Ντράγκι και Μέρκελ παραμένουν οι βασικοί «παίκτες»

«Είναι σημαντικό να συζητηθεί εντός της ΕΕ ποιες θα είναι οι προτεραιότητες των επομένων πέντε ετών. Η πολιτική είναι υποχρεωμένη να συμβάλει στην υπέρβαση της κρίσης, συνεχίζοντας την πορεία των μεταρρυθμίσεων», υπογραμμίζει η Άγκελα Μέρκελ. Σε δήλωσή της μετά το πέρας της συνάντησής της με τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, η γερμανίδα καγκελάριος επισήμανε ότι η ευρωπαϊκή δημοσιονομική κρίση δεν έχει ξεπεραστεί πλήρως και ζήτησε συνέχιση των προσπαθειών. Ωστόσο, και η καγκελάριος γνωρίζει ότι η συνέχιση της σημερινής πολιτικής, χωρίς νέες αναπτυξιακές προοπτικές δεν πρόκειται να βγάλει την Ευρώπη από την κρίση.

Όταν οι επενδυτές δεν φοβούνται

Δύο εβδομάδες πριν από την σύνοδο κορυφής, στις 26-27 Ιουνίου, όπου οι ευρωπαίοι ηγέτες θα καθορίσουν προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια, αναλυτές αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τις εξελίξεις στην ΕΕ και κυρίως στην ευρωζώνη. Για μια «επικίνδυνη ησυχία» κάνει λόγο ο Νικολάους Πίπερ σε ανάλυσή του στην Süddeutsche Zeitung, υπενθυμίζοντας ότι τέτοιου είδους ηρεμία επικρατούσε στις αγορές το 2007, λίγο πριν από την κατάρρευση της Lehman Brothers. O γερμανός αναλυτής διαπιστώνει ότι η κατάσταση στις αγορές έχει βελτιωθεί για τις χώρες της κρίσης, που μπορούν πάλι να δανείζονται με μικρότερο κόστος σε σχέση με τα προηγούμενα τρία χρόνια. Η αισιόδοξη «ανάγνωση» αυτής της πραγματικότητας αποδίδει τη θετική εξέλιξη στις μεταρρυθμίσεις που έχουν υλοποιήσει οι χώρες της κρίσης, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητά τους και μειώνοντας τα ελλείμματά τους. Η σκεπτικιστική «ανάγνωση» διακρίνει ανησυχητικές εξελίξεις στις αγορές, με τους επενδυτές να εμφανίζονται διατεθειμένοι για επενδύσεις μεγάλου ρίσκου. «Εάν οι επενδυτές δεν γνωρίζουν πια φόβο τότε θα πρέπει να φοβάται ο υπόλοιπος κόσμος», λέει ο Νικολάους Πίπερ, υπενθυμίζοντας ότι το κλίμα στις αγορές δεν το βελτίωσαν οι επιδόσεις της πραγματικής οικονομίας στις χώρες της ευρωζώνης, αλλά κυρίως η δέσμευση του Μάριο Ντράγκι, πριν από δύο χρόνια, να κάνει ό,τι είναι αναγκαίο προκειμένου να σωθεί το ευρώ.

Τα εργαλεία της ΕΚΤ και οι πολιτικές αποφάσεις

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ παραμένει ο βασικός παίκτης στη διαχείριση της «ευρωκρίσης». Με ένα συνδυασμό μέτρων, όπως η μείωση του βασικού επιτοκίου και το πρόγραμμα ενίσχυσης ρευστότητας για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η ΕΚΤ φιλοδοξεί να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Τα νομισματικά μέτρα της «ευρωτράπεζας» δεν λύνουν τα διαρθρωτικά προβλήματα της Ευρώπης, συνιστούν, ωστόσο, απαραίτητο εργαλείο για τους ευρωπαίους ηγέτες, που στις 26-27 καλούνται να καθορίσουν τις προτεραιότητες των επομένων ετών για την ενίσχυση της ανάπτυξης και την μείωση της ανεργίας. Όπως το 2012, έτσι και τώρα ο Μάριο Ντράγκι διασφαλίζει χρόνο στους ευρωπαίους ηγέτες. Τίποτε περισσότερο. Ο καθορισμός των αναπτυξιακών πολιτικών παραμένει στα χέρια του πολιτικού προσωπικού της Ευρώπης. Κεντρικό ρόλο στο πεδίο αυτό καλείται να διαδραματίσει η καγκελάριος Μέρκελ. Σε αντίθεση με τον Μάριο Ντράγκι, που έχει ευκολότερο έργο στο Συμβούλιο της ΕΚΤ, η Άγκελα Μέρκελ έχει να αντιμετωπίσει ισχυρές εσωτερικές και εξωτερικές αντιδράσεις. Η διελκυστίνδα για την εκλογή του προέδρου της Κομισιόν συνιστά ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η καγκελάριος.

Αντιφατικές προσδοκίες

Οι προσδοκίες των αναλυτών όσον αφορά τη γραμμή που θα πρέπει να ακολουθήσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η καγκελάριος είναι αντιφατικές. Στη Γερμανία επικρατεί η άποψη ότι η Άγκελα Μέρκελ θα πρέπει να ασκήσει ισχυρές πιέσεις στη Γαλλία και την Ιταλία προκειμένου αυτές να προωθήσουν γενναίες μεταρρυθμίσεις. «Εάν τα καταφέρει θα είναι η πραγματική ηρωίδα της μακράς ιστορίας της διάσωσης του ευρώ», παρατηρεί σε ανάλυσή της η Rheinische Post. Παρόμοιες είναι και οι προσδοκίες των περισσότερων αναλυτών στις άλλες χώρες του Βορρά. Αντίθετα, στον ευρωπαϊκό Νότο και τη Γαλλία οι προσδοκίες κινούνται σε άλλη κατεύθυνση: στον περιορισμό της λιτότητας και στην ενίσχυση της ζήτησης. Θα καταφέρει η Μέρκελ να «παντρέψει» τις προσδοκίες.
Τα ζητήματα αυτά τέθηκαν επί τάπητος χθες στο Βερολίνο κατά τη συνάντηση του Μάριο Ντράγκι με τη γερμανίδα καγκελάριο. Το περιεχόμενο της συνομιλίας τους δεν έγινε γνωστό (δεν αναμένετο άλλωστε), θεωρείται ωστόσο βέβαιο ότι οι δύο βασικοί «παίκτες» της ευρωκρίσης συντόνισαν τα σχέδια τους ενόψει της επικείμενης συνόδου κορυφής.

Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος