Ανάπτυξη, αλλά με μείωση απασχόλησης το 2021

Στα τέλη του χρόνου το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας (IW) στην Κολωνία κάνει τον απολογισμό της χρονιάς με ένα εξειδικευμένο ερωτηματολόγιο, που απευθύνεται σε κλαδικούς συνδέσμους δεκάδων επαγγελμάτων. Σπάνια προκύπτει μία ενιαία εικόνα για όλους τους κλάδους. Εν έτει 2020, με την πανδημία σε πλήρη εξέλιξη, δεν θα μπορούσε να συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Οι περισσότερες επιχειρήσεις βλέπουν επιδείνωση στα βασικά οικονομικά τους μεγέθη, ωστόσο δεν λείπουν και οι αισιόδοξοι.

"Από τη μία πλευρά καταγράφουμε ένα ιδιαίτερα αρνητικό κλίμα" λέει ο διευθυντής του Ινστιτούτου Μίχαελ Χίτερ στην Deutsche Welle. "Εκπρόσωποι 34 κλάδων της οικονομίας δηλώνουν ότι η κατάσταση είναι χειρότερη απ' ότι τον προηγούμενο χρόνο και σκεφτείτε ότι ήδη το 2019 θεωρείται χρονιά ύφεσης για ένα μεγάλο κομμάτι της βιομηχανίας". Από την άλλη πλευρά 26 κλάδοι κάνουν λόγο για θετική αφετηρία με σαφή αύξηση της παραγωγικότητας και των επενδύσεών τους στις αρχές του 2021. Επομένως, τονίζει ο Μίχαελ Χίτερ, πρόκειται για μία μεταβατική χρονιά, στην οποία πολλά θα κριθούν από την επιτυχή ολοκλήρωση των εμβολιασμών και την καταπολέμηση της πανδημίας.

Απουσιάζουν λόγω ...απαισιοδοξίας

Ασφαλώς δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι τέσσερις στους πέντε από τους ερωτηθέντες κάνουν λόγο για σαφή επιδείνωση του οικονομικού κλίματος σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Κάποιοι έχουν απορροφηθεί τόσο πολύ από τις οδυνηρές συνέπειες της πανδημίας που ...δεν συμμετέχουν καν στο ερωτηματολόγιο του IW ή δηλώνουν ότι "η κατάσταση επί του παρόντος είναι τόσο επιβαρυμένη, που δεν βλέπουμε καμία δυνατότητα αξιόπιστης εκτίμησης". Στο ίδιο μήκος κύματος οι εκπρόσωποι του τουριστικού κλάδου, που δέχθηκε ιδιαίτερα βαρύ πλήγμα από τις επιπτώσεις της πανδημίας, προβλέπουν ότι το 2021 θα είναι μία "πολύ δύσκολη χρονιά" με τα έσοδα να κυμαίνονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τις εποχές προ κορωνοϊού.

Πάντως, για την επόμενη χρονιά 21 κλάδοι της γερμανικής βομηχανίας αναμένουν αυξημένη ζήτηση και άλλοι πέντε κλάδοι "ιδιαίτερα αυξημένη ζήτηση" για τα προϊόντα τους. Σε αυτήν την κατηγορία περιλαμβάνονται η αυτοκινητοβιομηχανία και οι προμηθευτές της από τον κλάδο της χαλυβουργίας και της μεταλλουργίας, έχοντας βέβαια πίσω τους μία ιδιαίτερα αποθαρρυντική χρονιά. Στον αντίποδα, 13 κλάδοι εκφράζουν την απαισιοδοξία τους ότι η ζήτηση θα κινηθεί κάτω από τα επίπεδα του 2020. Σε αυτούς περιλαμβάνονται τα ναυπηγεία, η υφαντουργία και η βιομηχανία τροφίμων, ο κατασκευαστικός κλάδος, αλλά και ο τραπεζικός τομέας.

Η πίεση της καινοτομίας

Θετική εικόνα καταγράφει ασφαλώς η φαρμακευτική βιομηχανία στην παραγωγή, στις επενδύσεις, στις θέσεις εργασίας. Άλλοι κλάδοι δεν πιέζονται μόνο από την πανδημία, αλλά και από την ανάγκη για εκσυγχρονισμό, συμφωνα με τα όσα επιτάσσουν οι αναβαθμισμένοι στόχοι για την προστασία του κλίματος. "Εδώ ξεχωρίζουμε την αυτοκινητοβιομηχανία, τον μηχανολογικό εξοπλισμό και τη χημική βιομηχανία", τονίζει ο Μίχαελ Χίτερ. Νέες επενδύσεις χρειάζεται η χαλυβουργία για να απαλλαγεί από τους ανθρακούχους ρυπαντές συμβατικής τεχνολογίας, αλλά και ο τραπεζικός τομέας για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό του. Συνολικά 17 κλάδοι θα αυξήσουν τις επενδύσεις τους σε σύγκριση με το 2020, ενώ 12 θα τις μειώσουν.

Όσο για την εικόνα στην αγορά εργασίας, όλοι οι κλάδοι διαβλέπουν πλέον αρνητικές προοπτικές. "Οι προβλέψεις είναι σκοτεινές και απαισιόδοξες, αναμένουμε μείωση της απασχόλησης σε 23 κλάδους", επισημαίνει ο διευθυντής του IW. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι συνεχίζεται η αρνητική τάση προηγουμένων ετών, αν και η εικόνα θα είναι σαφώς καλύτερη από τα δύσκολα χρόνια της δημοσιονομικής κρίσης περί το 2009. "Πιστεύω ότι τελικά η ανεργία δεν θα ξεπεράσει το 6% και είναι μία πολύ θετική εξέλιξη, αν αναλογιστούμε τη δραστική μείωση της παραγωγής σε εποχές πανδημίας", υπογραμμίζει ο Μίχαελ Χίτερ. Στο σύνολό της πάντως, εκτιμά ο διευθυντής του IW, η γερμανική οικονομία δεν πρόκειται να επανέλθει στα προ κρίσης επίπεδα πριν από τον Ιανουάριο του 2022.

Τόμας Κόλμαν

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου