Χειροκρότημα

Θα μπορούσε να είναι θριαμβευτικό και τόσο εφήμερο μαζί. Σκέφτομαι τη Μαρία Κάλας, τη ντίβα που άγγιξε το μύθο. Μου έπεσε τελευταία, κάνοντας περίπατο στο google, μια φωτογραφία της στην Επίδαυρο του 1961. 17.000 άνθρωποι την αποθέωναν όρθιοι. Χειροκροτούσαν χωρίς τελειωμό. Και εκείνη, με αυτό το αινιγματικό χαμόγελο, να γεύεται άλλη μια δόξα με χέρια σταυρωμένα στο στήθος και χαμηλωμένο το κεφάλι. Ήταν το χειροκρότημα που την κράτησε, όταν ήρθε αργότερα η μοναξιά, όταν έχασε τη φωνή της, και προδομένη από τον άντρα που λάτρεψε, ξύπνησε ένα πρωί για να καταρρεύσει για πάντα.

Θα μπορούσε να είναι το τελευταίο. Στον Λι Κόνιτς αίφνης. Έχασε προχθές τη ζωή του από κορωνοϊό. Πήγε να συναντήσει τον Μάιλς Ντέιβις. Είχαν παίξει παλαιότερα μαζί. Σαξοφωνίστας της μοντέρνας τζαζ ο Κόνιτς είχε γίνει μέχρι τα βαθιά γεράματα πατρική φιγούρα. Κάθε χρόνο ζωής κι ένα άλμπουμ. Είχε χορτάσει χειροκρότημα. Όπου κι αν έπαιζε. Μια εποχή είχε επιλέξει την Ευρώπη, τη Γερμανία. Βερολίνο, Κολωνία, Πότσνταμ…

Υπάρχει όμως κι ένα άλλο χειροκρότημα. Συνεχές κι αδιάλειπτο. Πολλές φορές δεν έχει καν ήχο. Είναι εσωτερικό, βουβό αλλά παράλληλα εκκωφαντικό. Δεν απευθύνεται σε ντίβες, πολιτικούς, δημόσια πρόσωπα. Δεν είναι εκδήλωση λατρείας σε σωτήρες, κοσμοθεωρίες και κοσμοείδωλα, αλλά εκδήλωση αιώνιας ευγνωμοσύνης σε ανθρώπους άσημους, της διπλανής πόρτας, όπως λέγεται, που δεν χρειάζονται παλκοσένικα και μπαλκόνια.

Για όλους εκείνους, που πίσω από μπλε και πράσινες μάσκες, πλεξιγκλάς και προστατευτικές φόρμες, οργώνουν διαδρόμους και εντατικές. Μεταφέρουν κρεβάτια με ασθενείς στο κατώφλι του θανάτου. Δίνουν σκληρές μάχες, αλλά και ζωή με στάλες αισιοδοξίας. Κρατούν συντροφιά στην βαριά μοναξιά της καραντίνας. Και με σκυμμένο κεφάλι σε μια καρέκλα για να πάρουν δυνάμεις, σηκώνονται και πάλι. Είναι οι άγνωστοι ήρωες της εποχής μας.

Η σκέψη μου αυτές τις πασχαλινές μέρες πλανάται σε όλους αυτούς. Που κινούνται ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Σε αυτούς αξίζει το άλλο χειροκρότημα, το παρατεταμένο, το βαθύ, το διαχρονικό, το λυτρωτικό. Σε όλους αυτούς.

Ειρήνη Αναστασοπούλου