Νταβός και «αντι-Νταβός» μετά την κρίση

Μέχρι σήμερα γιόρταζαν τις επιτυχίες τους. Φέτος όμως τί επιτυχίες μπορούν να εορτάσουν εν μέσω οικονομικής κρίσης οι ισχυροί του κόσμου στην ειδυλλιακή πολιτεία του Νταβός;

Η τελευταία τους συνάθροιση στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης για το κλίμα δεν απέφερε παρά γενικόλογες διακηρύξεις. Βέβαια η άτυπη συνάντηση του Νταβός δεν τους υποχρεώνει να διακηρύξουν οτιδήποτε, αλλά τους προσκαλεί σε μία ανοιχτή συζήτηση για την «επόμενη μέρα» της κρίσης. Μήπως όμως δεν έχουν ήδη ειπωθεί τα πάντα; Δέκα διεθνείς συναντήσεις κορυφής έγιναν από τότε που ξέσπασε η κρίση στις διεθνείς αγορές το 2008 και ακόμα δεν είδαμε συγκεκριμένα αποτελέσματα, υποστηρίζει ο Πέτερ Βαλ, μέλος της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Weed, που αντιμετωπίζει με κριτική διάθεση την παγκοσμιοποίηση.

«Τώρα σκέφτοναι όλοι τι θα έπρεπε να είχαν κάνει τότε, αλλά και πάλι δεν είναι σίγουροι και εν πάση περιπτώση καμία από όλες αυτές τις σκέψεις δεν μας οδηγούν σε συγκεκριμένα μέτρα. Γίνονται προσπάθειες, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει αλλάξει η νομοθεσία για τη ρύθμιση των διεθνών αγορών…»

Ποια είναι η «ηθική της οικονομίας» ;

Μεταξύ άλλων, οι συμμετέχοντες στο Νταβός θα συζητήσουν για την «ηθική της οικονομίας», αναμφισβήτητα ένα θέμα σημαντικό σε μία εποχή που πολλές τράπεζες επιστρέφουν στις παλαιές συνήθειες και στα γνωστά μπόνους, ωσάν να μην έχει συμβεί τίποτα. Επιπλέον, προσφέρουν και πάλι φθηνό χρήμα με χαμηλά επιτόκια ευαγγελιζόμενες την μελλοντική ανάκαμψη, αλλά επωφελούμενες και οι ίδιες με νέα κέρδη στο χρηματιστήριο…

Η κριτική έχει φτάσει ακόμα και στα σαλόνια του Νταβός. Στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων αναφέρεται ρητώς ότι «οι κρατικές ενισχύσεις και η έλλειψη εμπιστοσύνης στις επιχειρήσεις μας αναγκάζουν να επανεξετάσουμε τις δομές του καπιταλισμού». Σε ειδική έρευνα ενόψει Νταβός που έγινε στα κράτη-μέλη του G20, οι δύο στους τρεις ερωτηθέντες δήλωσαν ότι δεν ζούμε μόνο μία οικονομική κρίση, αλλά και μία κρίση αξιών. Ο Κόρμαν Κάλιναν, δικηγόρος με ειδίκευση στο περιβαλλοντικό δίκαιο, πιστεύει ότι ο κόσμος των επιχειρήσεων χρειάζεται πλέον νέα πρότυπα ήθους και κυρίως αυξημένη περιβαλλοντική ευαισθησία.

«Το πρόβλημα είναι ότι επιμένουμε σε μία ουτοπία: νομίζουμε ότι είμαστε οι κυρίαρχοι του πλανήτη και όχι απλώς ένα μέρος του. Ότι είναι πάντοτε καλύτερο να αποκτούμε συνεχώς περισσότερα. Πρέπει να σταματήσει αυτή η νοοτροπία, γιατί δεν θα μας φτάνουν ούτε πενήντα πλανήτες για να ικανοποιήσουμε την απληστία μας…»

Τα αιτήματα του «αντι-φόρουμ»

Το αίτημα διατυπώνεται ακόμα πιο δραστικά όσο απομακρυνόμαστε από το Φόρουμ του Νταβός και πλησιάζουμε στο «Αντιφόρουμ» του Πόρτο Αλλέγκρε. Πρόκειται για την καθιερωμένη συγκέντρωση των αντιπάλων της παγκοσμιοποίησης, μία συγκέντρωση η οποία αυτοπροσδιορίζεται ως «Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ», σε εμφανή αντιδιαστολή με το «Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ» του Νταβός. Ο Αντίλ Νατζάμ, συνεργάτης του πανεπιστημίου της Βοστώνης που συμμετέχει στο «Αντι-Φόρουμ» του Πόρτο Αλλέγκρε, κάνει έκκληση στη συνείδηση όχι μόνο του επιχειρηματία, αλλά και του καταναλωτή…

«Ελπίζω ότι θα διαμορφωθεί μία νέα συλλογική συνείδηση. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι μοιραζόμαστε τον ίδιον πλανήτη. Οι καταναλωτές, δηλαδή όλοι μας, μπορούν να έχουν ουσιαστικό ρόλο σε αυτό. Η διεθνής οικονομία βασίζεται στην κατανάλωση. Η πίεση προς τον επιχειρηματία δεν προέρχεται από τις κυβερνήσεις, αλλά από τους καταναλωτές…»

Helle Jeppesen/Γιάννης Παπαδημητρίου

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου