Χιλιάδες πρόσφυγες «εγκλωβισμένοι» στα Βαλκάνια

Σύμφωνα με τον Γκέραλντ Τάτσγκερν από την Υπηρεσία Δίωξης του Εγκλήματος της Αυστρίας ο οποίος ειδικεύεται στη δίωξη διακινητών, περίπου 60.000 άνθρωποι βρίσκονται σήμερα «εγκλωβισμένοι» στα Βαλκάνια. «Πρόκειται εν μέρει για ανθρώπους που μένουν εκεί μεγάλο διάστημα αλλά και για μετανάστες που κατέφθασαν προσφάτως μέσω Ελλάδας», αναφέρει ο ειδικός, σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa.

Όπως προκύπτει από στοιχεία του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, από τις αρχές του χρόνου έφτασαν στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη περίπου νέοι 8.000 πρόσφυγες και μετανάστες, οκτώ φορές περισσότεροι απ΄ ότι το 2017. Μόνον τις τελευταίες εβδομάδες ο αριθμός των νεοαφιχθέντων ξεπέρασε τις 3.000. Οι αρχές της χώρας μιλούν την ίδια ώρα για 3.000 με 4.000 ανθρώπους.

Περισσότερες αφίξεις μέσω Έβρου

Στην Ελλάδα καταγράφηκαν μέχρι και τις 8 Ιουλίου 24.000 νέες αφίξεις μεταναστών και προσφύγων, ένας αριθμός αυξημένος κατά 122% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρσι, αναφέρει ο Τάτσγκερν στο dpa. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι προσφυγικές ροές δια μέσω του Έβρου παίζουν όλο και πιο σημαντικό ρόλο. Από τις αρχές του χρόνου έχει πολλαπλασιαστεί ο αριθμός των ανθρώπων που επιχείρησαν να περάσουν παράνομα από την Τουρκία στην Ελλάδα μέσω του συγκεκριμένου ποταμού.

Σύμφωνα με το dpa, πρόσφατα, κύκλοι της ελληνικής κυβέρνησης παρέπεμπαν στο ότι η προσφυγική συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας που υπεγράφη το 2015 δεν συμπεριλαμβάνει τα σύνορα στον Έβρο. Οι επαναπροωθήσεις προς την Τουρκία αφορούν μόνον ανθρώπους που έφτασαν στην Ελλάδα δια θαλάσσης. Δεδομένου ότι η συμφωνία δεν ισχύει για την περιοχή του Έβρου, η Άγκυρα δεν έχει ουσιαστικά κίνητρο να εμποδίσει τους πρόσφυγες από το επικίνδυνο ταξίδι μέσω του ποταμού, φέρεται να αναφέρει η ελληνική πλευρά.

Σύμφωνα με τον αυστριακό ειδικό ο οποίος αγωνίζεται εδώ και 17 χρόνια κατά των διακινητών και του εμπορίου λευκής σαρκός, η κατάσταση ενδέχεται να κλιμακωθεί εκ νέου εάν επιδεινωθεί η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας και πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες που σήμερα εργάζονται στην Τουρκία, χάσουν τη δουλειά τους. «Στην περίπτωση αυτή εκατοντάδες χιλιάδες θα ήταν στο δρόμο και θα επιχειρούσαν να έρθουν στην Ευρώπη».

Άμεση προσαρμογή των διακινητών σε νέα δεδομένα

Οι διακινητές προσαρμόζονται γρήγορα σε κάθε αλλαγή. Από τον Ιούνιο υπάρχει μια σαφής μετατόπιση των προσφυγικών ροών, με την Ισπανία να εξελίσσεται πλέον σε κύριο προορισμό. «Η φιλελεύθερη στάση της Μαδρίτης που λέει ότι δεν θα στείλει πλοία πίσω, κάνει αμέσως το γύρο του κόσμου», λέει ο Αυστριακός. Η Ιταλία από την άλλη, έκλεισε ουσιαστικά όλα τα λιμάνια της για πλοία που μεταφέρουν πρόσφυγες. Σύμφωνα με την Διεθνή Οργάνωση Μετανάστευσης, τον Ιούνιο κατέφτασαν στην Ιταλία μόλις 3.100 πρόσφυγες και μετανάστες, που είναι ο χαμηλότερος αριθμός που έχει καταγραφεί Ιούνιο μήνα από το 2014.

Ο αυστριακός ειδικός στην καταπολέμηση των διακινητών εκτιμά ότι ο αριθμός των πλοιαρίων που μεταφέρουν πρόσφυγες και μετανάστες «εξαρτάται άμεσα» από την παρουσία των ΜΚΟ που σπεύδουν για βοήθεια. «Όσο περισσότερα πλοία των ΜΚΟ υπάρχουν σε μια περιοχή, τόσο περισσότερα και τα πλοιάρια με πρόσφυγες», υποστηρίζει ο Τάτσγκερν, προβλέποντας ότι και στο άμεσο μέλλον η Ισπανία θα συνεχίσει να δέχεται μεγάλα προσφυγικά κύματα.

Ο ίδιος προτείνει να αξιοποιηθεί το διάστημα αυτό που, συγκριτικά με προηγούμενες χρονιές, καταγράφονται συνολικά στην Ευρώπη μικρότερες προσφυγικές ροές, για τη λήψη προληπτικών μέτρων. Μεταξύ άλλων, όπως επισημαίνει, χρειάζεται αποτελεσματικότερη προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, παροχή βοήθειας στις χώρες προέλευσης των προσφύγων και μεταναστών αλλά και περισσότερες νόμιμες δυνατότητες μετανάστευσης. «Τα αντιπλημμυρικά έργα φτιάχνονται όταν έχει καλοκαιρία και όχι αντίθετα…», λέει χαρακτηριστικά.

dpa, Κώστας Συμεωνίδης