Πόσο κοστίζει μια χώρα;

Όταν οι ιδιώτες δανείζουν χρήματα θέλουν να είναι σίγουροι ότι θα τα πάρουν πίσω και μάλιστα με τόκο. Το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις και για τα κράτη. Οι οίκοι αξιολόγησης εκτιμούν κατά πόσο είναι εφικτό ένας οφειλέτης να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.

Οι αναλυτές του οίκου Standard & Poor's εξέτασαν και πάλι πρόσφατα την δημοσιονομική κατάσταση στην Ελλάδα και κατέληξαν πως, παρά τις δηλώσεις για μεταρρυθμίσεις, υπάρχει μια ‘κρίση εμπιστοσύνης’ διότι είναι αβέβαιο εάν η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να εφαρμόσει αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Οι αναλυτές αμφιβάλουν εάν υπάρχει πράγματι η πολιτική βούληση για γρήγορες αλλαγές και εάν αυτές θα τηρηθούν σε βάθος χρόνου. Ο Μάρτιν Χίφνερ είναι επικεφαλής οικονομολόγος στην εταιρεία παροχής οικονομικών υπηρεσιών Assegon, η οποία εδρεύει στο Μόναχο και θεωρεί πως οι υποβαθμίσεις στις οποίες προχωρούν οι οίκοι αξιολόγησης είναι υπερβολικές. Αποτελούν κατά τη γνώμη του ένα είδος αντίβαρου στις θετικές εκτιμήσεις που υπήρχαν πριν από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης: «Κατά τη γνώμη μου οι οίκοι αξιολόγησης προσπαθούν να μετριάσουν τα λάθη από τη Lehman, υπερβάλλοντας παράλληλα», δηλώνει ο κ. Χίφνερ.

Σοβαρές οι συνέπειες των αξιολογήσεων

Οι αξιολογήσεις όμως των οίκων έχουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις, όπως εκτιμά ο Γερμανός οικονομολόγος: «Οι οικονομικές επιπτώσεις είναι ότι μια σειρά από επενδυτές, ασφαλιστικές εταιρίες κτλ. δεν θα επενδύουν πλέον σε ελληνικά ομόλογα».

Οι επενδυτές αυτοί δεν επιτρέπεται να διοχετεύουν τα χρήματα τους σε ομόλογα, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί από τους οίκους αξιολόγησης ότι δεν έχουν καμία αξία. Με αλλά λόγια η Ελλάδα είναι καμένο χαρτί για τις αγορές και δεν μπορεί πλέον να βρει χρήματα να δανειστεί. Παρόλα αυτά χρειάζεται διαρκώς χρήματα ώστε να μπορεί να αποπληρώνει τα παλιά της δάνεια.

Οι εκτιμήσεις όμως των εν λόγω οίκων κλονίζουν ακόμα περισσότερο και ενισχύουν την ‘κρίση εμπιστοσύνης’. Και ενώ η Γερμανία μπορεί να δανείζεται με λιγότερο από 3% για τα δεκαετή ελληνικά ομόλογα, το ποσοστό για την Ελλάδα φθάνει στο 10%.

Με άλλα λόγια για κάθε ευρώ που δανείζεται η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει δυο και δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος για να καταλάβει ότι μπορεί και να μην πάνε καλά τα πράγματα. Ο Μάρτιν Χίφνερ θεωρεί συνυπεύθυνους τους πολιτικούς και εκτιμά και ότι δυστυχώς υπήρξε μεγάλη κωλυσιεργία. «Η διαχείριση της κρίσης ήταν πολύ κακή. Και εξαιτίας αυτής της κακής διαχείρισης οι Έλληνες μπήκαν στο περιθώριο από τις αγορές. Πριν από τέσσερις εβδομάδες θα μιλούσαμε για συγχρηματοδότηση ιδιωτικών και δημόσιων πόρων. Τώρα είναι μόνο το δημόσιο και όλα έγιναν πιο ακριβά».

Andreas Becker / Μαρία Ρηγούτσου