Τα δικαιώματα των ασθενών στην ΕΕ

Οι διαπραγματεύσεις για μία ευρωπαϊκή οδηγία «διασυνοριακής περίθαλψης ασθενών» ξεκίνησαν με φιλοδοξίες, αλλά τελικά δεν ανέτρεψαν τη αρχή της εθνικής αρμοδιότητας σε θέματα υγείας.

Σύμφωνα με το μέχρι στιγμής σχέδιο οδηγίας που εγκρίθηκε και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι ασθενείς θα έχουν δικαίωμα περίθαλψης σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα μόνον για συγκεκριμένες ασθένειες και εφόσον αυτό εγκριθεί στη χώρα τους και προπληρώνουν οι ίδιοι τα έξοδά τους.

Ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Μανώλης Αγγελάκας υποστηρίζει ότι η νέα οδηγία θα λύσει πολλά πρακτικά προβλήματα, τα οποία σήμερα αναγκάζουν τους ασθενείς να διεκδικήσουν δικαστικά τα δικαιώματά τους:

«Σήμερα είμαστε στην ταλαιπωρία των ασθενών, σήμερα είμαστε σε μία διελκυστίνδα δικαστικών διεκδικήσεων από ασθενείς εναντίον κοινωνικοασφαλιστικών συστημάτων, άρα αυτή η οδηγία και η έκθεση έρχεται να τακτοποιήσει και να βάλει σε μία σειρά αυτήν την κατάσταση. Όμως μένουν πολλά να γίνουν ακόμα και θεωρώ ότι θα εξελιχθεί προς όφελος των ασθενών...»

Ευνοεί η νέα οδηγία τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες στο χώρο της υγείας;

Ανοιχτά παραμένουν τα περισσότερα επιμέρους θέματα της οδηγίας, όπως ο κατάλογος των ασθενειών που εντάσσονται στο σύστημα περίθαλψης και η αμοιβαία αναγνώριση στα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Οι μεγάλες πολιτικές ομάδες δεν φαίνεται να συμφωνούν σε ένα σχέδιο οδηγίας που θα παρείχε απόλυτη ελευθερία διακίνησης σε όλους τους ασθενείς:

«Μιλάμε για συγκεκριμένες ασθένειες και με μια προέγκριση αυτής της διαδικασίας. Το κόστος θα καλύπτεται στο επίπεδο που θα εκαλύπτετο ιατρική πράξη και θεραπεία στο κράτος-μέλος απ’ όπου ξεκινά ο πολίτης να φύγει. Αυτά είναι ξεκαθαρισμένα πράγματα. Δεν θα οδηγήσουμε στην κατάρρευση το κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα των κρατών-μελών, αλλά θα δώσουμε τη δυνατότητα στους πολίτες να έχουν την καλύτερη δυνατή περίθαλψη χωρίς να εμπλέκονται σε δικαστικές διαμάχες».

Η Σοσιαλιστική Ομάδα απείχε από την ψηφοφορία, ενώ η Ευρωπαϊκή Αριστερά διαφωνεί και υποστηρίζει ότι η συζήτηση γίνεται σε λάθος βάση, γιατί αγνοεί τα δικαιώματα των ασθενών. Για τον ευρωβουλευτή του Συνασπισμού Δημήτρη Παπαδημούλη η νέα οδηγία ευνοεί μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες στον χώρο της υγείας, ιδιαίτερα στη Μεγάλη Βρετανία:

«Αυτό που θα γίνει με την οδηγία αυτή είναι ότι βρικολακιάζει και μπαίνει από την πίσω πόρτα στις υπηρεσίες υγείας το πνεύμα του περιβόητου Μπόλκεσταϊν. Γιατί στο όνομα των δικαιωμάτων των ασθενών, με όρους εσωτερικής αγοράς, θα ενισχυθεί ένας ιατρικός τουρισμός των πλουσίων σε βάρος και των εθνικών συστημάτων υγείας, αλλά και των ασθενών που έχουν μικρότερα εισοδήματα και επομένως δεν έχουν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν. Είναι φύκια για μεταξωτές κορδέλες»

Υπονομεύονται τα εθνικά συστήματα υγείας;

Ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων Κλωντ Τούρμες από το Λουξεμβούργο είχε ανακηρυχθεί «ευρωβουλευτής της χρονιάς» το 2008 για τον αγώνα του υπέρ των καταναλωτών και κατά των πανίσχυρων λόμπυ που προσπαθούν να επηρεάσουν τη νομοθετική διαδικασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ακόμα και αυτός όμως, δεν υποστηρίζει την πλήρη ελευθερία διακίνησης των ασθενών σε όλη την Ευρώπη:

«Η ιδέα ότι κάθε ασθενής θα μπορεί να πηγαίνει οπουδήποτε στην Ευρώπη για οποιαδήποτε επέμβαση δεν είναι εφαρμόσιμη. Γιατί αυτό τί θα σήμαινε; Οι πλούσιοι θα πήγαιναν στα καλύτερα νοσοκομεία, τα οποία θα ήταν πλέον απρόσιτα για όλους τους υπόλοιπους, ενώ την ίδια στιγμή θα υπονομεύονταν τα εθνικά συστήματα υγείας στην Ελλάδα, στο Λουξεμβούργο, σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα».

Η συζήτηση επί της ουσίας μόλις άρχισε.

Μπορεί η ελευθερία εγκατάστασης στην «Ευρώπη των εργαζομένων» να είναι ήδη γεγονός, αλλά η ελεύθερη κυκλοφορία στην «Ευρώπη των ασθενών» παραμένει ακόμα μακρινός στόχος...

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπ.Συντ.: Βιβή Παπαναγιώτου