Οι Γερμανοί υποφέρουν, αλλά δεν διαδηλώνουν

Η κατάσταση είναι περίεργη αυτό τον καιρό στη Γερμανία: από τη μια η οικονομική κρίση επεκτείνεται πέραν του χρηματοπιστωτικού τομέα, στον εξαγωγικό τομέα και στην αυτοκινητοβιομηχανία, από την άλλη εξακολουθεί να είναι σταθερή και φρόνιμη, τόσο η καταναλωτική όσο και η πολιτική συμπεριφορά του Γερμανού πολίτη, αν και γίνονται συνεχώς αποκαλύψεις για ασύστολη κερδοσκοπία τραπεζών, για ανίκανους μεγαλομάνατζερ και πολιτικούς.

'Οι Γερμανοί δεν είχαν ποτέ στην ιστορία τους προφίλ – αντάρτη, έχουν παράδοση στη νοοτροπία του υποτακτικού και της κοινωνικής φοβίας', υποστηρίζουν οι ακτιβιστές της ΑΤΤΑΚ που καθημερινά προσπαθούν να συσπειρώσουν τους πολίτες σε κινητοποιήσεις.

Ο Μπόρις Λοχάιντε, εκπρόσωπος της ΑΤΤΑΚ, εκτιμά ότι η σημερινή πολιτική κουλτούρα και κοινωνική συμπεριφορά του γερμανικού λαού αποκρυσταλλώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες: «Τα τελευταία 20-30 χρόνια κατάφεραν να πείσουν την πλειοψηφία του γερμανικού λαού ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στο οικονομικο-κοινωνικό μας σύστημα. Και αυτό ασφαλώς επηρεάζει τη συμπεριφορά των πολιτών.»

Η νοοτροπία αυτή όμως δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της νεοφιλελεύθερης προπαγάνδας από το 1980 και μετά, ούτε μόνο της προπαγάνδας του οικονομικού θαύματος και του ‘μπαμπούλα’ του κομμουνισμού, αλλά διαμορφώθηκε μέσα στους τελευταίους αιώνες: Ακόμη και στην επανάσταση του 1848, παρά τη συμμετοχή του ίδιου του Καρόλου Μαρξ σε αυτήν, οι Γερμανοί επαναστάτες ήταν οι πιο φρόνιμοι εκπρόσωποί της.

Κατά την εποχή της πρωσικής αυτοκρατορίας και της ισχυρής πυγμής του Μπίσμαρκ ο γερμανικός λαός έμαθε να είναι υποτακτικός, να λειτουργεί μόνον με εντολές και κυρίως πίστεψε πως περνάει πιο καλά από τους άλλους λαούς της Ευρώπης.

Το χειρότερο όμως έπεται: τα 12 χρόνια της ναζιστικής δικτατορίας στρέβλωσαν τόσο πολύ την κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά των Γερμανών, ώστε πολλοί, ακόμη και όσοι δεν έζησαν τον ναζισμό, φοβούνται τις λέξεις συσπείρωση, λαϊκό μέτωπο, γερμανικό έθνος, επανάσταση, κλπ.

Επιπλέον δεν μπορούν οι Γερμανοί να συγκριθούν με τους γείτονές τους, τους Γάλλους, γιατί έχουν άλλη παράδοση, άλλη κουλτούρα διαμαρτυρίας. Οι Γάλλοι κατεβαίνουν πιο εύκολα στους δρόμους. Οι Γερμανοί είναι πιο ήρεμοι, πιο πραγματιστές και κυρίως περισσότερο νομιμόφρονες. Στην Γαλλία, από την εποχή της επανάστασης του 1789 και μετά οι κοινωνικές εξελίξεις υπήρξαν πιο γρήγορες και πιο δυναμικές.

«Το μόνο θετικό ιστορικό παράδειγμα των τελευταίων χρόνων είναι η ειρηνική επανάσταση στην πρώην ανατολική Γερμανία», υποστηρίζει ο Μπόρις Λοχάιντε από την ΑΤΤΑΚ: «Αυτό είναι πάλι που με τρελαίνει: το είδαμε ότι λειτούργησε στην ανατολική Γερμανία. Ο κόσμος συσπειρώθηκε και σε μερικούς μήνες έπεσε ειρηνικά ένα ολόκληρο σύστημα. Και όμως αυτή η εμπειρία δεν κινητοποιεί σήμερα κανένα Γερμανό, δεν του λέει τίποτε. Ελπίζουμε από δω και πέρα να πάνε όλα καλύτερα.»

Funck/Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου