Η τέχνη ασυναγώνιστο εξαγωγικό προϊόν

Τον περασμένο Ιανουάριο ο Γκλεν Λόρι, ο διευθυντής του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη, ήρθε για αγορές στη Γερμανία. Δίπλα στα ‘κλασικά’ πλέον έργα των Γιόζεφ Μπόις, Μάρτιν Κίπενμπεργκερ ή του Αντρέα Γκούρσκι αγόρασε και πίνακες από τον Νέο Ράουχ για τη συλλογή του διάσημου μουσείου του.

Ο 40χρονος ζωγράφος από τη Λειψία είναι ένας πραγματικός σταρ στη Γερμανία. Με την αναπαραστατική ζωγραφική του, η οποία παραπέμπει λίγο σε έργα σοσιαλιστικού ρεαλισμού, έκανε διάσημη και προσέδωσε αίγλη στη Νέα Σχολή της Λειψίας. Μια σχολή που εντωμεταξύ έχει γίνει τόσο γνωστή ως σύμβολο της Γερμανίας όσο και η BMW.

Η νέα γερμανική τέχνη

Οι επιφυλλίδες των σοβαρών γερμανικών εφημερίδων χαρακτηρίζουν το φαινόμενο της Νέας Σχολής της Λειψίας ως το νέο γερμανικό θαύμα. Δεν είναι όμως μόνο ο Νέο Ράουχ και οι μαθητές του που είναι διάσημοι στο εξωτερικό. Καλλιτέχνες όπως ο Τζων Μποκ, ο Τζόναθαν Μέσε, η Αμελι φον Βούφελν ή ο Ντάνιελ Ρίχτερ έχουν κατακτήσει τη διεθνή αγορά με τα έργα τους και ανεβάζουν τις τιμές στην αγορά στα ύψη. Μετά τη φθορά της νέας βρετανικής τέχνης στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ακολούθησε μια περίοδος σχεδόν υστερίας με τη νέα γερμανική τέχνη.

Ο δρόμος όμως είχε αρχίσει να στρώνεται ήδη από τη δεκαετία του ’60. Βέβαια κανείς δεν περίμενε πως η κατεστραμμένη από τον πόλεμο Γερμανία θα κατάφερνε να σταθεί και πάλι στα πόδια της αλλά και να υποδείξει κατευθύνσεις.

H Documenta ως τομή στην ιστορία της τέχνης

Δέκα μόλις χρόνια μετά την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας και το τέλος του

Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου παρουσιάζεται στο Κάσελ η πρώτη έκθεση Documenta. Πρόκειται για το σημαντικότερο μεταπολεμικό καλλιτεχνικό γεγονός και δίνει την ευκαιρία στους Γερμανούς καλλιτέχνες να βγουν από την απομόνωση. Η γερμανική τέχνη αποκτά μια σημαντική δίοδο επικοινωνίας με τη διεθνή τέχνη.

Μπόις, Μπάζελιτς, Ρίχτερ

Η διεθνής αναγνώριση και επιτυχία ήρθε όμως στη δεκαετία του 70. Μέχρι τότε κυριαρχεί η αμερικανική Pop Art και ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός. Η απάντηση θα έρθει από τη Γερμανία, η οποία θα στηριχθεί στη δική της παράδοση. Οι Ανσελμ Κίφερ, Γιόζεφ Μπόις, Γκέοργκ Μπάζελιτς, Γκέρχαρντ Ρίχτερ, Γιοργκ Ίμεντορφ και αργότερα ο Μάρτιν Κίπενμπέργκερ επηρεάζουν ανεξίτηλα όχι μόνο τη δική τους γενιά αλλά και τις επόμενες. Οι δημιουργίες τους αποτελούν σύμβολο της κριτικής ματιάς απέναντι στο ναζισμό.

Ακόμα και ο όρος ‘Γερμανική Τέχνη’ θα αλλάξει νόημα και θα γίνει συνώνυμο της υψηλής ποιότητας και της εμπορικής επιτυχίας.

Χωρίς εκπαίδευση δεν υπάρχουν μεγάλοι καλλιτέχνες

Η ζήτηση για γερμανική τέχνη δεν ήταν ποτέ τόσο μεγάλη όσο σήμερα. Οι εξαγωγές

γερμανικών έργων τέχνης γίνονται σε ολόκληρο τον κόσμο. Η Γερμανία έχει καταφέρει να ξεπεράσει άλλες χώρες όπως τη Γαλλία, την Αυστρία, την Ισπανία ή την Ιταλία έχοντας σαφώς πιο εύκολη πρόσβαση σε διεθνείς εκθέσεις στο Πεκίνο, τη Σαγκάη, το Μαϊάμι, το Λονδίνο ή τη Βασιλεία.

Οι καλοί καλλιτέχνες δεν πέφτουν όμως από τον ουρανό. Η Γερμανία διαθέτει ένα πυκνό δίκτυο Σχολών Καλών Τεχνών. Ανάμεσα στη Δρέσδη, την Κολωνία, το Μόναχο και το Κίελο αποφοιτούν κάθε χρόνο σχεδόν 5.000 φοιτητές. Και δεν είναι μόνο οι καθηγητές τους που τους στηρίζουν αλλά και μια σειρά συλλεκτών, γκαλερί, καλλιτεχνικών ενώσεων και μουσείων.