Ιμπρεσιονιστές στο Έσσεν

Οι επισκέπτες του Μουσείου Φόλκβανγκ στο Έσσεν το πρώτο πράγμα που βλέπουν, μπαίνοντας στο φουαγιέ, είναι ο εαυτός τους. Το βίντεο "City of Abstracts" του Γουίλιαμ Φόρσαϊθ στρέφει μια κάμερα στην είσοδο και στη συνέχεια προβάλει την εικόνα του επισκέπτη με καθυστέρηση, παραμορφωμένη, σε μια βιντεο-οθόνη. Μια κομψά παραμορφωμένη εικόνα λοιπόν καλωσορίζει τον επισκέπτη σε έναν φανταστικό κόσμο. Ένας τρόπος να τραβήξει την προσοχή, όχι μόνο σε μαθητές και παιδιά του νηπιαγωγείου. «Έχω δει άτομα άνω των 70 ετών να χορεύουν με την ομπρέλα τους», λέει ο διευθυντής του μουσείου Πέτερ Γκορσλύτερ.

Η εγκατάσταση ταιριάζει απόλυτα με το διεθνώς φημισμένο μουσείο στο Έσσεν: Την έκθεση των Ιμπρεσιονιστών «Ρενουάρ, Μονέ, Γκωγκέν» (6/2-15/5.) με αφορμή τα 100α γενέθλια του μουσείου θα εγκαινιάσει αυτή την εβδομάδα ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ.  

Το μουσείο Φόλκβανγκ θα εκθέσει κορυφαία έργα του Ογκύστ Ρενουάρ, Πολ Σεζάν και Βίνσεντ βαν Γκογκ. Πίνακες και γλυπτά του 19ου αιώνα, των κλασικών μοντέρνων, καθώς και σύγχρονη τέχνη μετά το 1945. Επίσης μια τεράστια συλλογή φωτογραφιών και αφίσε, που ανήκουν στη μόνιμη συλλογή του.

Υπερβαίνοντας τα όρια

Ταυτόχρονα θέλει, όπως ήθελε ο ιδρυτής του Καρλ Ερνστ Οστχάους (1874-1921) να υπερβεί τα όρια ενός κλασικού μουσείου και να φέρει κοντά τους επισκέπτες. «Χωρίς τη συμμετοχή της τέχνης, τα σημαντικότερα ερωτήματα της κοινωνικής ζωής παραμένουν άλυτα», έλεγε ο ιδρυτής του. Το Μουσείο Φόλκβανγκ είναι το πρώτο μεγάλο μουσείο τέχνης στη Γερμανία χωρίς εισιτήριο για την είσοδο στη μόνιμη έκθεσή του από το 2015. Μια προσφορά που προκάλεσε αίσθηση στο χώρο των μουσείων.

Ο αριθμός των επισκεπτών στη μόνιμη έκθεση έχει αυξηθεί μετά την εισαγωγή της δωρεάν εισόδου σε σύγκριση με το 2014 έως το 2019. Υπερτριπλασιάστηκε, φτάνοντας τους σχεδόν 116.000 επισκέπτες, επισημαίνει μάλιστα ο διευθυντής του μουσείου Πέτερ Γκορσλύτερ. Υπήρξε δε πενταπλασιασμός όσον αφορά τα παιδιά και τους εφήβους. Η ονομασία «Folkwang» που σημαίνει αίθουσα του λαού, προέρχεται από τα παλιά σκανδιναβικά επικά ποιήματα της Έντα. Ο ιδρυτής του, στην πρώτη τοποθεσία στο Χάγκεν, ήθελε να δημιουργήσει έναν ολοκληρωμένο χώρο, στον οποίο θα συνυπάρχουν η φυσική ιστορία, η τέχνη και η χειροτεχνία.

Μια πολύτιμη συλλογή

Μετά το θάνατο του Οστχάους, οι λάτρεις της τέχνης στο Έσσεν απέκτησαν με την υποστήριξη χορηγών, κυρίως από τον κλάδο της μεταλλοβιομηχανίας, την πολύτιμη συλλογή και άνοιξε το μουσείο 50 χιλιόμετρα μακριά, το 1922. Ανάμεσα στα πιο πολύτιμα έργα ήταν «Η Λίζα με την ομπρέλα» του Ρενουάρ.

Κατά τη ναζιστική περίοδο, το μουσείο έχασε περίπου 1.400 έργα, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν όλων των Εξπρεσιονιστών που θεωρούνταν «εκφυλισμένοι». Μετά τον πόλεμο, η συλλογή αποκαταστάθηκε μέσω εξαγορών και επεκτάθηκε με επιτυχία, λέει ο διευθυντής του. Το 2010 ανακαινίστηκε ριζικά με την υποστήριξη του ιδρύματος Krupp και το 2019 η Ένωση Κριτικών Τέχνης Aica, το ανακήρυξε σε «Μουσείο της Χρονιάς».

Τώρα γιορτάζει τα 100ά του γενέθλια με μια έκθεση Ιμπρεσιονιστών, στη συνέχεια Εξπρεσιονιστών, αλλά και μια σειρά διαλέξεων και εκδηλώσεων με θέματα που εκτείνονται από το προσφυγικό μέχρι τη βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας μέσω νεοφυών εταιρειών.

Ρολφ Σράα (DPA)

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου