Μέσα Ενημέρωσης και διαπλοκή στη Γερμανία: Η αυτοκρατορία Bertelsmann και η διείσδυσή της στην πολιτική.

Στη Γερμανία, για παράδειγμα, είναι γνωστό ότι οι μεγάλοι εκδοτικοί όμιλοι καθορίζουν την πολιτική ατζέντα της ημέρας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αντλούν άμεσα οφέλη από αυτό με τη συμμετοχή τους για παράδειγμα σε κατασκευαστικές εταιρείες, στις οποίες ανατίθενται δημόσια έργα ή κάτι παρόμοιο, είπε στο πρόγραμμά μας ο επικοινωνιολόγος Φρανκ Μπέκελμαν:

«Οι μεγάλοι γερμανικοί όμιλοι των μέσων ενημέρωσης όπως είναι ο Bertelsmann, ο Springer, ο Holzbrinck και άλλοι δεν συνδέονται με τον έναν ή άλλον τρόπο με επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο τομέα των κατασκευών. Αυτό δεν συμβαίνει στη Γερμανία. Ίσως να σημειώνεται μια τέτοιου είδους διαπλοκή σε τοπικό επίπεδο, αλλά προσωπικά δεν γνωρίζω συγκεκριμένες περιπτώσεις. Παραδοσιακά οι μεγάλοι εκδοτικοί όμιλοι ελέγχουν τυπογραφεία, αναμιγνύονται στη μουσική βιομηχανία, αλλά δεν συνδέονται με επιχειρήσεις του τομέα κατασκευών».

Ο Φρανκ Μπέκελμαν είναι συγγραφέας τριών μελετών για τα μέσα ενημέρωσης της Γερμανίας. Ο γερμανός ερευνητής ασχολήθηκε με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εφημερίδων και των ραδιοτηλεοπτικών μέσων, ενώ φέτος κυκλοφόρησε η μελέτη του για τον όμιλο Bertelsmann, έναν από τους μιντιακούς γίγαντες της Ευρώπης. Σε αντίθεση με τους άλλους μεγάλους ομίλους, που ενδιαφέρονται κυρίως για την αύξηση των κερδών τους, ο Bertelsmann ασκεί μεγάλη επιρροή τόσο στο ιδεολογικό όσο και στο πρακτικά πολιτικό μέρος της δημόσιας ζωής.

Τι ιδιαίτερο έχει ο όμιλος Μπέρτελσμαν και ξεχωρίζει από τους άλλους ρωτούμε τον γερμανό επικοινωνιολόγο:

«Η ιδιαιτερότητα του Bertelsmann αποσαφηνίζεται στο διττό του σχήμα. Από τη μία πλευρά είναι ο όμιλος που έχει στα χέρια του τον μεγαλύτερο εκδοτικό οίκο της Ευρώπης, τον «Grüne und Jahr» με δεκάδες εφημερίδες και περιοδικά, δισκογραφικές εταιρείες και φυσικά τον τηλεοπτικό όμιλο RTL μαζί με δεκάδες άλλες επιχειρήσεις στον τομέα παροχής υπηρεσιών. Ταυτόχρονα όμως ο μεγάλος πατριάρχης του ομίλου ο Ράινχαρτ Μον ίδρυσε στη δεκαετία του 70 το Ίδρυμα Bertelsmann, που επισήμως διαθέτει το 57% των μετοχών της Ανωνύμου Εταιρείας Bertelsmann, αλλά η οικογένεια ασκεί τη μεγαλύτερη επιρροή στην διοικητική εταιρεία. Το ίδρυμα Bertelsmann δεν έχει δηλαδή δικαίωμα ψήφου στο όμιλο μέσων ενημέρωσης».

Το ίδρυμα Bertelsmann είναι διεθνώς αναγνωρισμένο και δρα σε όλη την Ευρώπη. Τις εκδηλώσεις του Φόρουμ Μπέρτελσμαν πλαισιώνουν αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων υπουργοί, διοικητές τραπεζών και φυσικά εκατοντάδες επιστήμονες. Και όλοι αυτοί αποτελούν ζωντανή διαφήμιση τόσο για το ίδρυμα όσο και για τα μίντια του ομίλου, εκτιμά ο Φρανκ Μπέκελμαν και προσθέτει:

«Το αποτέλεσμα αυτής της προβολής είναι ότι σε αντίθεση με τους άλλους μεγάλους ομίλους Springer και Kirch, ο όμιλος Bertelsmann είναι υπεράνω υποψίας. Οι γερμανοί πολιτικοί, όπως ο καγκελάριος Σρέντερ, ο υπουργός Εξωτερικών Φίσερ, η αρχηγός της αντιπολίτευσης Άγκελα Μέρκελ νιώθουν την ανάγκη να εκφράζουν πάντα την ευγνωμοσύνη τους στον όμιλο και να επιβεβαιώνουν ότι ο Bertelsmann βάζει το καλό της κοινωνίας πάνω από το συμφέρον», υπογραμμίζει ο κ. Μπέκελμαν.

Η επιρροή του ιδρύματος στην πολιτική είναι τέτοια που πολλοί υποστηρίζουν ότι ακόμη και το πακέτο των μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζει η κυβέρνηση σοσιαλδημοκρατών και πρασίνων συνιστά έμπνευση των ομάδων εργασίας του Bertelsmann. Οι περισσότερες ρυθμίσεις συγχώνευσης επιδομάτων και μείωσης των κοινωνικών δαπανών είναι προτάσεις του ιδρύματος Bertelsmann από τη δεκαετία του 90.

Οι άνθρωποι του Bertelsmann είναι παντού. Όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και την ΕΕ. «Aκόμη και ο γερμανός ευρωβουλευτής Ελμαρ Μπροκ είναι μέλος του εποπτικού συμβουλίου του ιδρύματος», αναφέρει ο κ. Μπέκελμαν. Σημαίνει αυτό ότι το ίδρυμα κυβερνά τη Γερμανία και την ΕΕ, ρωτούμε τον γερμανό επιστήμονα:

«Δεν θα έλεγα ότι το ίδρυμα Bertelsmann κυβερνά τη Γερμανία, αλλά τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στη Γερμανία δεν γίνεται τίποτε ενάντια στη βούληση του Bertelsmann, τουλάχιστον στους τομείς της πολιτικής ασφαλείας, της εκπαίδευσης της κοινωνικής πολιτικής, και της πολιτικής για την υγεία και την οικογένεια», καταλήγει ο κ. Μπέκελμαν.

Σταμάτης Ασημένιος