Τεχνητό μάτι

Πρόκειται για μία νέα μέθοδο για τη θεραπεία της μελαγχρωματικής αμφιβληστοειδοπάθειας. Είναι μια εκφύλιση του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του ματιού, που αρχίζει από την παιδική ηλικία, εκδηλώνεται με σημαντικό περιορισμό του οπτικού πεδίου και καταλήγει σε τύφλωση.

Από το 1995 οι επιστήμονες της νευροοφθαλμολογίας διεξάγουν εντατικές έρευνες για τα νεύρα του ματιού και τις δυνατότητες θεραπείας της ασθένειας αυτής, τώρα ο καθηγητής Έμπερχαρντ Τσρένερ ανακοινώνει την πρώτη επιτυχία. «Οι ασθενείς δεν μπορούν να διακρίνουν πρόσωπα, παρόλα αυτά στάθηκε δυνατό να δεχτούν βασικά οπτικά ερεθίσματα. Μπορούν να προσδιορίζουν αντικείμενα στο χώρο και να περιγράφουν την πηγή του φωτός. Είναι μια πιλοτική προσπάθειας με αρχή και τέλος, διάρκειας 30 ημερών. Ήταν από την αρχή δεδομένο ότι θα αφαιρούσαμε και πάλι το τσιπ».

Ο Διευθυντής του Ερευνητικού Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας στο Τίπινγκεν, έχει υπό την εποπτεία του το πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουν αρκετά πανεπιστήμια, και εξηγεί, πώς λειτουργεί το τσιπ που τοποθετείται στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Εκεί στη λεγόμενη «οθόνη» του ματιού μεγέθους όσο περίπου το κέρμα των δύο ευρώ, δισεκατομμύρια φωτοϋποδοχείς - νευρικά κύτταρα ευαίσθητα στο φως - μετατρέπουν την εικόνα σε ηλεκτρικά σήματα που μεταφέρονται στον εγκέφαλο.

Ο επιστήμονας εξηγεί ότι «σ΄ αυτήν ακριβώς τη θέση τοποθετείται το τσιπ-εμφύτευα, ο τεχνητός υποδοχέας που μπορεί να αξιοποιεί και το νευρικό σύστημα του ματιού που ακόμη λειτουργεί αυτό το βιολογικό κομπιούτερ. Το φως πέφτει σε μία φωτοευαίσθητη επιφάνεια τρία επί τρία χιλιοστά με 1500 ενισχυτές. Το ηλεκτρικό σήμα που μεταφέρεται από τα ηλεκτρόδια ενεργοποιεί αυτή την επιφάνεια ακόμη και σε τυφλούς στους οποίους δεν έχουν νεκρωθεί όλα τα νευρικά κύτταρα. Με αυτόν λοιπόν τον εντελώς φυσιολογικό δρόμο μεταφέρεται το ερέθισμα στον εγκέφαλο».

Το τσιπ τοποθετήθηκε το περασμένο φθινόπωρο σε εφτά ασθενείς επί τέσσερις εβδομάδες. Ο ασθενείς ήταν σε θέση να διακρίνει που είναι το παράθυρο, που είναι η λάμπα, που είναι ένα άσπρο πιάτο πάνω σε ένα τραπέζι με σκούρο τραπεζομάντιλο. Η επέμβαση διαρκεί αρκετά και απαιτεί μεγάλη επιδεξιότητα του χειρουργού.

Η τεχνική αυτή βρίσκεται ακόμη στο αρχικό στάδιο και θα πρέπει να τελειοποιηθεί σε πολλούς τομείς, όπως για παράδειγμα αναφορικά με την πηγή του ρεύματος που χρησιμοποιεί. Οι υπεύθυνοι όμως είναι αισιόδοξοι ότι θα αξιοποιηθεί και για περιπτώσεις που δεν ενδείκνυται σήμερα όπως η αμφιβληστροπάθεια λόγω γήρατος ή το γλαύκωμα. «Πιστεύουμε ότι ο τζίρος που θα κάνουμε τα επόμενα χρόνια θα ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια ευρώ. Σχεδιάζουμε να πουλήσουμε πάνω από 30.000 εμφυτεύματα, στην τιμή των 25.000 το ένα», λέει ο δρ. Βάλτερ Βρόμπελ, διευθυντής της εταιρίας που συστάθηκε από τα πανεπιστήμια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Επ: Γιώργος Παππάς