Θα αλλάξουν οι διοξίνες τις διατροφικές συνήθειες των Ευρωπαίων;

Την Πέμπτη που μας πέρασε έγινε στο Βερολίνο μια συζήτηση για το βιβλίο «Να τρώμε σαν άνθρωποι» που έγινε ανάρπαστο λόγω του σκανδάλου της διοξίνης, παρουσία της συγγραφέως Κάρεν Ντούβε.

Η αίθουσα ήταν κατάμεστη: 850 άνθρωποι συνωστίζονταν για να ακούσουν τη Γερμανίδα συγγραφέα να καταγγέλλει τη βιομηχανία τροφίμων και να καλεί τον καταναλωτή να ‘στριμώξει’ τους κερδοσκόπους παίζοντας ρόλο ρυθμιστή στις τιμές και την ποιότητα.

Η συγγραφέας διηγήθηκε στο κοινό το πείραμά της: επί δύο μήνες προσπάθησε να γεμίζει το καλάθι της στο σουπερμάρκετ όχι με τσιπς, πίτσες, σοκολάτες και φθηνά κρέατα και κοτόπουλα, αλλά με βιολογικά λαχανικά, φρούτα, και κρέας και κοτόπουλα με τη σφραγίδα της ποιότητας. Αυτόν ακριβώς τον αγώνα εξιστορεί και στο βιβλίο της «Να τρώμε σαν άνθρωποι».

Ο δύσκολος δρόμος της ποιοτικής διατροφής

Στο πείραμα αυτό η συγγραφέας ήρθε αντιμέτωπη με τις παγιωμένες διατροφικές της συνήθειες, με τα καταναλωτικά της πρότυπα και κυρίως με τον κίνδυνο, που διατρέχουν συνήθως όλοι οι τελειομανείς Γερμανοί, να διολισθήσει στο απόλυτο και στο φανατικό.

Ο κίνδυνος μιας τέτοιας διολίσθησης είναι ρεαλιστικός εκτιμά η συγραφέας Κάρεν Ντούβε γιατί «αν κάποιος ασχοληθεί σε βάθος με το θέμα δεν μπορεί να επιστρέψει στις παλιές διατροφικές του συνήθειες. Δηλαδή δεν γίνεται να τρώει κρέατα με διοξίνες, φθηνά κοτόπουλα, μολυσμένα λαχανικά. Πως θα ζήσει όμως μετά; Σαν φανατικός, σαν ιεραπόστολος ή εντελώς απομονωμένος;»

Η Κάρεν Ντούβε έχει χιούμορ και δεν παριστάνει τον εισαγγελέα, αλλά ούτε την αθώα περιστερά. Αντίθετα υπάρχουν βιβλία όπως π.χ. το βιβλίο του Αμερικανού συναδέλφου της Τζόναθαν Σάφραν Φόερ «Τρώγοντας ζώα», που μπορεί να είναι πιο εμπνευσμένο και αποτέλεσμα τεκμηριωμένης έρευνας, αλλά ο καταγγελτικός του χαρακτήρας προσεγγίζει πιο πολύ τους φανατικούς χορτοφάγους που δεν τρώνε ούτε μέλι γιατί είναι ζωικό προϊόν.

Η Γερμανίδα συγγραφέας προσπάθησε να αφυπνίσει τον μέσο Γερμανό καταναλωτή που κυνηγάει παραδοσιακά την φθήνια και μετά την ποιότητα, αλλά παρ’ όλα αυτά πιστεύει ότι τα καταγγελτικά βιβλία έχουν νόημα γιατί «τελικά πρέπει να βγουν και άλλα βιβλία για αυτό το θέμα».

Στη Γερμανία μόνο το 1,9% των κρεάτων είναι βιολογικά

«Πρέπει να αλλάξουμε τη διατροφή μας». Η πρόταση αυτή ειπώθηκε εκατοντάδες φορές κατά την παρουσίαση του βιβλίου της Κάρεν Ντούβε.

Περίεργο. Αλλά και αυτή την αλλαγή μάς την υπαγορεύουν. Και μάλιστα με τέτοιο τρόπο σαν μην υπήρχε ποτέ στη Γερμανία ή στην Ευρώπη π.χ. το κίνημα των υγιεινιστών (από το 1920) ή των Πράσινων (από 1980).

Σαν μην υπάρχει στη Γερμανία η πιο παλιά ομοσπονδία πιστοποιημένων βιολογικών προϊόντων Demeter από το 1926, που ιδρύθηκε από τον Ρούντολφ Στάινερ (ιδρυτής της ανθρωποσοφίας).

Σαν να μην υπάρχει η Greenpeace, που εδώ και τριάντα χρόνια ενημερώνει ετησίως με φυλλάδια για τα σκάνδαλα διατροφής.

Σαν μην υπάρχουν ενημερωτικά φυλλάδια για τις επικίνδυνες προσθετικές ύλες στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές, που ενημερώνουν τους καταναλωτές για τους κινδύνους στη διατροφή (από το 1949 υπάρχει στη Γερμανία το πρώτο κέντρο καταναλωτή).

Τι να σου κάνουν όμως τα βιβλία και τα κινήματα, όταν μόνον το 1,9% των προϊόντων κρέατος στην γερμανική αγορά είναι βιολογικά;

Πως να αλλάξει νοοτροπία ο μέσος Γερμανός καταναλωτής αφού οι φθηνές αλυσίδες τροφίμων του προσφέρουν εύγευστα κοτόπουλα με 2,99 ευρώ το κιλό;

Πως να ανταγωνιστεί ο βιολογικός φούρνος τις φθηνές αλυσίδες αρτοποΐας που πουλάνε ένα ψωμάκι λιγότερο από 30 λεπτά;

Πώς να ριψοκινδυνεύσει ο κάθε κτηνοτρόφος την μετατροπή της παραγωγής του σε βιολογική, όταν τα εθνικά κράτη και η ΕΕ δεν πριμοδοτούν τα βιολογικά προϊόντα;

Nadine Wojcik / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπευθ.σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου