1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

"Τα τρομοκρατικά χτυπήματα στην Καμπούλ θα συνεχιστούν"

27 Αυγούστου 2021

Ο Κων. Κολοκούρης, ως π. διοικητής της Ελληνικής Δύναμης Αφγανιστάν, γνωρίζει πολύ καλά την τακτική των Ταλιμπάν. Στη DW ανακαλεί μνήμες και θέτει ερωτήματα.

https://p.dw.com/p/3zXOk
Afghanistan | Kabul Airport Explosion
Εικόνα: Wakil Kohsar/AFP/Getty Images

Χαρταετοί πάνω από την Καμπούλ δεν πετούσαν. Θα τους έβλεπε από την οροφή του κτηρίου της ΕΛΔΑΦ, της Ελληνικής Δύναμης Αφγανιστάν ή, όπως μετονομάστηκε αργότερα, του Τάγματος Ειδικής Σύνθεσης Αφγανιστάν. Ο Κώστας Κολοκούρης, υποστράτηγος ε.α., υπήρξε ένας από τους διοικητές της. Και μάλιστα δύο φορές, το 2004 και το 2008. Άντεξε περισσότερο από κάθε άλλον σε αυτή την επικίνδυνη κακοτράχαλη χώρα, που η ζωή διαχρονικά δεν αξίζει ούτε ένα πετραδάκι κάτω από τα στρατιωτικά άρβυλα των κατακτητών της. Σε απόσταση 8 χιλιομέτρων ανατολικά από το αεροδρόμιο της Καμπούλ και υψόμετρο 1768 μέτρων, το στρατόπεδο INVICTA συγκέντρωνε στρατιωτικές δυνάμεις και από άλλες χώρες, που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του ΝΑΤΟ να ξανακτίσουν τη χώρα μετά την αποχώρηση των Σοβιετικών και την τρομοκρατία των Ταλιμπάν. Αλλά το γενικό πρόσταγμα το είχαν στο στρατόπεδο οι Ιταλοί. Από τα παράθυρά τους οι Έλληνες στρατιώτες άκουγαν συχνά ιταλικό Bel Canto, γλυκό ξόρκι στο θάνατο.

«Καταρρέει τόσο γρήγορα ένας στρατός 300.000 στρατιωτών»;

Ο Κώστας Κολοκούρης επιστρέφοντας στην Καμπούλ από αποστολή
Ο Κώστας Κολοκούρης επιστρέφοντας στην Καμπούλ από αποστολή

13 χρόνια μετά ο Κώστας Κολοκούρης παρακολουθεί εμβρόντητος τις τελευταίες εξελίξεις. «Νιώθω λύπη και απογοήτευση» λέει στη Deutsche Welle. «Επί 20 χρόνια ΝΑΤΟ, ISAF και η επιχείρηση «Αποφασιστική Υποστήριξη» (Resolute Support) προσπαθούσαν να δημιουργήσουν κλίμα ασφάλειας, ευημερία, ανάπτυξη στο λαό. Και τώρα είναι η ίδια συμμαχία που τους εγκαταλείπει. Γυρίζουν την πλάτη σε 30 εκ. Αφγανών, γυναίκες, παιδιά. Τόσοι δυτικοί και Αφγανοί πολέμησαν, σκοτώθηκαν, αγωνίστηκαν για να στήσουν ένα υποτυπώδες κράτος. Κι αυτή τη στιγμή τους κλείνουμε την πόρτα». Ο έμπειρος αξιωματικός του ελληνικού στρατού με εκπαίδευση σε σχολές καταδρομών, βαρέων όπλων, αλεξιπτωτιστών, υποβρύχιων καταστροφών και πολλών άλλων, δεν μπορεί να πιστέψει πώς οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους άφησαν πίσω τους πλήρη οπλισμό.

