Στον Τούρκο συγγραφέα Ορχάν Παμούκ το φετινό «Βραβείο Ειρήνης» της Ένωσης Γερμανών Εκδοτών

�σιμο της έκθεσης βιβλίου της Φραγκφούρτης…

Η είδηση της εξαιρετικής αυτής διάκρισης έρχεται σε μια στιγμή, που ο Παμούκ έχει περάσει σε ένα είδος παρανομίας. Άγνωστο είναι που βρίσκεται τους τελευταίους μήνες, αν έχει εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη και την Τουρκία, αν βρίσκεται ενδεχομένως στη Νέα Υόρκη, όπου είχε ζήσει παλαιότερα. Ο Παμούκ μπήκε στο στόχαστρο των Τούρκων εθνικιστών από τις αρχές του χρόνου μετά τη συνέντευξη που έδωσε στην ελβετική εφημερίδα Tagesanzeiger, καταδικάζοντας τη γενοκτονία των Αρμενίων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπως άλλωστε είχε πράξει και στο παρελθόν.

«Στη χώρα αυτή υπήρχε παλαιότερα μία πληθώρα μη μουσουλμάνων πολιτών. Σήμερα δεν έχει μείνει κανείς. Και γιατί; Δεν θα πρέπει να κουβεντιάσουμε λίγο γι΄ αυτό; Στη χώρα αυτή ζούσαν εκατοντάδες χιλιάδες Αρμένιοι. Σήμερα όχι πλέον. Πρέπει να καλλιεργήσουμε μία κουλτούρα που θα μας επιτρέπει να μιλάμε ελεύθερα για το θέμα αυτό».

Για την τουρκική κοινή γνώμη ήταν ασυγχώρητο ένας Τούρκος να καταδικάζει μία μαζική εξόντωση που έχουν διαπράξει οι Τούρκοι, έστω και αν από τότε πέρασαν 90 χρόνια. Η μεγαλύτερη λαϊκή εφημερίδα Χουριέτ ξεκίνησε εκστρατεία για να ασκηθεί μήνυση κατά του Παμούκ. Στην πόλη Bilecik κάηκαν βιβλία του συγγραφέα βιβλιοπωλεία κρέμασαν επιγραφές ενημερώνοντας τους πελάτες ότι δεν πωλούν βιβλία του Παμούκ, οι διώκτες του τον κατηγορούν ότι προσπαθεί να καρπωθεί τη δημοσιότητα για να αποκτήσει διεθνή βραβεία, ακόμη και το Νόμπελ. Το Φεβρουάριο ο συγγραφέας αναγκάσθηκε να ακυρώσει λογοτεχνική περιοδεία του στη Γερμανία. Ο Παμούκ, 53 χρονών σήμερα έπαιρνε πάντα πολιτικές θέσεις. Σε εκδήλωση που διοργάνωσαν οι Ευρωπαίοι Πράσινοι στην Κωνσταντινούπολη, είχε ταχθεί με έμφαση υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ.

«Η Ευρώπη ούτε καν γνωρίζει, πόσο ισχυρή είναι. Ούτε καν γνωρίζει πόσο μεγάλη επίδραση έχει η ελπίδα και μόνο για ένταξη και συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην ουσιαστική μετάλλαξη μιας χώρας».

Ο ίδιος ο Παμούκ είχε χαρακτηρίσει το συγγραφικό του έργο μη πολιτικό, με εξαίρεση το τελευταίο του βιβλίο «το χιόνι». Στα ελληνικά έχουν μεταφρασθεί και κυκλοφορούν από διάφορους εκδοτικούς οίκους «Το σπίτι της σιωπής»(εκδ. Πατάκης), «Το μαύρο βιβλίο»(εκδ. Ωκεανίδα), «Η καινούργια ζωή», (εκδ. Ωκεανίδα), «Το λευκό κάστρο» (εκδ. Ροδαμός), «Με λένε κόκκινο» (εκδ. Ωκεανίδα). Οι πρωταγωνιστές του κινούνται πάντα στα όρια μεταξύ ανατολής και δύσης. Παρά τη δύσκολη γλώσσα που χρησιμοποιεί, βρίσκεται πολύ ψηλά στις πωλήσεις.

Την Περασμένη εβδομάδα εμφανίσθηκε μετά από πολύ καιρό στα τουρκικά μέσα. Αυτή τη φορά προς ικανοποίηση των Τούρκων εθνικιστών, συνυπογράφοντας την έκκληση 150 τούρκων διανοουμένων στο κουρδικό ΠΚΚ να τερματίσει άμεσα και άνευ όρων τον ένοπλο αγώνα. Οι περισσότερες τουρκικές εφημερίδες παρέλειψαν το δεύτερο μέρος της έκκλησης προς την τουρκική κυβέρνηση να αναλάβει το δικό της μερίδιο ευθύνης για τη λύση του κουρδικού προβλήματος.