Διχάζει η υπόθεση Τσατάρι

Ο εντοπισμός του Λάζλο Τσατάρι πρώην μέλους των SS και κατηγορούμενου για εγκλήματα πολέμου την περασμένη Δευτέρα από δημοσιογράφους της βρετανικής εφημερίδας Τhe Sun, προκάλεσε θυελλώδεις αντιδράσεις στην Ουγγαρία. «Πρόκειται για μια ντροπιαστική υπόθεση» δήλωσε σχετικά ο Ούγγρος δημοσιογράφος της εφημερίδας Nepszabadsag, Μίκλος Γκάμπορ.

Η «σύλληψη» του Τσατάρι έγινε με κινηματογραφικό τρόπο. Βρετανοί δημοσιογράφοι ταξίδεψαν στη Βουδαπέστη μετά από πληροφορίες του εβραϊκού Κέντρου Σιμόν Βίσενταλ. Εντόπισαν τον 97χρονο στο διαμέρισμά του και τον φωτογράφισαν με τα εσώρουχά του. Ο Μίκλος Γκάμπορ διερωτάται τόσο για τη νομιμότητα όσο και τη νομιμοποίηση αυτών των ενεργειών. Θεωρεί ότι το περιστατικό αυτό διαβάλλει την Ουγγαρία αφήνοντας υπόνοιες για υπόθαλψη εγκληματιών πολέμων  στην Ουγγαρία.

Aπό τους περιβόητους καταζητούμενους των  SS

O Eβραίος ιστορικός και επιζήσας του Ολοκαυτώματος Λάζλο Καρσάι είπε σε ουγγρικά μέσα πως περίπου 200.000 Ούγγροι στρατιωτικοί είχαν εμπλακεί άμεσα στο Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ανατολικής Ευρώπης. Ο Τσατάρι δεν ήταν μόνος. Μια τέτοια υπόθεση δεν ανταποκρίνεται στην ιστορική πραγματικότητα.

Ο Λάζλο Τσάταρι κατηγορείται για το ρόλο του στη μεταφορά 16.000 Εβραίων στο Άουσβιτς κατά τη διάρκεια της θητείας τους στην πρώην Τσεχοσλοβακία. Το 1948 καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο, κατάφερε ωστόσο να διαφύγει στον Καναδά. Εκεί έμεινε ως το 1997 με καναδική υπηκοότητα, η οποία του αφαιρέθηκε όταν ήρθαν στο φως στοιχεία για το ναζιστικό παρελθόν του. Έκτοτε, ζούσε φιλήσυχα στη Βουδαπέστη.

Γνώριζαν οι ουγγρικές αρχές την ύπαρξη του Τσατάρι;

Επί δεκαετίες ο Τσατάρι βρισκόταν στις πρώτες θέσεις των καταζητούμενων του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Το κέντρο Σιμόν Βίσενταλ διέθετε, όπως φαίνεται, στοιχεία για τον τόπο διαμονής του. Ο διευθυντής του Κέντρου Εφραίμ Τσούροφ, δήλωσε πως είχε αναφερθεί πολλές φορές στις ουγγρικές αρχές. Αυτό που αντιμετώπισε, όπως αναφέρει, ήταν η απροθυμία τους να συνεργαστούν.

Ο γενικός εισαγγελέας της Βουδαπέστης Τιμπόρ Ιμπόλια, διέψευσε τους ισχυρισμούς του Τσούροφ. Συμπλήρωσε μάλιστα πως οι έρευνες για εγκλήματα που διεπράχθησαν πριν από 70 χρόνια και μάλιστα σε ξένα εδάφη, δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες των ουγγρικών αρχών. Αντίστοιχα πέρυσι είχε εντοπιστεί στη Βουδαπέστη ένας άλλος Ούγγρος ναζί, ο Σάντορ Κεπίρο, κατηγορούμενος για τη σφαγή στο Νόβισαντ τον Ιανουάριο του 1944. Ο Κεπίρο πέθανε το 2011 πριν δικαστεί.

Οι ρίζες του αντισημιτισμού στην Ουγγαρία

Πέρα από τις συλλήψεις πρώην μελών των ναζιστικών SS, η ουγγρική κυβέρνηση για πολλά χρόνια δεν έπαιρνε θέση για το Ολοκαύτωμα. Ο πρόεδρος της Ουγγαρίας κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, Μίκλος Χόρτι θεωρείται υπεύθυνος για τον εκτοπισμό 400.000 Εβραίων της Ουγγαρίας μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου 1944. Αντίστοιχα αμφιλεγόμενος θεωρείται και ο τότε πρόεδρος του ουγγρικού κοινοβουλίου Λάζλο Κόβερ, ο οποίος είχε κατηγορηθεί ευθέως στο παρελθόν από το Ισραήλ.

Μόλις πρόσφατα, ο νυν πρόεδρος  Γιάνος Άντερ έλαβε θέση κατά του αντισημιτισμού, με αφορμή την επίθεση κατά του πρώην ραβίνου της Βουδαπέστης Γιόζεφ Σβάιτσερ τον περασμένο Ιούνιο. Αυτό το διάστημα βρίσκεται σε ταξίδι στο Ισραήλ. Δήλωσε μάλιστα ότι «το ουγγρικό κράτος δεν προστάτευσε όπως θα έπρεπε τους Εβραίους του από το Ολοκαύτωμα». Η αντίθετη άποψη ακούγεται συχνά στην Ουγγαρία μέχρι σήμερα.

Keno Verseck / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθυνοε Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος