηγούμενο με την επιτυχημένη συγκυβέρνηση (με τους Φιλελεύθερους) στην περίοδο 1969-1982, αλλά και μία εξαιρετική συνεργασία με τους Πράσινους από το 1998 μέχρι το 2005»

Κυβερνώντας με «φίλους»

Απομένει να δούμε πώς θα τοποθετηθούν οι ίδιοι οι Σοσιαλδημοκράτες στη διαπραγμάτευση. Πού θα ήταν διατεθειμένοι να υποχωρήσουν ή ακόμη και να παραβλέψουν τις κόκκινες γραμμές τους, προκειμένου να επιτευχθεί συμβιβασμός; Σε αυτό το ερώτημα ο Όλαφ Σολτς δεν θέλει να δώσει απαντήσεις εκ των προτέρων, γιατί όπως επισημαίνει «συμφωνήσαμε  ότι δεν έχει νόημα να διαπραγματεύεσαι δημοσίως, παρά μόνο με τους φίλους, με τους οποίους θέλεις να συγκυβερνήσεις». Επιπλέον, τονίζει ο νικητής των γερμανικών εκλογών, «θα πρέπει να αναπτυχθεί μία σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ των εταίρων ενός μελλοντικού κυβερνητικού συνασπισμού» και σε αυτό το κομμάτι το FDP μάλλον δεν έχει κάνει την καλύτερη εμπειρία στην προηγούμεη διαπραγμάτευσή του με τα χριστιανικά κόμματα (CDU/CSU). 

«Εμπιστοσύνη» προσδοκά όμως ο Σολτς και από το ίδιο του το κόμμα. Η αποφασιστικότητα, το «κοινό μάνατζμεντ» που χαρακτήρισε τον προεκλογικό αγώνα, θα πρέπει να συνεχιστεί και στο μέλλον, τονίζει ο υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών. Δεν είναι αυτονόητα όλα αυτά. Η αριστερή πτέρυγα του SPD έχει καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να περάσει τη δική της γραμμή. Αποκορύφωμα αυτής της προσπάθειας ήταν ότι το 2019 το αριστερό «ντουέτο» των Έσκεν και Βάλτερ-Μπόργιανς κέρδισε τις εσωκομματικές εκλογές για την προεδρία του SPD, αφήνοντας εκτός νυμφώνος τον Όλαφ Σολτς. Σε μεγάλο βαθμό οφείλει τη νίκη του στους χειρισμούς του εξαιρετικά δικτυωμένου στο κόμμα Κέβιν Κίνερτ, ο οποίος την εποχή εκείνη ήταν επικεφαλής της σοσιαλδημοκρατικής νεολαίας (Jusos), ενώ σήμερα έχει αναδειχθεί αντιπρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών. Ο ίδιος θα επιθυμούσε έναν κυβερνητικό συνασπισμό με τους Πράσινους και με το Κόμμα της Αριστεράς (Die Linke), ο οποίος όμως θεωρείται ανέφικτος με βάση το αποτέλεσμα της κάλπης. Η αριστερή ηγεσία του SPD και οι βουλευτές της αριστερής πτέρυγας θα θελήσουν προφανώς να αφήσουν το δικό τους στίγμα σε έναν μελλοντικό συνασπισμό με Πράσινους και Φιλελεύθερους. Θα φροντίσει για το κατάλληλο αντίβαρο ο Όλαφ Σολτς, ο οποίος ως γνωστόν ανήκει στην πιο συντηρητική πτέρυγα του SPD; Ή θα επανέλθουν οι Σοσιαλδημοκράτες στα πέτρινα χρόνια των εσωκομματικών συγκρούσεων; Ο χρόνος θα δείξει.

Σαμπίνε Κίνκαρτς

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου