«Οι άλλοι θα πρέπει να ζητήσουν συγγνώμη»

Μετά από πολλά χρόνια η Μάργκοτ Χόνεκερ έσπασε τη σιωπή της. Η πρώην υπουργός Παιδείας της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας και σύζυγος του ανατολικογερμανού ηγέτη Έριχ Χόνεκερ μίλησε σε δυτικογερμανούς δημοσιογράφους στο πλαίσιο ενός τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ που φέρει τον τίτλο: «Η ανατροπή-Το τέλος του Χόνεκερ».

Το ντοκιμαντέρ μεταδόθηκε προχθές το βράδυ από τη γερμανική τηλεόραση. Περισσότεροι από 4 εκατομμύρια τηλεθεατές το παρακολούθησαν. Εδώ η Μάργκοτ Χόνεκερ εμφανίζεται να υπερασπίζεται το «κράτος των Εργατών και Αγροτών», το οποίο όπως υποστηρίζει δεν ήταν «κράτος εγκληματιών». Όσο για τους 136 ανθρώπους που σκοτώθηκαν, σκαρφαλώνοντας στο τείχος του Βερολίνου στην προσπάθειά τους να περάσουν στη Δυτική Γερμανία, έκαναν μια ανοησία που την πλήρωσαν με τη ζωή τους.

«Δεν μένει κανείς ατάραχος όταν ένας νέος άνθρωπος πεθαίνει κατ` αυτόν τον τρόπο. Δεν έπρεπε να γίνει. Δεν έπρεπε να σκαρφαλώσουν στο τείχος. Είναι πικρό να πληρώνει κανείς με τη ζωή του μια ανοησία. Κυρίως είναι πικρό για τις μητέρες αυτών των ανθρώπων», λέει η Μάργκοτ Χόνεκερ.

«Οι εγκληματίες παριστάνουν σήμερα τα θύματα πολιτικών διώξεων»

Αναφερόμενη στους πολιτικούς κρατουμένους στην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, η Μάργκοτ Χόνεκερ δεν αισθάνεται κανέναν λόγο να ζητήσει συγγνώμη, καθώς όπως υπογραμμίζει επρόκειτο κυρίως για εγκληματικά στοιχεία. «Οι εγκληματίες παριστάνουν σήμερα τα θύματα πολιτικών διώξεων. Πολύ λίγοι είναι εκείνοι που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν πολιτικά θύματα. Φυσικά και υπήρχαν πολιτικοί αντίπαλοι στην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Υπήρχαν άνθρωποι που επεδίωκαν να βλάψουν τον Σοσιαλισμό και την Οικονομία που ανήκε στον λαό. Αυτοί οι άνθρωποι δικάστηκαν και κάποιοι καταδικάστηκαν. Σίγουρα υπήρχαν όλα αυτά», παραδέχεται η Μάργκοτ Χόνεκερ.

Η πλειονότητα των Γερμανών κουνάει αποδοκιμαστικά το κεφάλι όταν βλέπει την 84χρονη σήμερα Μάργκοτ Χόνεκερ να αντιμετωπίζει με κυνισμό τα κακώς κείμενα του ανατολικογερμανικού καθεστώτος. Τα θύματα ωστόσο της εποχής αντιδρούν οργισμένα. Πολλοί από αυτούς εμφανίζονται στο ντοκιμαντέρ και διηγούνται τις δικές τους περιπέτειες από το καθεστώς. Μένουμε άφωνοι όταν ακούμε τη διήγηση μιας γυναίκας που τότε αποπειράθηκε ανεπιτυχώς να εγκαταλείψει την Ανατολική Γερμανία και η οποία φυλακίστηκε. Στη συνέχεια το κράτος της πήρε το παιδί και το έδωσε για υιοθεσία. «Αναγκαστικές υιοθεσίες» δεν υπήρχαν στην Ανατολική Γερμανία, απαντά με βεβαιότητα η Μάργκοτ Χόνεκερ.

«Ένιωθα αποστροφή για τον Γκορμπατσόφ»

Η πρώην υπουργός Παιδείας της Λαοκρατικής Γερμανίας ζει σήμερα στο Σαντιάγο της Χιλής με μία σύνταξη 1.500 ευρώ. Για πρώτη φορά εξιστορεί τα γεγονότα του 1989 από τη δική της οπτική γωνία και αναφέρεται στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ που έγινε αντικείμενο ζωηρών επευφημιών από τους νέους στις τελετές για τα 40χρονα της Ανατολικής Γερμανίας. Ο σύζυγός της παρακολουθούσε ανέκφραστος τις εκτός προγράμματος εκδηλώσεις του πλήθους. Και όπως διηγείται η Μάργκοτ Χόνεκερ:
«Επιστρέψαμε στο σπίτι σιωπηλοί. Δεν ένιωσα την ανάγκη να πω πώς αισθάνθηκα. Δεν ήθελα να τον επιβαρύνω. Και εκείνος ήθελε ηρεμία. Και τότε έγινε αυτό που έπρεπε να γίνει».

Ο Έριχ Χόνεκερ δεν είχε πλέον καμία ψευδαίσθηση, λέει η Μάργκοτ. Για τον ισχυρό άνδρα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας αυτό που συνέβη το 1989 ήταν μια «αντεπανάσταση». «Υπεύθυνος για αυτό το σενάριο ήταν ο Γκορμπατσόφ. Ο άνθρωπος αυτός έλεγε τόσα ψέματα. Ένιωθα αποστροφή για αυτόν. Δεν μου άρεσε αυτή του η φλυαρία και το ότι έλεγε τα πράγματα μια έτσι και μια αλλιώς» θυμάται.

Το τελικό συμπέρασμα της πρώην ισχυρής γυναίκας από την ιστορία της Ανατολικής Γερμανίας είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να ζητήσουν οι ηγέτες της συγγνώμη. Το άδικο σε αυτόν τον κόσμο είναι ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους σε βομβαρδισμούς. «Οι άλλοι θα πρέπει να ζητήσουν συγγνώμη», λέει η Μάργκοτ Χόνεκερ.

Bernd Gräßler / Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου