Ελλάδα: η Monopoly των ιδιωτικοποιήσεων
12 Νοεμβρίου 2014Οι ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας τις οποίες επιβάλλει η τρόικα οδηγούν στις χώρες της κρίσεις σε ζημιές δισεκατομμυρίων, σημειώνει η εφημερίδα Tagesspiegel στο αφιέρωμά της. Σύμφωνα με έρευνες της γερμανικής εφημερίδας από το ξεκίνημα των προγραμμάτων της τρόικας το 2010, δημόσια περιουσία πωλείται υπό μεγάλη χρονικά πίεση και πολύ κάτω από την αξία της.
Σε Ελλάδα και Πορτογαλία διεξάγονται αυτή την εποχή έρευνες για ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν με αδιαφανείς διαδικασίες, προσυμφωνημένα και ύποπτα πλεονεκτήματα για ορισμένους ενδιαφερομένους. «Οι ιδιωτικοποιήσεις δεν είναι κάτι οπωσδήποτε κακό», δηλώνει στην γερμανική εφημερίδα o αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν. «Όμως εδώ έχουμε να κάνουμε σε πολλές περιπτώσεις με ξεπούλημα χωρίς λόγο. Τα κέρδη ιδιωτικοποιούνται, ενώ οι κίνδυνοι, αλλά και οι ζημιές επιβαρύνουν ολόκληρη την κοινωνία», τονίζει ο οικονομολόγος.
Η Tagesspiegel παρουσιάζει τις ιδιωτικοποιήσεις σαν παιχνίδι Monopoly, ονοματίζοντάς το όμως Europoly. Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι συνοπτικά οι εξής: «Ακίνητα με αξία δισεκατομμυρίων ξεπουλιούνται, υπηρεσίες ύδρευσης περνούν στα χέρια ιδιωτών, τράπεζες πωλούνται σε αμφιλεγόμενους αγοραστές. Ολιγάρχες και επενδυτές παίζουν ένα γιγαντιαίο Monopoly. Οι δανειστές άλλαξαν τους κανόνες του παιχνιδιού προς όφελος των κερδοσκόπων. Σε αυτό το παιχνίδι Europoly είναι ξεκάθαρο εξ αρχής ποιοι θα είναι οι χαμένοι (…)»
Πωλήσεις με σημαία ευκαιρίας
Το «μεγαλύτερο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων στην Ευρώπη» θα αποφέρει μέχρι το 2016, στην καλύτερη περίπτωση, μόλις 11 δισεκατομμύρια ευρώ αντί για τα υπερβολικά 50 δισεκατομμύρια που είχαν αρχικά υπολογιστεί. Οι επιπτώσεις των λανθασμένων υπολογισμών πλήττουν τους πολίτες που πρέπει να υποστούν ακόμα σκληρότερη λιτότητα και ακόμα περισσότερες περικοπές.
Το πιο τρανταχτό παράδειγμα ιδιωτικοποίησης είναι το αεροδρόμιο του Ελληνικού στην Αθήνα. Σε μελέτη του ο ελληνικής καταγωγής καθηγητής πολεοδομίας στο Χάρβαρντ, Σπύρο Πολλάλης, υπολόγισε την αξία του πρώην αεροδρομίου σε τουλάχιστον 1,239 δισεκατομμύρια. Όμως τελικά τα έσοδα για το ελληνικό δημόσιο από την επένδυση της Lamda Development (που ανήκει κατά 51% στον τραπεζίτη Σπύρο Λάτση) θα είναι περίπου τα μισά, δηλαδή μόνο 577 εκατομμύρια ευρώ.
«Η κρίση ήταν το χειρότερο χρονικό σημείο για ιδιωτικοποιήσεις», δηλώνει ο Κώστας Μητρόπουλος πρώην επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ στην εφημερίδα Tagesspiegel. «Όμως από την αρχή η τρόικα δεν κατάλαβε ότι το πρόβλημα δεν ήταν η τιμή πώλησης. Απλά η αγορά δεν ήταν έτοιμη για επενδύσεις, ανεξάρτητα από το κόστος».
Το παιχνίδι Europoly φέρνει τεράστιο πλούτο σε ορισμένους παίκτες, ενώ οδηγεί άλλους στην χρεοκοπία. Στο μεταξύ πολλοί είναι εκείνοι που ζητούν πιο δίκαιους κανόνες. Και ρωτούν τους τροϊκανούς; Γιατί θέτετε υπό χρονική πίεση της χώρες της κρίσης; Γιατί στην Ελλάδα δεν περιμένατε πρώτα να επανέλθει η αγορά και να ξεκινήσετε έπειτα τις ιδιωτικοποιήσεις; Για ποιο λόγο καταβάλλετε κάθε προσπάθεια για να αγοράσουν οι επενδυτές σε τιμή ευκαιρίας;
Στέφανος Γεωργακόπουλος