Το ελληνικό κτήριο στο στρατόπεδιο INVICTA στην Καμπούλ
Το ελληνικό κτήριο στο στρατόπεδιο INVICTA στην ΚαμπούλΕικόνα: Privat

«Άφησαν όπλα, τεθωρακισμένα, τα φοβερά Hummer, τουφέκια Μ16, τεθωρακισμένα. Πώς γίνεται; Κανονικά όταν φεύγεις και δεν προλαβαίνεις να τα πάρεις μαζί σου, τα καταστρέφεις με τα μέσα που διαθέτεις. Τόση βιασύνη;». Αμφιβολίες διατηρεί και για την αμερικανική εκδοχή ότι η χώρα έπεσε στα χέρια των Ταλιμπάν, επειδή οι Αφγανοί στρατιώτες έγιναν ριψάσπιδες. «Επειδή τους έβλεπα που τους εκπαιδεύαμε, ξέρω ότι σε ασκήσεις με κράνη, αλεξίσφαιρα, κάτω από ήλιο στους 40 με 45 βαθμούς, ανεβοκατέβαιναν τρέχοντας τα βουνά. Τους κοιτάγαμε από κάτω και λέγαμε ότι εμείς ούτε με ελικόπτερα δεν πάμε εκεί. Είχαν φυσική αντοχή και θέληση. Ένας στρατός 300.000 ανδρών καταρρέει σε μια εβδομάδα από μερικές δεκάδες χιλιάδες Ταλιμπάν, το βλέπετε λογικό;».

«Οι εκτελέσεις άρχισαν»

Ο Νίκος Δένδιας, τότε βουλευτής και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας,  ενημερώνεται από τον διοικητή Κολοκούρη
Ο Νίκος Δένδιας, τότε βουλευτής και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας, ενημερώνεται από τον διοικητή ΚολοκούρηΕικόνα: Konstantinos Kololokouris

Αλλά τι είναι λογικό σε αυτή τη χώρα; Μήπως αυτό που γίνονταν αυτές τις ημέρες στο αεροδρόμιο της Καμπούλ με τους απεγκλωβισμούς ή μήπως οι εικόνες με τους Ταλιμπάν να ρίχνουν βουρδουλιές σε όσους δεν υπακούουν στον ισλαμικό νόμο που επανεμφανίστηκαν στους δρόμους; Ο κ. Κολοκούρης έχει πληροφορίες από την Κανταχάρ ότι ήδη άρχισαν οι εκτελέσεις Αφγανών αξιωματικών. «Οι Ταλιμπάν έχουν πάρει καταστάσεις με όλον τον αφγανικό στρατό, θα ξεκινήσουν να εκτελούν υψηλόβαθμους, έχουν χρόνο ακόμη, όποιον βρίσκουν θα τον εκτελούν. Όποιος δεν είναι Σουνίτης και Παστούν θα εκτελείται. Όπως παλαιότερα». Μετά τη χθεσινή επίθεση αυτοκτονίας στο αεροδρόμιο ο Έλληνας αξιωματικός προβλέπει επιθέσεις με ρωσικούς πυραύλους κατιούσα εναντίον κι άλλων στόχων, κατά βάση στο αεροδρόμιο ή όπου αλλού υπάρχουν εγκαταστάσεις που δεν έχουν περιέλθει στον έλεγχό τους, κατά την προσφιλή τους μέθοδο.  "Το μόνο βέβαιο είναι ότι τα τρομοκρατικά χτυπήματα θα συνεχιστούν". 

Έλληνες στρατιώτες της ΕΛΔΑΦ, το 2008
Έλληνες στρατιώτες της ΕΛΔΑΦ, το 2008Εικόνα: Kostas Kolokouris

Υπό αυτές τις συνθήκες ο δρόμος εξόδου από τη χώρα κλείνει ερμητικά και τα περιθώρια απεγκλωβισμού προσώπων ελληνικού ενδιαφέροντας μηδενίζονται. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ο οποίος ως βουλευτής και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής, είχε επισκεφθεί το 2008 την Καμπούλ και το ελληνικό στρατόπεδο, έστειλε στο Αφγανιστάν τον Έλληνα πρέσβη στο Ισλαμαμπάντ για να συντονίσει τις σχετικές ενέργειες. Ο Κώστας Κολοκούρης πιστεύει ότι θα μπορούσε να είχε τεθεί σε εφαρμογή το γερμανικό μοντέλο απεγκλωβισμού, όχι από τον χώρο του αεροδρομίου, αλλά γύρω από την πρωτεύουσα με ελικόπτερα που θα έριχναν σχοινιά και θα έπαιρναν τον κόσμο. «Όλα έχουν ένα βαθμό ρίσκου» λέει.

«Η απόφαση ήταν σωστή»

Σκηνή από το φιλμ "Χαρταετοί πάνω από την πόλη". Ο χαρταετός, πολιτιστικό στοιχείο των Αφγανών, είχε απαγορευτεί από τους Ταλιμπάν
Σκηνή από το φιλμ "Χαρταετοί πάνω από την πόλη" από το ομώνυμο μυθιστόρημα του αμερικανοαφγανού συγγραφέα Καλέντ Χοσεινί. Ο χαρταετός, πολιτιστικό στοιχείο των Αφγανών, είχε απαγορευτεί από τους Ταλιμπάν Εικόνα: AP

Το ρίσκο ήταν καθημερινότητα για τους Έλληνες στρατιώτες που υπηρέτησαν στην ΤΕΣΑΦ μέχρι το 2012, μέχρις ότου τελείωσε η ελληνική νατοϊκή συμμετοχή για οικονομικούς λόγους. Αλλά η ελληνική δύναμη δεν ενεπλάκη σε πολεμικές ενέργειες. Συμμετείχε σε αποστολές υποστήριξης ειρήνης χτίζοντας σχολεία, νοσοκομεία, δρόμους και προσφέροντας υγειονομική και φαρμακευτική περίθαλψη σε Αφγανούς, κυρίως με το ΚΙΧΝΕ, το Κινητό Χειρουργείο Εκστρατείας, με δύο χειρουργικά τραπέζια και 20 θαλάμους ασθενών. Δεν υστερούσε σε τίποτα από το γερμανικό και το βρετανικό. Ο Έλληνας αξιωματικός ξέρει πολλά περιστατικά Αφγανών που σώθηκαν από τους Έλληνες στρατιωτικούς γιατρούς. Θυμάται όμως μίαν άλλη περίπτωση. Κάποια ημέρα ένα Αφγανός παππούς ήρθε στο στρατόπεδο ζητώντας να επιστρέψει στην Καμπούλ η Ν., η εγγονή του, ορφανή από γονείς.

Ο Κων. Κολοκούρης (αριστερά) στο αεροδρόμιο της Καμπούλ μαζί με τον τότε Ταξίαρχο Ιωάννη Ντούνη
Ο Κων. Κολοκούρης (αριστερά) το 2008 στο αεροδρόμιο της Καμπούλ μαζί με τον τότε Ταξίαρχο Ιωάννη ΝτούνηΕικόνα: Privat

Είχε χτυπηθεί παλιότερα στο κεφάλι και με αερογέφυρα είχε μεταφερθεί στο Νοσοκομείο Παίδων. Αρχικά πίστευαν ότι δεν θα μπορούσε να ζήσει, αλλά έγινε καλά και την υιοθέτησε μια οικογένεια στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας. Μετά από 4 χρόνια ο παππούς της τήν ζητούσε πίσω. Ο Κολοκούρης άρχισε να γράφει αναφορά στον ΥΠΕΞ, αλλά δεν την έστειλε ποτέ. Είχε αποφασίσει ότι η Ν. έπρεπε να μείνει στην Ελλάδα. «Σκεφτείτε τι θα έκανε τώρα με αυτές τις συνθήκες, χωρίς γονείς, με υπέργηρο παππού και με τους Ταλιμπάν. Η απόφασή μου ήταν σωστή». Σήμερα το κορίτσι είναι 23 χρονών. Μακριά από τις νέες θηριωδίες των Ταλιμπάν μπορεί να πετά και πάλι χαρταετό. Η Καμπούλ έχει μείνει οριστικά πίσω της.

Ειρήνη Αναστασοπούλου