«Ξένο σώμα» οι Ρομά για τη γαλλική κοινωνία

Στη δικαστική αίθουσα του πλημμελειοδικείου της Νανσύ, πίσω από ένα γυάλινο προστατευτικό πλέγμα, κάθονται οι 27 Ρομά κατηγορούμενοι για συμμετοχή σε σειρά εγκληματικών ενεργειών, όπως σωματεμπορία, παράνομο εμπόριο και ληστείες κατ‘ εξακολούθηση. Το δίκτυο δραστηριοποιούνταν σε τρεις χώρες, τη Γαλλία, το Βέλγιο και την Γερμανία. Σύμφωνα με τον εισαγγελέα Γκρεγκουά Βάιλ «οι δράστες εκπαίδευαν παιδιά από πολύ νεαρή ηλικία για να συμμετέχουν σε παραβατικές ενέργειες». Οι πράξεις που καταλογίζονται στους δράστες, για τους οποίους είχε εκδοθεί ένταλμα σύλληψης στη Γαλλία, επισύρουν ποινές κάθειρξης έως και δέκα χρόνια. «Πρόκειται για μια πολύ καλά δομημένη εγκληματική οργάνωση, από την κορυφή της ιεραρχίας μέχρι τα κατώτερα στρώματά της», αναφέρει αστυνομικός που μετείχε στις σχετικές έρευνες.

Η υπόθεση αυτή έρχεται σε μια εποχή που η ατμόσφαιρα στους κόλπους της γαλλικής κοινωνίας είναι ιδιαίτερα τεταμένη έως εχθρική σε ό,τι έχει να κάνει με τη μειονοτική ομάδα των Ρομά. Στο μεταξύ ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας Μανουέλ Βαλς δεν διστάζει να παίξει τον ρόλο του «εθνικού χωροφύλακα». Μάλιστα πρόσφατα είχε δηλώσει για τους Ρομά ότι ακολουθούν έναν «αλλότριο τρόπο ζωής» κι έτσι μόνο ένα μικρό μέρος εξ αυτών μπορούν να ενσωματωθούν στη γαλλική κοινωνία. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Δημοσκοπήσεων BVA, το 77% των γάλλων πολιτών συμμερίζεται τις απόψεις αυτές.

Φόβοι και προκαταλήψεις

Περίπου 15.000-20.000 Ρομά με καταγωγή κυρίως από τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Κροατία ζουν σήμερα στη Γαλλία, σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς, χωρίς υγειονομικές υποδομές. Ο κοινωνιολόγος Ολιβιέ Πεϊρού, ο οποίος έζησε έξι χρόνια στη Ρουμανία, έχει αναλάβει με πρωτοβουλία του Δήμου Παρισίων να καταγράψει τους τσιγκάνικους καταυλισμούς. «Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι αυτοί έχουν να κάνουν με πολλά διοικητικά εμπόδια, τα οποία δυσχεραίνουν την πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας. Έτσι πολλοί καταλήγουν στη μαύρη εργασία», επισημαίνει ο γάλλος κοινωνιολόγος.

Τη ζωή σε καταυλισμούς Ρομά ανά τη Γαλλία έχει καταγράψει και ο γάλλος σκηνοθέτης Μαλί Αρούν. Ο Αρούν έζησε για τρία χρόνια κοντά στους Ρομά, καταγράφοντας μέσα από την κάμερα άγνωστες πτυχές της σκληρής καθημερινότητάς τους. Ο Αρούν, σχολιάζοντας την υπόθεση των 27 Ρομά που δικάζονται στη Νανσύ, αναφέρει πως στο πλαίσιο της προσωπικής επαφής που είχε με πολλές οικογένειες Ρομά ανατράπηκαν πολλά από τα κλισέ και τις προκαταλήψεις που διαιωνίζονται στη γαλλική κοινωνία. Σίγουρα υπήρχαν περιπτώσεις ατόμων που είχαν διαπράξει μικροαδικήματα, αλλά σε ένα γενικότερο πλαίσιο οι εντυπώσεις που αποκόμισε από τους Ρομά ήταν συνολικά θετικές, περιγράφοντάς τους μάλιστα ως «φιλόξενους και με αίσθημα ανθρωπιάς». Για τον Αρούν η συγκεκριμένη υπόθεση της Νανσύ θα πρέπει να εκληφθεί περισσότερο ως μια εξαίρεση που δεν επιβεβαιώνει όμως σε καμία περίπτωση τον κανόνα.

Friedel Taube / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. Σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου