Ο δυτικός τρόπος ζωής επιβαρύνει το κλίμα

«Μόνο αν δούμε με κριτική ματιά τις καταναλωτικές μας συνήθειες μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους για την προστασία του κλίματος», αναφέρει η επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος, Μαρία Κραουτσμπέργκερ, σε ένα φυλλάδιο που πρόσφατα εξέδωσε η γερμανική υπηρεσία με τον τίτλο «Περιβάλλον, νοικοκυριά και κατανάλωση». Το ενημερωτικό φυλλάδιο παρέχει ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με την μέση κατανάλωση ενέργειας και τροφίμων στη Γερμανία και δίνει χρήσιμες πληροφορίες για το πώς σχετίζεται η διατροφή, οι μετακινήσεις αλλά και η στέγαση με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. «Ανεξάρτητα από ποια προϊόντα αγοράζουμε και τι καταναλώνουμε, η κατανάλωση από μόνη της έχει επιπτώσεις για το περιβάλλον», λέει η Κραουτσμπέργκερ. Με τον τρόπο αυτό η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος σε συνεργασία με την Γερμανική Στατιστική Υπηρεσία προσφέρει στο ευρύ κοινό αλλά και σε ειδικούς χρήσιμα στοιχεία προς αξιοποίηση.

Ιδιωτική κατανάλωση και διοξείδιο του άνθρακα

Σύμφωνα με τη Γερμανική Στατιστική Υπηρεσία κάθε άνθρωπος παράγει κάθε χρόνο περίπου οκτώ τόνους CO2 μέσω της ιδιωτικής κατανάλωσης. Τρεις τόνοι CO2 παράγονται από την απλή διαβίωση, δύο τόνοι από την κάλυψη αναγκών κίνησης, περίπου 0,9 τόνοι από την διατροφή και 2,1 τόνοι μέσω της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών. Στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που προκύπτουν από την προσωπική κατανάλωση προστίθενται βεβαίως και οι εκπομπές που προκύπτουν από τη χρήση δημόσιων χώρων και υπηρεσιών. Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα δεδομένα που καταγράφει η Στατιστική Υπηρεσία, περισσότερο επιβλαβείς είναι οι τομείς της στέγασης και της μετακίνησης. Όπως σημειώνει η Κραουτσμπέργκερ αυτό οφείλεται «στην αύξηση των τετραγωνικών μέτρων στα σπίτια, στην αύξηση των ηλεκτρονικών συσκευών αλλά και στην ολοένα αυξανόμενη χρήση αυτοκινήτων». Ένας επιπρόσθετος λόγος είναι η αυξημένη πλέον ζήτηση μεγάλων σπιτιών από εργένηδες ή μικρές οικογένειες. Παράλληλα παρατηρείται μια τάση συσσώρευσης περισσότερων ομοειδών αγαθών που δεν είναι απαραίτητα πχ. δύο τηλεοράσεις, δύο αυτοκίνητα κλπ.

Περισσότερο συνειδητή κατανάλωση

Στον τομέα των μεταφορών η ρύπανση του αέρα οφείλεται εν πολλοίς στην αύξηση της χρήσης των αυτοκινήτων αλλά και των αερομεταφορών. Πολλοί ρύποι, όπως αιωρούμενα σωματίδια και οξείδια του αζώτου, οφείλονται στην αυξημένη χρήση πετρελαιοκίνητων οχημάτων. Η γερμανική υπηρεσία συνιστά τη μετακίνηση με ποδήλατα, λεωφορεία και τρένα. Με παρόμοιους τρόπους είναι εφικτή η συμβολή του κάθε ατόμου στην προστασία του περιβάλλοντος. Για την επικεφαλής της γερμανικής υπηρεσίας η «βιώσιμη κατανάλωση» είναι εφικτλη και ξεκινά απλώς από μια συνειδητή απόφαση του καθενός για μια θετική αλλαγή στον τρόπο ζωής του. Η τάση αυτή καταγράφεται ήδη πάντως από τους γερμανούς στατιστικολόγους μέσα από την αυξανόμενη κατανάλωση «πράσινης» ενέργειας, την αύξηση της ζήτηση βιολογικών προϊόντων αλλά και την εμφάνιση νέων μορφών μετακίνησης όπως το «car sharing». Τέλος, όπως σημειώνει η Κραουτσμπέργκερ, σημαντικό βήμα αποτελεί η μείωση της κατανάλωσης κρέατος και γαλακτομικών, δεδομένου ότι η παραγωγή ζωικών προϊόντων επιβαρύνει το περιβάλλον σημαντικά. Αυτό γίνεται μέσω της χρήσης ολοένα περισσότερων φυσικών πόρων αλλά και της απελευθέρωσης νιτρικών αλάτων και αερίων θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Για την γερμανίδα ειδικό σε τελική ανάλυση η ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης πρέπει να είναι πρώτο μέλημα μιας συνεπούς περιβαλλοντικής πολιτικής.

Γκέρο Ρούτερ / Δήμητρα Κυρανούδη