Το καρναβάλι της Κολωνίας «αυτολογοκρίνεται»

Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι και οι μαζικές διαδηλώσεις υπέρ της ελευθερίας του λόγου και κατά της ξενοφοβίας επηρέασαν τον σχεδιασμό του μεγάλου καρναβαλιού που διοργανώνεται κάθε χρόνο στην Κολωνία. «Η επίθεση (σ.σ. στο Charlie Hebdo) είχε ως στόχο την ελευθερία του λόγου, η οποία αποτελεί για εμάς μια θεμελιώδη αξία», ανέφερε o Μάρκους Ρίτερμπαχ, πρόεδρος της επιτροπής για το Καρναβάλι της Κολωνίας. Πρόσφατα σε ειδική εκδήλωση παρουσιάστηκε καρναβαλικό άρμα εμπνευσμένο από τη γαλλική σατιρική εφημερίδα, το οποίο προοριζόταν να εμφανιστεί στη μεγάλη παρέλαση της Καθαράς Δευτέρα (Rosenmontag) στις 16 Φεβρουαρίου.

Τα πράγματα όμως στην πορεία εξελίχθηκαν διαφορετικά κι έτσι το καρναβάλι της Κολωνίας δεν θα πει «Je suis Charlie», τουλάχιστον μέσω του συγκεκριμένου άρματος. Η αρμόδια επιτροπή ξαφνικά αποφάσισε να σταματήσει η προετοιμασία του άρματος, το οποίο τελικά δεν θα παρελάσει. Το άρμα αυτό, σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια των διοργανωτών, αναπαριστά ζωσμένους με εκρηκτικά τζιχαντιστές κι ένα μολύβι που συναντούν ως αντίσταση.

Κίνδυνοι για την ασφάλεια

Ο λόγος για αυτή την απόφαση, σύμφωνα με την αρμόδια επιτροπή, είναι η ανησυχία για την ασφάλεια των πολιτών που θα βρίσκονται εκείνη τη μέρα στους δρόμους, μια ημέρα που κατά παράδοση συνδέεται με τη διασκέδαση, το κέφι και τον χορό. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε η οργανωτική επιτροπή, η Καθαρά Δευτέρα και το Καρναβάλι της Κολωνίας είναι συνυφασμένο με τη σάτιρα, την παρωδία και γενικότερα την ελευθερία της έκφρασης. Οι φόβοι όμως για όξυνση των πνευμάτων ή ακόμη και η ανησυχία πολλών πολιτών για πιθανές εκτροπές, φαίνεται ότι ελήφθησαν πολύ σοβαρά υπόψη με αποτέλεσμα να οδηγήσουν στην απαγόρευση του επίμαχου άρματος.

Ωστόσο η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις ενώ δεν λείπουν και οι αντιφάσεις. Μπορεί να μην παρελάσει τελικά το επίμαχο άρμα για λογους ασφαλείας ωστόσο η αστυνομία είχε δηλώσει πρόσφατα ότι δεν συντρέχει ανησυχία για την ασφάλεια των καρναβαλιστών. «Ελέγχουμε συνεχώς την κατάσταση και είμαστε σε συνεργασία υπηρεσίες του κρατιδίου και ολόκληρης της χώρας», ανέφερε ο εκπρόσωπος της τοπικής αστυνομίας Γκρίστοφ Γκίλες. Αλλά και ο εκπρόσωπος του καρναβαλικού συλλόγου που πρότεινε το συγκεκριμένο άρμα τόνισε ότι «εάν είχαν υπόνοιες για οποιονδήποτε κίνδυνο δεν θα έφτιαχναν ένα τέτοιο άρμα». Μάλιστα ο εκπρόσωπος της αστυνομίας δήλωσε ότι από την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 και μετά υπήρχε πάντα μία αόριστη απειλή για ενδεχόμενη μεγάλη τρομοκρατική επίθεση και στη Γερμανία, ωστόσο ποτέ στο παρελθόν δεν ήρθαν αντιμέτωπη με «απειλές» που αφορούσαν το καρναβάλι της Κολωνίας.

Σκληρή κριτική στο διαδίκτυο

Το θέμα αυτό πήρε πάντως μεγάλες διαστάσεις και στο διαδίκτυο, ενώ η απαγόρευσή του πυροδότησε έντονες συζητήσεις σε διαδικτυακά φόρουμ. Πολλοί εκτιμούν ότι η απαγόρευση ενός τέτοιου άρματος με κωμικά στοιχεία αποτελεί στην ουσία «προδοσία της ίδιας της ιδέας του καρναβαλιού», η οποία βασίζεται στη σάτιρα και την χιουμοριστική κοινωνική και πολιτική κριτική.

Πού βρίσκεται τελικά η ελευθερία της έκφρασης; Ποια τα όρια της πρωτοτυπίας; Τι είναι σάτιρα και παρωδία και πού έχουν θέση αυτές; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που τίθενται στο μεγάλο δημόσιο διάλογο που έχει ανοίξει, από μια φαινομενικά όχι και τόσο σημαντική απαγόρευση. Σε κάθε περίπτωση το καρναβάλι της Κολωνίας αλλά και του Ντίσελντορφ, όπως και του Μάιντς ξεχωρίζουν κάθε χρόνο για την έντονη πολιτική τους χροιά. Απομένει τώρα να δούμε τι μέλλει γενέσθαι φέτος. Πάντως η καθολική εκκλησία από την πλευρά της δηλώνει ότι… « Καρναβάλι στην Κολωνία χωρίς άρματα που σατιρίζουν κληρικούς είναι εκ των ων ουκ άνευ!».

Sabrina Pabst / Δήμητρα Κυρανούδη