Σκάνδαλο με το σπόνσορινγκ στα γερμανικά κόμματα

Το πρόσφατο σκάνδαλο των χορηγιών του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος στην Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία δεν είναι το μοναδικό στη Γερμανία. Έχει προηγηθεί παρόμοιο σκάνδαλο με το Κόμμα των Ελευθέρων Δημοκρατών του Βεστερβέλε που νοίκιασε τους χώρους γύρω από την αίθουσα του κομματικού συνεδρίου αντί 220 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Ανάμεσά στους σπόνσορές του ήταν και η αυτοκινητοβιομηχανία Audi που νοίκιασε 100 τετραγωνικά.

Όμως φαίνεται ότι το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας το παράκανε: διότι ζητούσε, πρώτον 20.000 ευρώ για να εξασφαλίσει μία κατ’ ιδίαν συζήτηση των χορηγών με τον Χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργό του κρατιδίου Γιούργκεν Ρίτγκερς και δεύτερον 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για κάθε χορηγό που ζητούσε να διαφημίσει τα προϊόντα του στον χώρο του συνεδρίου. Σημειωτέον το συνέδριο θα έχει προεκλογικό χαρακτήρα και θα γίνει στις 20 Μαρτίου.

Το 80% των Γερμανών πιστεύουν ότι οι σπόνσορες επηρεάζουν τα κόμματα

Το σκάνδαλο έχει προκαλέσει σοβαρή πτώση των ποσοστών του Ρίτγκερς, ενόψει των τοπικών εκλογών στις 9 Μαΐου στο κρατίδιο, και τροφοδοτεί μια νέα δημόσια συζήτηση για το ‘σπόνσορινγκ’ και το πώς πρέπει να χρηματοδοτούνται τα κόμματα; Μήπως μεροληπτούν τα κόμματα υπέρ των χορηγών τους;

Με την άποψη αυτή συμφωνεί πλήρως ο βουλευτής του Κόμματος της Αριστεράς Ούλριχ Μάουρερ, διότι όπως είπε στο γερμανικό κοινοβούλιο οι χορηγίες ποδοπατούν «τα τελευταία υπολείμματα εμπιστοσύνης του πολίτη στη δημοκρατία».

Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις η πλειονότητα των Γερμανών, πάνω από το 80%, πιστεύει ότι με τις χορηγίες τους οι σπόνσορες επηρεάζουν την πολιτική των κομμάτων. Και όμως εκτός του Κόμματος της Αριστεράς, κανένα άλλο κόμμα δεν απορρίπτει τις δωρεές και το ‘σπόνσορινγκ’.

Η δικαιολογία των υπολοίπων κομμάτων; Το γερμανικό σύνταγμα «δεν προβλέπει κρατικοδίαιτα κόμματα, αλλά απλώς κρατικές ενισχύσεις».

Επομένως οι χορηγίες είναι αναγκαίες και μάλιστα, όπως υποστήριξε ο βουλευτής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ίνγκο Βελενρόιτερ, ασκούν θετική επιρροή στη διαμόρφωση της σχέσης κόμματος και κοινωνίας.

Τα αιτήματα των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών

Η οργάνωση Lobbycontrol μαζί με την Transparency International και άλλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ξεκίνησαν καμπάνια εναντίον του ‘σπόνσορινγκ’.

Η επικεφαλής της οργάνωσης Lobbycontrol Χάιντι Κλάιν απαιτεί την νομοθετική εξίσωση του ‘σπόνσορινγκ’ με τις δωρεές. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι χορηγίες δεν θα εκπίπτουν, όπως μέχρι τώρα, από το φορολογητέο εισόδημα. Ταυτόχρονα θα πρέπει το συνολικό ποσόν των δωρεών και του ‘σπόνσορινγκ’ να μην ξεπερνά τα 50.000 ευρώ ετησίως. Έτσι μόνον, υποστηρίζει η Χάιντι Κλάιν από το Lobbycontrol, «διασφαλίζεται η διαφάνεια».

Επίσης ζητά να κοινοποιούνται στις ιστοσελίδες των κομμάτων ποσά άνω των 10.000 ευρώ, αλλά ακόμη και άνω των 2.000 ευρώ, τα οποία πρέπει επιπλέον να καταγράφονται στα πρωτόκολλα της ελεγκτικής επιτροπής των κομμάτων.

Να σημειώσουμε ότι τα κόμματα που εκπροσωπούνται στη γερμανική βουλή λαμβάνουν ετήσια κρατική ενίσχυση ύψους 130 εκατομμυρίων ευρώ.

Τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι το ποσό αυτό δεν επαρκεί κυρίως λόγω της μεγάλης διαρροής μελών από τα μεγάλα κόμματα.

Έτσι το ‘σπόνσορινγκ’ μεταβάλλεται σιγά, αλλά σταθερά σε βασική πηγή οικονομικής ενίσχυσης των κομμάτων.

Sabine Kinkartz / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπευθ.σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου