Τα κράτη να δανείζονται από τους πλούσιους

Η συζήτηση για επιβολή ενός «φόρου πλουσίων» δεν είναι κάτι καινούριο και έχει διατυπωθεί πολλές φορές στο παρελθόν, κυρίως από εκπροσώπους του αριστερού πολιτικού χώρου. Το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Μελετών (DIW) έρχεται τώρα να προτείνει μία άλλη εκδοχή. Η νέα μελέτη προτείνει είτε να καταβάλουν οι εύποροι πολίτες μία εφάπαξ εισφορά στο κράτος, η οποία θα τους επιστραφεί σταδιακά σε δόσεις, είτε να συνδυαστεί το παραπάνω με την αγορά «ενός αναγκαστικού ομολόγου». Το κράτος θα επιστρέψει το ποσό στους εύπορες πιστωτές όταν βελτιωθεί και πάλι η δημοσιονομική κατάσταση της εκάστοτε χώρας, προτείνουν οι ειδικοί του DIW.

Φτάνουν, μάλιστα, στο πόρισμα ότι αν επιβαλλόταν εισφορά στις ιδιωτικές περιουσίες από 250.000 ευρώ κι άνω (500.000 ευρώ για ζευγάρια) θα προέκυπτε μία βάση υπολογισμού που αντιστοιχεί στο 92% του γερμανικού ΑΕΠ.
«Μία αναγκαστική πίστωση ή μία εισφορά ύψους, για παράδειγμα, 10% της παραπάνω βάσης υπολογισμού θα μπορούσε να αποφέρει το 9% του (γερμανικού) ΑΕΠ- περίπου 230 δις. ευρώ» εκτιμά η έρευνα.

Το γερμανικό χρέος ανέρχεται σχεδόν στο 80% του ΑΕΠ. Με την εφαρμογή του παραπάνω μέτρου υπολογίζεται ότι θα περιοριζόταν αισθητά, προσεγγίζοντας το όριο του 60% που ευθυγραμμίζεται με τα κριτήρια που θέτει η Συνθήκη του Μάαστριχτ για τα επιτρεπόμενα όρια κρατικού χρέους. Σύμφωνα με την πρόταση των Γερμανών οικονομολόγων, ένα τέτοιο μέτρο θα αφορούσε το 8% των πλουσιότερων ενηλίκων. Σε περίπτωση επιβολής του, στον υπολογισμό της ιδιωτικής περιουσίας των πολιτών θα συμπεριλαμβάνονται εκτός από τις καταθέσεις, τα ακίνητα και οι επιχειρήσεις τους.

Παρεμφερείς προτάσεις είχαν γίνει πέρυσι στη Γερμανία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ από τους ίδιους τους πλουσίους, οι οποίοι έδειξαν προθυμία να αυξήσουν τη συμμετοχή τους στα φορολογικά βάρη. Η εβδομαδιαία γερμανική εφημερίδα Zeit είχε ζητήσει στο παρελθόν την άποψη 100 εύπορων πολιτών σχετικά με το ζήτημα. Οι περισσότεροι ωστόσο είχαν αρνηθεί να τοποθετηθούν.

Χρήσιμο μέτρο και για την Ελλάδα

Οι ειδικοί του DIW είναι πεπεισμένοι ότι η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική βοήθεια και σε χώρες που πλήττονται ιδιαίτερα από την κρίση, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και Ισπανία. Όπως δήλωσε στο Handelsblatt Online ο επικεφαλής της μελέτης Στέφαν Μπαχ, «ακριβώς εκεί (στις χώρες της κρίσης) θα ήταν σκόπιμα τέτοιου είδους εργαλεία, ώστε να συμπεριληφθούν τα διαθέσιμα και εν μέρει υπερσυσσωρευμένα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία στην αναχρηματοδότηση των κρατών».

Λαμβάνοντας υπόψη όμως, συμπλήρωσε ο κ. Μπαχ, τους παράγοντες της αναπτυξιακής εξέλιξης και της πολιτικής αποδοχής, τέτοιες ιδέες μπορούν να υλοποιηθούν «μόνο μακροπρόθεσμα και βαθμιαία». Ωστόσο, εκτιμά, θα αποτελούσαν μήνυμα προς τους πιστωτές, όπως η Γερμανία, ότι «καταβάλλονται επίπονες προσπάθειες» οικονομικής εξυγίανσης.

Τέλος, σύμφωνα με την έρευνα, ένα τέτοιο μέτρο θα έδινε ώθηση και στο μεταρρυθμιστικό πλάνο των κυβερνήσεων. Θα διευκολυνόταν «η αποδοχή των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, στην κοινωνική πολιτική και στις περικοπές των δαπανών, οι οποίες πλήττουν κατά κανόνα τα κατώτερα εισοδηματικά στρώματα του πληθυσμού και προκαλούν κοινωνικές εντάσεις».

Handelsblatt Online / Spiegel Online / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης