Το πρώτο ορυχείο: Κίνδυνοι από την εκμετάλλευση του βυθού

Η καναδική εταιρεία Nautilus έχει ήδη την άδεια για την εξόρυξη στερεών μετάλλων από το θαλάσσιο βυθό της παράκτιας περιοχής της Παπούα-Νέα Γουϊνέας στον Ειρηνικό Ωκεανό. Οι Καναδοί θέλουν να προχωρήσουν από το 2013 στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων μαγγανίου, χαλκού, χρυσού, ασημιού και νικελίου που βρίσκονται στο θαλάσσιο βυθό με τη μορφή οζιδίων, γνωστών σαν πολυμεταλλικών οζιδίων.

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες ενδέχεται τα οζίδια αυτά να περιέχουν και ‘σπάνιες γαίες’ που χρησιμοποιούνται στις εφαρμογές της υψηλής τεχνολογίας. Δηλαδή στην κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, συσκευές λέιζερ, κινητών τηλεφώνων, ιατρικών εξαρτημάτων κλπ.

Η Γερμανία διαθέτει από το 2006 άδεια για την έρευνα και την εκμετάλλευση οζιδίων μαγγανίου στο θαλάσσιο βυθό μεταξύ Μεξικού και Χαβάης. Η εξόρυξη είναι ιδιαίτερα δαπανηρή, διότι τα πολυμεταλλικά οζίδια βρίσκονται στη θαλάσσια άβυσσο, δηλαδή σε βάθος 4.000 μέχρι 6.000 μέτρων.

Επιστήμονες και οικολογικές οργανώσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την εκμετάλλευση υλών που βρίσκονται στο θαλάσσιο βυθό ή και στην άβυσσο των ωκεανών, διότι εκτιμούν ότι δεν γνωρίζουμε επακριβώς ποιες είναι οι λειτουργίες τους στο συγκεκριμένο θαλάσσιο οικοσύστημα, αλλά ούτε και πόσο σημαντική είναι στην ‘αλυσίδα’ της βιόσφαιρά μας.

Η Διεθνής Αρχή των Θαλάσσιων Βυθών (ISA) επεξεργάζεται το πρώτο πλαίσιο κανόνων. Ήδη την άνοιξη στην Οξφόρδη σε διεθνές συνέδριο βιολόγων για την προστασία των ‘θαλάσσιων πόρων’ οι συμμετέχοντες ζήτησαν να θεσπιστούν δεσμευτικοί κανόνες για την προστασία του παράκτιου θαλάσσιου βυθού των νησιωτικών χωρών και εκείνων που βρέχονται από θάλασσα ή ωκεανό.

Το Διεθνές Ταμείο Αρωγής Άγριας Φύσης (WWF) και η Greenpeace προτείνουν να μην ξεκινήσει καμία εξόρυξη, ούτε καν διερευνητική, πριν αποσαφηνιστεί η σημασία όλων αυτών των μετάλλων και των οζιδίων στο θαλάσσιο βυθό, διότι ενδέχεται να διακυβεύεται η ισορροπία του πλανήτη μας. Παράλληλα ζητούν να εξαιρεθούν οι περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί βιότοποι ή σημαντικά οικοσυστήματα για την πανίδα και την χλωρίδα μιας περιοχής ή μιας ηπείρου.